wojna w Ukrainie(strona 3/1)

- Wojna zupełnie zmieniła postrzeganie Ukrainy w Stanach Zjednoczonych. Kiedyś w oczach Ameryki był to kraj korupcji, dziś - kraj bohaterów - opowiada WP amerykański ekspert od tematyki wschodniej, profesor Stanislav Markus z Uniwersytetu Południowej Karoliny.

Papież działa zgodnie z nauką Chrystusa, choć dzisiejszy kompas moralny wskazuje co innego i każe raczej potępiać, niż wybaczać agresorom - tak ekspert-watykanista Arkadiusz Stempin komentuje działania Franciszka w sprawie inwazji Rosji na Ukrainę.

W swojej nowej książce "Czy diabeł mieszka na Kremlu?" dziennikarz Wojciech Harpula przeprowadził rozmowy z uznanymi specjalistami i badaczami Rosji, by dociec do tego, co sprawiło, że ten kraj jest obecnie w takim, a nie innym miejscu. Gdy jednego z ekspertów zapytał o to, czy Władimira Putina można nazwać psychopatą, ten dał mu nie tylko wyczerpującą odpowiedź, ale określił rosyjskiego zbrodniarza wprost jako diabła. Przeczytajcie fragment książki.

Majówka to bez wątpienia świetna okazja do wypoczynku po intensywnym początku roku. To też odpowiedni moment, aby sięgnąć po dobre książki. A na naszym rynku jest w czym wybierać. Do wyboru mamy błyskotliwą analizę współczesnej Rosji, wybitne dzieła uznanej ukraińskiej pisarki, historię dojścia Putina do władzy, mocną prozę autobiograficzną czy biografię jednego z największych pisarzy w historii.

Zniszczenie masztów nadawczych w Naddniestrzu nie zmieni zasięgu i mocy rosyjskiej propagandy. Rosja nie ma za bardzo możliwości zwiększenia swojego garnizonu w regionie, a atak stamtąd na Ukrainę nie miałby sensu. Z jednym wyjątkiem - o tym, co zdarzyło się w separatystycznym, prorosyjskim regionie, leżącym pomiędzy Mołdawią a Ukrainą, opowiada specjalista w dziedzinie wydarzeń w tej części Europy, Kamil Całus, politolog z Ośrodka Studiów Wschodnich.

Pomnik Lenina, czerwone flagi z sierpem i młotem, rosyjskie podręczniki w szkołach - na podbitych ukraińskich terenach trwa przymusowa rekomunizacja. Okupanci zaprosili nawet Ukraińców na uroczystość z okazji 152. urodzin Lenina. - To symbolika mająca przypominać o imperialnej wielkości ZSRR - tłumaczy dr Wojciech Siegień.

Europa przeżywała to już w latach 90., kiedy w Sarajewie, Vukovarze i Srebrenicy żołnierze serbscy masowo zabijali cywilów. Chorwacka pisarka Slavenka Drakulić mówi Wirtualnej Polsce: - Wojen nie zaczynają zwykli ludzie. Rozpoczynają je przywódcy, używający propagandy, by rozniecić nienawiść. Teraz Putin odczłowiecza Ukraińców, nazywając ich "nazistami".

Już niedługo na Netfliksie odbędzie się premiera drugiej części "365 dni". Ekranizacja powieści Blanki Lipińskiej okazała się międzynarodowym hitem i pomogła sprzedać jej mnóstwo książek tłumaczonych na różne języki. Jedna z fanek zapytała ją, czy zamierza w dalszym ciągu wydawać swoje powieści w Rosji. Blanka odpowiedziała krótko.

Zajmujące się łamaniem praw człowieka niezależne organizacje informują, że coraz częściej sądy skazują rosyjskie nauczycielki. Dowodem przeciw nim są nagrania wykonane przez uczniów w szkołach. - Tam nie trzeba policjanta, bo ludzie pilnują się nawzajem - mówi WP Jędrzej Morawiecki, znawca Rosji.

