Wybitna badaczka polskiej literatury profesor Maria Janion została laureatką szwedzkich Okularów Równości.
Wyróżnienie to przyznawane jest za dostrzeganie problemów związanych z dyskryminacją płci i dążeniem do osiągnięcia równego statusu kobiet i mężczyzn.
Okulary Równości - małą broszkę do wpięcia w klapę - przyznaje Rada Programowo-Konsultacyjna przy pełnomocniczce rządu ds. równego statutu kobiet i mężczyzn.
- O ile w miarę łatwo jest zmieniać prawo i ustawy, o tyle trudno kulturę. Po to, żeby zmieniać kulturę, a zwłaszcza funkcjonujące w niej stereotypy i ludzką mentalność, trzeba tę kulturę dobrze znać. Trzeba poznać dogłębnie, w jaki sposób kształtowały się wartości, które wyznaczają nasz obecny światopogląd - powiedziała podczas uroczystości wręczenia nagrody minister Magdalena Środa.
Wyraziła również przekonanie, że profesor Janion, jeśli chodzi o kulturę polską, europejską, o okresie, który miał największy wpływ na naszą mentalność - romantyzmie - powiedziała nam najwięcej.
- Profesor Maria Janion również wyciągnęła kobiety i kobiecość z nicości i z milczenia, z nieobecności w kulturze - podkreśliła Magdalena Środa. Dodała, że kapituła uważa, że to ogromna praca, która jest procesem pewnych zmian i która w przyszłości związana będzie z wyrównywaniem statusu kobiety i mężczyzn.
Profesor Maria Janion jest historykiem literatury polskiej, związana z Instytutem Badań Literackich PAN. Jest wybitną znawczynią epoki romantyzmu. Bada związki filozofii i literatury. Od 1992 roku wykłada w Szkole Nauk Społecznych przy Instytucie Filozofii i Socjologii PAN.
Romantyzmowi poświęciła wiele prac, m.in. Romantyzm. Studia o ideach i stylu, Gorączka romantyczna, Odnawianie znaczeń, Romantyzm i historia (wspólnie z Marią Żmigrodzką). Jest także autorką studiów o Iwaszkiewiczu, Różewiczu, Schulzu i Białoszewskim. Interesuje się teatrem i malarstwem.
„Mistrzyni” - tak mówią o profesor Marii Janion jej studenci. Niektórzy z nich są w tej chwili znakomitymi naukowcami ze znacznym dorobkiem. Wiele najbardziej aktywnych działaczek feministycznych to wychowanki pani profesor. Podobno Maria Janion „budzi w studentach demony”.
- Jestem dumna, że feminizm w Polsce rozwija się na polu naukowym, jak i politycznym - podkreśliła profesor Maria Janion. Dodała, że feministki to znacząca grupa osób, które „ciągle się odnawiają”. - Ja nie mogę spełnić pewnych żądań, które zakładałyby włączenie się przeze mnie w aktywniejszą działalność, bo po prostu nie pozwala mi na to wiek i moje zawodowe obowiązki. Staram się robić to, co umiem robić. A umiem pisać książki - powiedziała profesor.
Wyróżnienie Okulary Równości, zaprojektowane przez plastyczkę Marianne Laxen, powstało w 2001 roku dla upamiętnienia prezydencji szwedzkiej w Unii Europejskiej. Okulary Równości otrzymali wszyscy premierzy, szefowie rządów i ministrowie krajów UE.