druga wojna światowa

Choć od śmierci Adolfa Hitlera minęło już prawie osiem dekad, wielu wciąż nie daje wiary, że przywódca Trzeciej Rzeszy zginął w swoim bunkrze. Teorie spiskowe napędza brak zwłok i sprzeczne relacje świadków. A przede wszystkim zachowanie Rosjan, którzy zatajali prawdę i z premedytacją siali zamęt.

Ma 95 lat i wciąż wielki apetyt na życie. Mimo że Ben Midler jako dziecko przeżył wojenną gehennę i trafił do białystockiego getta. Dziś dba o to, by kolejne pokolenia nie zapomniały, jak zrodził się Holocaust.

Przed wojną Jan Rosiński studiował chemię. Z tego powodu wyjeżdżał na zagraniczne praktyki na terenie ówczesnych Niemiec, szkolił język i utrzymywał kontakty. Doświadczenia te, wraz ze zgromadzoną wiedzą, wkrótce okazały się bardzo pomocne w pracy konspiracyjnej. Dzięki nim wszedł do podziemnych struktur AK na specjalnych warunkach. I dokonywał ataków chemicznych na Niemców w pociągach i szpitalach.

- Powstanie Warszawskie można dziś porównywać do obrony Ukrainy przed rosyjską inwazją. Ale Ukraińcom udało się przekonać świat, że ich walka ma globalne znaczenie. Polakom w 1944 roku - nie - mówi Agnieszka Cubała, autorka książki "Wolność'44. Jaką lekcję przynosi nam dziś Powstanie Warszawskie?".

Stany Zjednoczone są często postrzegane jako największy oponent nazistowskich Niemiec. Mało znanym faktem jest, że już pierwszego dnia wojny prezydent USA podjął bardzo korzystną dla Niemiec decyzję. "Jedyna reguła mogąca ograniczyć wojnę prowadzoną z powietrza, posłużyła przede wszystkim najeźdźcy, kosztem zaatakowanego kraju – i tym samym otworzyła drzwi wielu innym zbrodniom wojennym" - pisze autor książki "Już nie żyjesz. Historia bombardowań".

Pierwsze kłamstwo na temat śmierci Adolfa Hitlera pojawiło się w przestrzeni publicznej już dzień po samobójstwie przywódcy Trzeciej Rzeszy. Był to początek tworzenia mitów, półprawd, konfabulacji i absurdów związanych z losem Hitlera. Co wiemy o jego śmierci? Gdzie znajdują się szczątki, a co przemawia za teorią o rzekomym przeżyciu wojny i ucieczce do Argentyny?

Tuż po wojnie na terenie byłego niemieckiego obozu koncentracyjnego na Majdanku znaleziono niezwykły dziennik. Należał do Maryli, młodej Żydówki, która ukrywając się w bunkrze po wybuchu powstania, pisała: "(...) Strach paraliżuje nas wszystkich, przestajemy być ludźmi, zamieniając się w drgające kłębki nerwów, gotowych oszaleć".

Eva Braun sama siebie nazywała "kochanką najpotężniejszego człowieka Niemiec i całego świata". Ale był taki czas, że z zazdrością patrzyła na kontakty Hitlera z młodziutką Angielką. Uwielbienie dla Führera skończyło się dla niej tragicznie. Po próbie samobójczej przez kilka lat była wrakiem człowieka, choć krążyły pogłoski, że w sekrecie powiła dziecko Hitlera, które może żyć do dziś gdzieś w Anglii.

Obóz. Marsz śmierci. Rzeź Woli. Ubeckie tortury. Słowa te były wypowiadane w jej domu - szeptem lub krzykiem - odkąd pamięta. Wsiąkły w nią tak jak tusz w numerze wytatuowanym na przedramieniu matki. Małgorzata Wryk, autorka książki "Opowieść mojej mamy", spisała te przerażające wspomnienia, by ocalić rodzinną historię od zapomnienia.

Bojowy szlak czerwonoarmistów znaczyły stosy bestialsko pomordowanych bezbronnych ludzi, masowe gwałty, grabieże, pożary i powszechna dewastacja mienia. Śmiertelne żniwo wśród ludności cywilnej zbierał też przeraźliwy głód. Gdy umierały matki, dzieci, często kilkuletnie, zostawały same. Historie "wilczych dzieci" zebrała Wioletta Sawicka. Oto fragment jej książki.

