wywiad(strona 6/10)

- To co robi władza w stosunku do ludzi w Rosji, to jest absolutne zło. Według rosyjskiej propagandy istnieją tylko dwa supermocarstwa - USA i Rosja – a pozostałe kraje są w ich strefach wpływów   – mówi Nadia Sawczenko, ukraińska bohaterka, która w 2014 roku została pojmana przez Rosjan i wywieziona z Ukrainy, by stanąć przed sądem pod zarzutem zabójstwa rosyjskich dziennikarzy. Skazana na 22 lata łagru została wymieniona na dwóch żołnierzy rosyjskiego GRU schwytanych na terenie Ukrainy.

"Dzieciaki w gimnazjum kipią od homofobii nie dlatego, że się z nią urodziły, ale dlatego, że tak zostały ukształtowane przez szkołę, ambonę, prasę, sejmową mównicę. Dziennikarzy, biskupów, polityków. Ci ludzie mają na rękach krew wielu dzieci, które co roku się zabijają przez homofobię" - mówi w rozmowie z Wirtualną Polską Jacek Dehnel, jeden z najważniejszych współczesnych polskich pisarzy, autor między innymi "Lali", "Saturna", "Matki Makryny" czy wydanej właśnie powieści "Krivoklat", laureat Nagrody Fundacji im. Kościelskich, Paszportu Polityki, czterokrotnie nominowany do nagrody literackiej Nike. Z Dehnelem rozmawiamy także o polskiej homofobii, Kościele, próbach niszczenia Trybunału Konstytucyjnego, kulcie żołnierzy wyklętych i nienawiści w internecie.

- Węgrzy są o wiele bardziej pozytywistami niż Polacy, dobrze wychodzi im bierny opór. Dlatego trudniej ich zmusić do rewolucyjnych wystąpień, ale jeśli już robią rewolucję, to znaczy, że po prostu nie mogli inaczej, i dlatego rok 1956 jest tak ważny w naszej historii - mówi pisarz György Spiró.

"Za każdym razem, gdy podejmuje się temat obozów w Omarskiej, Trnopolje i masakry w Srebrenicy, słyszę kontrargument, że przecież w Europie był dżihad. Chwila, dżihad w Europie? Gówno prawda" – Ed Vulliamy, laureat nagrody im. Ryszarda Kapuścińskiego, opowiada Michałowi Hernesowi o swojej książce „Wojna umarła, niech żyje wojna”.

Mons Kallentoft dorastał w małym miasteczku Linköping. Zanim rozpoczął karierę pisarską, pracował w reklamie i dziennikarstwie. Zadebiutował w roku 2000 powieścią „Pesetas”, za którą otrzymał nagrodę Katapultpriset, przyznawaną przez Związek Pisarzy Szwedzkich. Potem napisał jeszcze kilka dobrze przyjętych przez krytykę książek obyczajowych, m.in. powieść „Food Noir”. Sławę i uznanie przyniosły mu poetyckie kryminały, których główną bohaterką jest komisarz Malin Fors. Niedawno w Polsce ukazała się jego „Ziemna burza”.

Protestuje przeciwko nazywaniu go korespondentem wojennym, chociaż przez długi czas to wojny były jego naturalnym środowiskiem. Nigdy jednak ich nie szukał – one po prostu wybuchały na jego „podwórku” (Afryce, Kaukazie, Azji Środkowej i Południowej). Teraz jednak wcale za nimi nie tęskni i skupia się na historiach zwykłych ludzi. - To, że ktoś umie pisać, nie czyni go jeszcze dziennikarzem. Tak jak fakt, że większość z nas potrafi coś tam pod nosem zanucić, nie uprawnia nas jeszcze, żeby spodziewać się uznania za zawodowych śpiewaków i zaproszenia na koncerty do jakichś La Scali i Carnegie Hall – mówi w rozmowie z Natalią Doległo Wojciech Jagielski, autor m.in. "Modlitwy o deszcz", "Wieży z kamienia", "Nocnych wędrowców", "Wypalania traw" i najnowszych „Wszystkich wojen Lary”, który znów wyrusza w podróż – tym razem do Azji - szlakiem, którym przed półwieczem wędrowali hipisi.

Prawnik z Wall Street i tłumacz, który w czasach szkolnych zamiast czytać lektury, wolał chodzić do kina, co znalazło odzwierciedlenie w jego dwóch powieściach: „Niskie Łąki” i „Finimondo”. Ta pierwsza, opowiadająca o m.in. o polskiej transformacji i losach „pokolenia ‘89”, została uznana za najciekawszy debiut prozatorski 2000 roku i wywołała w środowisku literackim niemałą burzę. Dzisiaj Piotr Siemion wciąż na nowo poznaje swój kraj, ale nowej polskiej prozy nie lubi. - Kiedy czytam, natychmiast bezwiednie wychwytuję wszystkie kiksy, manierę, łatwizny. I jestem jak ten architekt z anegdoty, który na widok dziecka kolegi myśli sobie: „Ja bym to zrobił inaczej”. Lubię Duklę Stasiuka i Wojnę Polsko-Ruską Masłowskiej, ale wolę czytać nowe wiersze – mówi w rozmowie z Natalią Doległo.

- Ksywkę Miami dostałem, gdyż stosowałem niekonwencjonalne metody pracy w policji. Podobne do tych, które można było wtedy oglądać w serialu „Policjanci z Miami”. Przystawiałem pistolet do głowy, strzelałem w sufit, krzyczałem. Oczywiście wszystko w granicach prawa. (...) – mówił w programie #dziejesienazywo Jarosław Pieczonka, były agent kontrwywiadu wojskowego, który przez 20 lat służył w policji jako uśpiony agent, a obecnie jest najemnikiem ochraniającym statki przed somalijskimi piratami.

