Przeszłość polskich Żydów

*Ukazała się książka _Z przeszłości Żydów Polskich_ - zbiór studiów nad różnorodnymi przejawami aktywności społecznej Żydów w Polsce od epoki nowożytnej po współczesność. Wydawnictwo stało się w Kielcach kanwą dyskusji historyków pod hasłem „Polacy i Żydzi - wieki dialogu i sporów”. * 400-stronicowe opracowanie pod redakcją Jacka Wijaczki i Grzegorza Miernika zawiera 21 referatów naukowych z dziedziny polityki, gospodarki, kultury i stosunków społecznych. Przeważają teksty dotyczące dziejów najnowszych. Autorami są historycy reprezentujący środowiska uniwersyteckie i Instytut Pamięci Narodowej.

W opinii uczestników kieleckiej dyskusji, atutem wydawnictwa jest różnorodność zestawionej problematyki. Pozwala ona spojrzeć na dzieje polskich Żydów z wielu perspektyw - od handlu kupców żydowskich w XVII-wiecznym Krakowie, przez budzące ciągłe emocje kwestie holokaustu, podziemia antykomunistycznego wobec Żydów czy nastrojów antysemickich i emigracji w roku 1968, po recepcję pojęcia Żyd w języku polskim.

– Szeroki zakres chronologiczny przedstawionej w książce tematyki dowodzi raz jeszcze, że chcąc zrozumieć wydarzenia nam najbliższe, trzeba uświadamiać sobie, że niektóre procesy mają korzenie sięgające nawet kilka stuleci wstecz – podkreślił biorący udziałw dyskusji prezes Instytutu Pamięci Narodowej dr Janusz Kurtyka.

Prof. Jacek Wijaczka powiedział, że niewykorzystane jeszcze w pełni zasoby źródeł IPN na tematy żydowskie powinny skłonić historyków do napisania dziejów Żydów w Polsce. Zasugerował też zorganizowanie sesji naukowej, której plonem mogłoby być opisanie dziejów Żydów regionu kieleckiego.

Wśród interesujących studiów w najnowszej książce o Żydach można znaleźć artykuły poświęcone m.in. problematyce żydowskiej w listach do Polskiego Radia z 1968 r. i reakcjom społeczeństwa Kielecczyzny na wydarzenia marcowe w świetle dokumentów MSW. Jedna z analiz przedstawia „Holokaust we współczesnej edukacji polskiej młodzieży”.

Monografię Z przeszłości Żydów polskich wydało krakowskie Towarzystwo Naukowe Societas Vistulana i Akademia Świętokrzyska w Kielcach.