Karta pocztowa Żeromskiego do kolegi wzbogaciła muzeum

O cenną kartę pocztową, napisaną 20 października 1924 roku przez Stefana Żeromskiego do kolegi szkolnego Tomasza Ruśkiewicza, wzbogaciło się we wtorek Muzeum Lat Szkolnych pisarza - oddział Muzeum Narodowego w Kielcach.

Ruśkiewicz jako kolega szkolny Żeromskiego był redaktorem publikacji „Księga pamiątkowa kielczan 1856-1904, wydana z okazji zjazdu byłych wychowańców gimnazjum w Kielcach 7 i 8 września 1924 roku”. Żeromski w tym spotkaniu nie uczestniczył – jak tłumaczył, z powodu choroby - napisał jednak do „Księgi” biogram swego ulubionego nauczyciela, Antoniego Gustawa Bema (1848-1902). W związku z tym wymienił korespondencję z Ruśkiewiczem – poinformowała na konferencji prasowej kierowniczka muzeum Sylwia Zacharz.

20 października 1924 roku Żeromski napisał z Konstancina: „Drogi Tomaszu! Bardzo mało jest czasu na wykończenie mego artykułu o A.G. Bemie, ale trzeba postarać się, chociaż z trudem. Fotografię z lat Maratonowych posiadam. Chciałbym ją nawet powiększyć, żeby córce zostawić tatusia-smarkacza wizerunek. Około 1 listopada przenoszę się do Warszawy, ale gdybyś mógł wpaść jeszcze do mnie do Konstancina, sprawiłbyś mi prawdziwą radość. Jestem strasznie dziś zajęty i dlatego nie mogę wpaść. Twój Stefan”.

W napisanym do „Księgi” wspomnieniu „Koncert nad koncertami” Ruśkiewicz opowiada o przygotowanym w Kielcach w roku 1883 amatorskim koncercie, w czasie którego Żeromski miał wystąpić z deklamacją Maratonu Kornela Ujejskiego; stąd w liście mowa o „latach Maratonowych”. Fotografia została wydrukowana w „Księdze”.

Prof. Zdzisław Adamczyk - historyk literatury związany z Uniwersytetem Humanistyczno-Przyrodniczym Jana Kochanowskiego w Kielcach - powiedział, że pocztówka Żeromskiego do Ruśkiewicza wzbogaca bibliografię przedmiotową pisarza, ponieważ poświadcza, że jest on autorem niepodpisanego w „Księdze” biogramu Antoniego Bema. „Jest to kartka szczególna także z tego względu, że świadczy o tym, iż pod koniec życia Żeromskiego ożywiły się jego kontakty ze szkolnymi kolegami” – zaznaczył profesor.

* Zdzisław Adamczyk zebrał, opracował i wydał w 39-tomowej „czytelnikowskiej” edycji "Pism zebranych" Stefana Żeromskiego sześć tomów listów pisarza.* We wtorek ocenił, że firma Kolporter SA, która nabyła unikatową kartę Żeromskiego dla muzeum, „ratuje honor Kielc”, których władze nie wykazały się pod tym względem hojnością.

Muzeum Lat Szkolnych Stefana Żeromskiego (1864-1925) powstało w stulecie urodzin pisarza. Ekspozycję otwarto w części gmachu seminarium duchownego, ufundowanego w latach 1724-1727 przez bpa Konstantego Felicjana Szaniawskiego, późniejszej siedzibie Gimnazjum Rządowego w Kielcach, w którym w latach 1874-1886 uczył się Żeromski , jeden z najwybitniejeszych polskich pisarzy przełomu XIX i XX wieku.

Adresat kartki Żeromskiego , Tomasz Ruśkiewicz był inżynierem; wybudował w 1913 r. i eksploatował w Kielcach elektrownię cieplną, w 1914 r. podobną, ale mniejszą, postawił w rodzinnych Końskich. Żeromski wiele razy pisał w Dziennikach o spotkaniach i rozmowach z Ruśkiewiczem, także o wspólnych zainteresowaniach literackich. Zachowało się 11 listów Ruśkiewicza do Żeromskiego .