Miał być prawnikiem, został pisarzem. Przyznaje, że lubi swoich bohaterów, ale często postępują oni wbrew jego założeniom. Z Remigiuszem Mrozem, autorem książki "Kasacja", rozmawiamy o prawniczym świecie, który opisuje w powieściach i tym, dlaczego nazywa się "tylko protokolantem" tych historii.

"Żyjemy w świecie nowej samotności. Samotności pośród tysięcy znajomych, postowanej i lajkowanej na Facebooku"

O łasce niepamiętania, o kobietach jako bohaterkach kryminałów i o tym, dlaczego autorka fantasy pisze powieść z dreszczykiem – z Anną Kańtoch, autorką "Łaski" rozmawia Marta Brzezińska-Waleszczyk.

Student anglistyki przekonany o tym, że jest synem księżnej Diany, tajemnicze morderstwo w kwiaciarni prowadzonej przez parę homoseksualistów i akwarium wypełnione martwymi chomikami – wszystkie te wątki splatają się w ogniu krwawej wojny, którą pracujący na śmieciówkach prekariusze wypowiadają swojej uczelni i całemu światu. Kuba Wojtaszczyk, autor dobrze przyjętego „Portetu trumiennego”, wraca z drugą powieścią pt. „Kiedy zdarza się przemoc, lubię patrzeć”. Z pisarzem rozmawiamy o hipsterach, polskich latach dziewięćdziesiątych i… „Jeziorze marzeń”.

„Paradoks polskiej historii polega na tym, że wielu ludzi, których czcimy nie wiedziało, w co się pakują, bo miało ograniczoną wiedzę. Jestem pewien, że gdyby pokazać im na zdjęciach konsekwencje, przynajmniej by się zawahali” – mówi Tomaszowi Pstrągowskiemu Wojciech Orliński. Autor książki „Polska nie istnieje” (opowiadającej o świecie, w którym socjalistyczna rewolucja zwycięża w XIX-wiecznych Stanach Zjednoczonych, a następnie rozlewa się na cały Zachód) rozważa też, jak wyglądałby świat, gdyby kapitalizm poniósł klęskę i zdradza, dlaczego uważa, iż byłby on biedniejszy, ale szczęśliwszy.

„Wszyscy, na całym świecie zadajemy sobie pytania, dlaczego Afryka płonie. Ale, gdy jest jedno miejsce, w którym da się rozwiązać problem dyplomatycznie, nie robimy nic, by uniknąć rozlewu krwi. Wpychamy Saharę Zachodnią w wojnę” – mówi Bartek Sabela, polski reporter, autor książki „Wszystkie ziarna piasku” opowiadającej skomplikowaną historię Sahary Zachodniej.

Polska, rok 1957, stalinizm w Polsce dobiegł końca, trwa odwilż. Do Ciechocinka przybywa Fabian – weteran Armii Andersa, który po II wojnie światowej zamieszkał w Wielkiej Brytanii. Doskonały puzonista jazzowy. Twierdzi, że chce tylko tańczyć i grać swing, ale czy na pewno nie jest emisariuszem rządu na emigracji? O PRL-u, jazzie i polskich kompleksach wobec Zachodu rozmawiamy z Włodzimierzem Kowalewskim, autorem powieści „Excentrycy”. Której ekranizacja – wyreżyserowana przez Janusza Majewskiego i nagrodzona Srebrnymi Lwami na festiwalu w Gdyni – właśnie wchodzi na ekrany.

Choć niemal całą karierę zawodową poświęcił pracy dla rosyjskiego cara, w swoich wspomnieniach podkreślał powstańczy rodowód swojej rodziny, a po odzyskaniu niepodległości w 1918 wstąpił do Polskiego Towarzystwa Geograficznego. Podawał się za badacza innych kultur i globtrotera, pełniąc jednak tak naprawdę funkcję carskiego agenta. Podobnie jak w przypadku kolonialnej „zimnej wojny” między Rosją i Wielką Brytania, toczonej w XIX wieku w Azji, jego historia jest pełna niedopowiedzeń i dwuznaczności. O Bronisławie Grąbczewskim - rosyjskim żołnierzu i polskim podróżniku, rozmawiamy z Maksem Cegielskim, dziennikarzem i autorem książki „Wielki gracz. Ze Żmudzi na Dach Świata”.

O tym, dlaczego tak mało wiemy o akcji T4 – eliminowaniu „życia niewartego życia”, o szpitalu w Lublińcu, o okrucieństwach wojny oraz o tym, czego boi się człowiek, kiedy zostaje rodzicem – z Anną Dziewit-Meller, autorką „Góry Tajget” rozmawia Marta Brzezińska-Waleszczyk.

O szukaniu własnej tożsamości, leczeniu depresji i podróżowaniu, tym prawdziwym i tym palcem po mapie, o byciu „żoną swojego męża” i szukaniu odpowiedzi na to, kim się jest, a wreszcie o szczęściu – z Grażyną Jagielską, autorką książki „Ona wraca na dobre” rozmawia Marta Brzezińska-Waleszczyk.

Magdalena Knedler w rozmowie z Agnieszką Lingas-Łoniewską, autorką powieści "Jesteś moja dzikusko".

Jarosław Marek Rymkiewicz, poeta, dramaturg, eseista, krytyk filmowy, w wywiadzie dla tygodnika „W Sieci” stwierdził, że „Żeromski, Mickiewicz, Kochanowski są odpowiedzialni za to, że polscy patrioci wygrali wybory 2015 r.”. Zeszłoroczny laureat nagrody im. Juliana Tuwima, której przyznanie wzbudziło sprzeciw części jury, tłumaczył wzrost poparcia dla PiS-u i dlaczego nie uważa się za prawicowca.