Dariusz Rekosz, autor książek dla najmłodszych, poza literaturą dziecięcą ma na koncie także nienawistne, antyukraińskie wpisy w sieci. Sprawę nagłośniła Dorota Zawadzka, zwracając się do współpracującego z pisarzem wydawnictwem. Reakcja była natychmiastowa.

Na wschodnim przejściu granicznym z dnia na dzień pojawiły się miliony Ukraińców. Pojawili się również wolontariusze z ogromnymi transportami żywności i środków higienicznych. Pojawili się prywatni ludzie oferujący miejsce w swoich mieszkaniach i samochodach. Szybko rozpoczęły działania organizacje pozarządowe. Ukraińcy wzruszeni dziękowali za pomoc. Europa wstrzymała oddech, z podziwem patrząc na taką mobilizację. Zdaliśmy egzamin.

Czy to, co się wydarzyło w Buczy, Irpieniu, Borodziance czy Hostomelu, ma jakiekolwiek racjonalne wyjaśnienie? Czy miało praktyczny sens? - Mam wrażenie, że to był sygnał wysłany po pierwsze Ukrainie, a po drugie nam - mówi w rozmowie z WP Konstanty Gebert, autor takich książek jak "Obrona poczty sarajewskiej" czy "Dziesięć dni Europy: archeologia pamięci".

Władimir Putin w jednym ze swoich przemówień wspominał "pokrzywdzoną" J.K. Rowling. Pisarka zdecydowała się odpowiedzieć prezydentowi Rosji, a teraz robi kolejny krok.

Dylemat fotografów, redaktorów i fotoedytorów: jak bez emocji pokazywać rosyjskie zbrodnie w Ukrainie? - Trzeba zachować delikatność i szacunek dla ofiar, ale te zdjęcia pokazywać - mówi fotograf Maksymilian Rigamonti.

- Na początku to była szajka złodziei, później stałą się szajką morderców, a w tej chwili jest szajką morderców masowych – mówił o Putinie i jego ludziach Boris Akunin. Znany rosyjski pisarz stwierdził w Polsacie, że póki Putin jest u władzy, Europa nie zazna spokoju. Bo to "szaleniec z brzytwą w postaci bomby atomowej" i nigdy nie wiadomo, do czego się posunie.

- W oczach demokratycznego świata papież przegrywa swój mandat moralny - ocenia Arkadiusz Stempin, watykanista i znawca tematyki papieskiej. W wywiadzie dla WP opowiada o tym, jak kreowana jest polityka międzynarodowa Watykanu, ocenia też działania samego papieża Franciszka wobec rosyjskiej inwazji na Ukrainę.

Rosyjskie media są podzielone. Część donosi, że to sami Ukraińcy zabili cywilów w Buczy; inne – że to ustawka filmowa z aktorami. – Propaganda rosyjska musi szybko zgasić pożar siejąc dezinformację - mówi WP dr hab. Jędrzej Morawiecki z Uniwersytetu Wrocławskiego.

Edgar Degas nie jest już autorem obrazu "Rosyjskie tancerki", gdyż po ponad 120 latach przemianowano to dzieło na "Ukraińskie tancerki". Zmiana dokonana przez ekspertów londyńskiej National Gallery spotkała się z dużym uznaniem ukraińskich artystów, którzy od lat są wrzucani do jednego wora ze sztuką rosyjską, a wcześniej radziecką.

"Nasz kraj jest bogaty w talenty, a miejsce wczorajszych gwiazd zajmą nowi artyści o jednoznacznych postawach obywatelskich" - napisali w oficjalnym komunikacie przedstawiciele nowosybirskiej opery, w którym poinformowali o odwołaniu występu solistki Anny Netrebko. Artystka w środę potępiła wojnę w Ukrainie.

Dawid Linkowski, fotograf z Gdańska, zrobił zdjęcia kilkuset uchodźcom do formularzy PESEL. - Patrzcie z miłością na swoje łóżka, bo nawet nie wiecie, jak łatwo możecie je stracić - radzi.