reportaż(strona 3/5)

Słyszymy, że bezrobocie jest najniższe od ponad dwóch dekad, a warunki na rynku pracy dyktują pracownicy. Olga Gitkiewicz sprawdza, jak pracuje się ludziom w naszym kraju. I pisze o tych, których rynek pracy pochłonął. Z zebranych w ”Nie hańbi”, historycznych i współczesnych reportaży, wybraliśmy fragment - przeczytaj.

Cała prawda 
o skandalu pedofilskim trwającym 
w Kościele katolickim od blisko 30 lat. – Opowieść D’Antonia – o kulturze tajemnic w łonie największej organizacji religijnej – poraża, podsumował reportaż ”The New York Times”. Przeczytaj wstrząsający fragment.

W 1951 roku na życzenie Stalina Polska zrzekła się części terenów nadbużańskich, otrzymując w zamian fragment Bieszczad. W wyniku polsko-sowieckiej umowy przymusowo przesiedlono kilkadziesiąt tysięcy ludzi – Polaków i Ukraińców związanych od pokoleń ze swoją ziemią. Pierwsi zamienili równiny na góry, drudzy – góry na bezkresne stepy. Krzysztof Potaczała opisuje te niełatwe ludzkie losy. Przeczytaj przejmujący fragment książki.

– Szpitale się biją o rezydentów, bo mają darmowego pracownika. Muszą płacić tylko za dyżury, więc dostają pracownika za friko na cztery, pięć, sześć lat – mówi lekarz stażysta w książce Pawła Reszki. Przez rok przeprowadzał wywiady z lekarzami z całej Polski – doświadczonymi i początkującymi. Z wielkich miast i małych miasteczek. Sam zatrudnił się w szpitalu jako sanitariusz. Obraz polskiej służby zdrowia, jaki odmalował, jest porażający. W chwili, gdy lekarze rezydenci prowadzą głodówkę, domagając się poprawy warunków pracy, warto przypomnieć, o czym pisał.

”Jak się śpi na plebanii? Fajnie, gdyby nie dzwony przed poranną mszą – obwieszczają, że ukochany zaraz wyskoczy z łóżka” – Marcin Wójcik pisze o miłości zakazanej. To reportaż utkany z historii obecnych i byłych partnerów, partnerek, teściowych, a nawet wnuczek księży. I jedno powtarzające się pytanie – o sens celibatu.

- W przeciągu kilkunastu lat 3 miliony ludzi, głównie młodych, przeniosło się ze wsi do miast. To był nagły skok cywilizacyjny i społeczny. Ze zniszczonej, zacofanej, zapuszczonej, powojennej wsi ci ludzie nagle przenieśli się do miast. Starając się budować swoją miejskość część z nich wypierała z siebie chłopskie pochodzenie. To miało olbrzymi wpływ na to, jacy jesteśmy dzisiaj. Jak patrzymy na samych siebie. Jak patrzymy na obcych. Jaka jest nasza religijność. Czy wierzymy w teorie spiskowe czy nie. Czy czytamy dużo, czy mało. To, że gwałtownie przeszliśmy z kultury chłopskiej do miejskiej tłumaczy to, jak się zachowujemy. Dzisiaj wnuki tamtych migrantów na nowo odkrywają w sobie tamtą wiejskość – mówił w programie #dziejesienazywo Piotr Nesterowicz, autor książki „Każdy został człowiekiem”.

- Polak nie może umrzeć sam z siebie. Polacy muszą umierać w interesie czegoś. Śmierć jest pewnym zadaniem. Ale ja się w ogóle nie boję śmierci. Nie mam tego lęku. Jutro mogę żyć i nie żyć i obie te rzeczy są dla mnie tak samo ciekawe – mówił w programie #dziejesienazywo Mariusz Szczygieł, słynny polski reportażysta, którego najnowsza książka, „Projekt: prawda”, ukazuje się właśnie na rynku.

- Seks w więzieniu jest wielkim wyzwaniem. Konsumpcja związku możliwa jest tylko pomiędzy panią, albo panem z wolności i partnerem z więzienia. Dwoje więźniów nie może ze sobą sypiać. Prawdopodobnie chodzi o to, by osadzone nie zachodziły w ciążę, gdyż byłby to problem dla państwa - mówiła w programie #dziejesienazywo Elżbiera Turlej, autorka książki "Love. Inne historie miłosne", opowiadającej prawdziwe, współczesne historie miłosne, ale z zaskakującym zwrotem.