Pod Przeworskiem jest mały las. Niepozorny, niezwracający uwagi. Ale to właśnie tam miały miejsce tragiczne wydarzenia. Zaraz po zakończeniu drugiej wojny światowej doszło tam do serii morderstw. Miejscowi Polacy mordowali Polaków powracających z robót przymusowych w Niemczech. Rafał Hetman przekonuje, że niestety nie była to odosobniona historia.

Lekarze z SS zabijający zastrzykami z benzyny i fenolu. Polowanie obozowych strażników na więźniów ze złotymi koronami zębowymi. Mordercza praca w kamieniołomach. Przeraźliwy głód i epidemie chorób zakaźnych. To wszystko dziesiątkowało zesłanych do KL Gross-Rosen, jednego z najcięższych obozów III Rzeszy. – Auschwitz? W Auschwitz w porównaniu z tym, co działo się w Gross-Rosen, było jak... w sanatorium – opowiada były więzień "kamiennego piekła".

W wieku 20 lat Adolf Hitler znalazł się niemal na samym dnie. Wylądował na ulicy. Sprzedał niemal wszystko, co posiadał, a żeby nie umrzeć z głodu, musiał stołować się w kościelnej jadłodajni. Jak do tego doszło?

13 lutego 1945 roku alianci zachodni dokonali jednego z najtragiczniejszych nalotów w historii – nalotu na Drezno. Zabytkowe miasto, przedwojenna siedziba artystów, perła architektury, zostało kompletnie zniszczone. W pożarach i eksplozjach zginęło 35 tysięcy osób, dziesiątki tysięcy odniosły poważne obrażenia.

Danuta Rossman w czasie wojny była harcerką i łączniczką Tadeusza Zawadzkiego "Zośki". Kiedy trafiła do niewoli, musiała żyć w potwornych warunkach z kobietami, których nie łączyło nic poza "zwykłą więzią Polek w obozie". - Brakowało mi tego, co w harcerstwie. Tam każdy chciał nieść pomoc drugiemu. Tu każda myślała wyłącznie o sobie - wyznała Rossman w autoryzowanej biografii.

– Posłuchaj, Guy, jest mi strasznie przykro, Nigger nie żyje - usłyszał dowódca 617 Dywizjonu ciężkich bombowców. Wiadomość o nagłej śmierci czworonożnego przyjaciela przyszła dzień przed kluczową operacją, więc przez przesądnych mogła być traktowana jak zapowiedź zagłady. Na szczęście nie był to zły omen, a "Operacja Chastise" sparaliżowała hitlerowski przemysł i wywołała w Niemcach psychozę strachu.

W "Czarnym Bałtyku" Macieja Paterczyka Polska po II wojnie światowej wciąż ma Lwów i Wilno, ale też Ziemie Odzyskane. W "Widmach" Łukasza Orbitowskiego Krzysztof Kamil Baczyński nie ginie w powstaniu warszawskim, a w "Vaterlandzie" Roberta Harrisa Hitler wygrywa wojnę i rządzi w Europie i Azji. Co nas kręci w alternatywnej historii świata?

Do niemieckich obozów zagłady trafiło wielu sportowców, w tym legendy światowego boksu. Jednym z nich był polski Żyd okrzyknięty "Bestią z Jaworzna". Hercka Heft od najmłodszych lat walczył o przetrwanie i przeżył piekło, przez które stracił wiarę w Boga.

- Gdy żołnierze znajdowali się jeszcze na radzieckiej ziemi, to picie wódki, nie seks, było głównym sposobem spędzania wolnego czasu. Mieszkające w pobliżu kobiety wiedziały, że zaczynają się kłopoty, gdy czerwonoarmiści wyruszali w poszukiwaniu jednego i drugiego – pisze autorka książki "Wojna Iwana".

Scream Comics wypuścił na polski rynek dwa albumy komiksowe, które powinny znaleźć się na półce miłośników historii XX w., militariów, ale także nietypowych biografii.