Apel do ministra kultury o rewizję mechanizmu wspierania czasopism

Redaktorzy 11 czasopism, m.in. "Nowej Europy Wschodniej", "Znaku", "Przeglądu Politycznego", "Krytyki Politycznej" i "Czasu Kultury" apelują do ministra kultury Bogdana Zdrojewskiego o "pilną rewizję mechanizmu wspierania czasopism".

Autorzy listu przesłanego w środę PAP wyrażają zaniepokojenie, że w ogłoszonym regulaminie konkursu dotacyjnego dla czasopism znalazł się zapis: "Celem priorytetu nie jest wspieranie czasopism o profilu społeczno-politycznym, religijnym, narodowościowym, naukowym czy historycznym. Z tego względu wysoko oceniane będą jedynie te spośród nich, dla których tematyka kulturalna i artystyczna stanowi wiodącą oś problemową".

"Uważamy, że zapis ten jest niefortunny i otwiera pole do nadinterpretacji przez komisję konkursową. Co bowiem zagwarantuje, że nie zostanie potraktowany przez komisję w sposób wąski wykluczając z konkursu czasopisma, które tworzą intelektualną debatę w Polsce?"- pytają sygnatariusze listu.

Ich zdaniem brak precyzji w sformułowaniu "profil czasopisma" oraz "wiodąca oś problemowa" stwarza ryzyko, że ograniczenia te zostaną potraktowane jako "sztywne wytyczne wykluczające szereg czasopism, które nie stronią od podejmowania problematyki spraw publicznych, choć często czynią to poprzez analizę wątków teatralnych, literackich, filozoficznych, historycznych i religijnych".

"Dlaczego wykluczone z konkursu mają być na przykład czasopisma, które do tej pory otrzymywały dofinansowanie, a patrząc na listę konkursu 2012 były to czasopismo historyczne, czasopismo naukowe, społeczno-polityczne, a także o filozofii i religii? Zawężenie pojęcia kultura do bliżej niejasnego pola wykluczającego podejmowanie tematów intelektualnych stawia pod znakiem zapytania wszystkie zadania stojące przez ministerstwem i ogranicza kulturę do obszaru folklorystycznej niszy" - uważają.

Autorzy listu wnoszą "o pilną rewizję mechanizmu wspierania czasopism, a w szczególności wydania jednoznacznej interpretacji regulaminu przed terminem składania wniosków". Sugerują też - z powodu niejasności, dla zachowania zasad równego traktowania i ze względu na ponad tygodniowe spóźnienie w uruchomieniu mechanizmu wypełniania wniosków online - przesunięcie terminów z regulaminu o 10 dni.

Pod listem podpisali się: Andrzej Brzeziecki ("Nowa Europa Wschodnia"), Marek Horodniczy ("44/Czterdzieści i cztery"), Dominika Kozłowska ("Znak"), Błażej Lenkowski (Liberte!"), Piotr Leszczyński ("Przegląd Polityczny"), Paweł Milcarek ("Christianitas"), Wojciech Przybylski ("Res Publica Nowa"), Paweł Rojek ("Pressje"), Sławomir Sierakowski ("Krytyka Polityczna"), Marek Wasilewski ("Czas Kultury") i Krzysztof Wołodźko ("Nowy Obywatel").

W związku z kontrowersjami dotyczącymi regulaminu przyznawania dotacji dla czasopism przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego we wtorek w warszawskiej siedzibie Fundacji Schumana odbyło się spotkanie, w którym udział wzięła m.in. wicedyrektor Departamentu Mecenatu Państwa resortu kultury Anna Duńczyk.

Tłumaczyła ona, że minister kultury dostaje środki z 24. części budżetu, przeznaczone na kulturę i ochronę dziedzictwa, a "każda złotówka podlega jakiemuś paragrafowi". "Wydawanie pieniędzy przez resort nie powinno być kwestionowane co do zasadności. (...) Dlatego w naszym interesie jest wąskie definiowanie, to na poziomie urzędniczym musi być jasne"- mówiła.

Zwróciła uwagę, że do ministerstwa trafiają np. wnioski o dofinansowanie czasopisma marynistycznego. "Dyskusje o tym dlaczego odmawiamy finansowania czasopismu marynistycznemu ciągną się miesiącami. Odmawiamy dlatego, że jego wiodąca oś problemowa nie dotyczy stricte kultury. A debata dotycząca tego, czy wszelka działalność człowieka mieści się w pojęciu kultura, nie należy do nas" - przekonywała Duńczyk.

Poinformowała, że ocena wniosków pod względem wartości merytorycznej czasopisma należy do zespołu eksperckiego.* "To eksperci zewnętrzni, wśród których nie ma urzędników ministerstwa. Staramy sie też, by nie było tam dyrektorów dużych instytucji kultury podległych ministrowi"*- dodała.

MKiDN co roku przyznaje dotacje na rozwój czasopism kulturalnych. Jak poinformowała Duńczyk, w ub. roku zostało złożonych ponad 160 wniosków o dofinansowanie, dotacje otrzymały 83 z nich, z czego 15 - w trybie odwołania.

Dotacje otrzymały m.in. czasopisma: "Didaskalia", "Lampa", "Krytyka Polityczna", "Jazz Forum", "Więź", "Midrasz", "Pamiętnik Literacki", "artPAPIER", "Tygiel Kultury".