Gdy tegoroczny literacki Nobel trafił w ręce białoruskiej dziennikarki Swietłany Aleksijewicz, komentarze były nad wyraz zgodne: pierwsza nagroda dla Białorusi, pierwsza - dla reportera. I choć decyzję Komitetu Noblowskiego tłumaczono względami politycznymi, precedens (podwójny) pozostaje precedensem. Wydaje się znaczący zwłaszcza w kontekście polskiego rynku wydawniczego, na którym od kilku co najmniej dekad reportaż literacki skutecznie konkuruje z klasyczną beletrystyką.

- Nie mam problemu z tym, że ludzie chcą mieć mieszkanie na własność. Tylko dlaczego ta własność jest taka ważna? Bo „Polacy kochają własność”. No OK, ale dlaczego tak ją kochają? Bo muszą. Co innego  mają kochać? Mieszkanie, które wynajmują, a w którym nie mogą sobie nawet plakatu na ścianie powiesić? – mówi Filip Springer w rozmowie z Wirtualną Polską.

„Haram”, czyli wszystko to, co w kulturze islamskiej zakazane. I jego przeciwieństwo „halal” - to, co dozwolone. Między tymi dwoma opozycyjnymi kategoriami rozpięta jest opowieść Piotra Ibrahima Kalwasa - reportera „Gazety Wyborczej”, który od kilku lat na stałe mieszka w Aleksandrii. Książkę „Egipt: haram halal” tworzą reportaże publikowane pierwotnie na łamach „Dużego Formatu”, a także całkiem nowe teksty, które w niezwykle emocjonalny sposób oddają istotę egipskiej obyczajowości. Autor opisuje pogmatwaną mentalność współczesnych Egipcjan na tle równie pogmatwanej, postrewolucyjnej scenerii arabskiej wiosny. Utwory o podobnej tematyce wręcz wymagają szerszej perspektywy oglądu.

W powszechnej opinii Iran stanowi konglomerat orientalnej egzotyki i morderczego fanatyzmu. Z jednej strony istnieje medialny twór, w którym kłębią się demony fanatyzmu, ekstremizmu i przemocy podbudowanej radykalnym islamizmem. Ot, potencjalna wylęgarnia "arabskich terrorystów" (choć Arabów w Iranie jest mniej-więcej 2%) marzących o tym, by zamienić świat w atomowe piekło. Wylęgarnia, gęsto zaludniona kobietami opatulonymi czadorami (pod którymi zapewne skrywają pasy z ładunkami wybuchowymi) i brodatymi mężczyznami łypiącymi spode łbów w poszukiwaniu niewiernych.

"Transformacja to kwestia uniwersalna. Czy odchodzimy od apartheidu, komunizmu, faszyzmu, demokracji czy monarchii, to jest to tylko ustrój. Natomiast odejście od tego porządku, który trwał przez ileś lat i ułożył ludzkie życia, powoduje, że te życia się rozpadają". O RPA, Nelsonie Mandeli, apartheidzie, transformacji i pisaniu reportaży rozmawiamy z Wojciechem Jagielskim, jednym z najwybitniejszych polskich reportażystów, autorem książek "Dobre miejsce do umierania", "Modlitwa o deszcz", "Wieże z kamienia", "Nocni wędrowcy", "Wypalanie traw", "Trębacz z Tembisy".

Filip Springer został laureatem 3. Konkursu stypendialnego dla młodych dziennikarzy im. Ryszarda Kapuścińskiego - ogłoszono w czwartek w Warszawie. W ramach stypendium Springer ma zamiar napisać książkę pt. "Wszystkie piętra" dotyczącą tego, jak prawo człowieka do własnego mieszkania realizowane jest w Polsce.

Mariusz Szczygieł - reportażysta "Gazety Wyborczej" - otrzymał w środę Nagrodę im. Andrzeja Woyciechowskiego. Autorowi głośnego reportażu o dzieciobójczyni pogratulował prezydent Bronisław Komorowski.