85 lat temu zmarł Jan Kasprowicz

Uważany za jednego z najciekawszych poetów Młodej Polski Jan Kasprowicz urodził się w biednej , chłopskiej rodzinie i wszystko, co osiągnął, zawdzięczał własnej pracy i uporowi. 1 sierpnia mija 85 lat od śmierci autora "Hymnów" i "Krzaku dzikiej róży".

Obraz
Źródło zdjęć: © Inne

Uważany za jednego z najciekawszych poetów Młodej Polski Jan Kasprowicz urodził się w biednej , chłopskiej rodzinie i wszystko, co osiągnął, zawdzięczał własnej pracy i uporowi. 1 sierpnia mija 85 lat od śmierci autora Hymnów i Krzaku dzikiej róży. Urodził się 12 grudnia 1860 roku we wsi Szymborze niedaleko Inowrocławia, jako pierwsze z czternaściorga dzieci Piotra i Józefy Kasprowiczów. W domu panowała bieda, rodzice szukali dorywczych prac u zamożniejszych gospodarzy.

Przyszły poeta okazał się pojętnym uczniem miejscowej szkoły. Za radą nauczyciela rodzice postanowili oddać syna do pruskiego gimnazjum w Inowrocławiu, nie mieli jednak środków na wynajęcie w mieście stancji dla syna.* Kasprowicz musiał więc pokonywać codziennie kilka kilometrów w drodze do szkoły. Nie należał do najwybitniejszych uczniów, koledzy często drwili z jego biedy i braku obycia.*
Gdy Kasprowicz był w przedostatniej klasie konflikt z niemieckim nauczycielem zmusił go do opuszczenia gimnazjum w Inowrocławiu, skąd przeniósł się do szkoły w Poznaniu. Był to pierwszy z całej serii konfliktów patriotycznie nastawionego Kasprowicza z niemiecką kadrą nauczycielską - szkołę zmieniał kilkakrotnie.

Maturę zrobił jako 24-letni mężczyzna. Przez pół roku studiował w Lipsku literaturę i filozofię, jednak z powodów materialnych musiał przenieść się do Wrocławia. Kasprowicz ukończył studia dzięki pomocy Józefa Kościelskiego, ziemianina i poety mieszkającego niedaleko Inowrocławia. Sumy te wystarczały na zaspokojenie najbardziej podstawowych potrzeb. Jeszcze podczas studiów Kasprowicz ożenił się z kilka lat od siebie starszą Teodozją Szymańską, jednak małżeństwo zakończyło się szybko rozwodem.

W 1886 roku Kasprowicz nawiązał współpracę z krajowymi czasopismami, na łamach których uprawiał publicystyke i krytykę literacką.W tym okresie związał się też z "ikaryjczykami" - grupą niemieckich socjalistów. W 1887 roku na ślad grupy wpadła policja, Kasprowicz został skazany na pół roku więzienia. Po odbyciu kary jeden z galicyjskich działaczy ludowych i wydawca, Bolesław Wysłouch, zaproponował mu przeniesienie się do Lwowa, gdzie miał objąć stanowisko redaktora w "Kurierze Lwowskim". Poeta przyjął tę propozycję.

W 1888 roku wydana została we Lwowie pierwsza książka Kasprowicza - Poezje. Były to wiersze zaangażowane społecznie stylem przypominające twórczość Konopnickiej i Lenartowicza . Styl kolejnych tomików - Anima lachrymans, Miłość, Krzak dzikiej róży - pokazywał fascynację poety symbolizmem. W 1888 roku powstaje cykl sonetów Z chałupy, w latach 1899-1901 - Hymny.

* W roku 1893 Kasprowicz ożenił się z Jadwigą Gąsowską, z którą miał dwie córki, Annę i Janinę. Rok 1899 przyniósł wydarzenie, które na zawsze zmąciło spokój poety.* W domu Kasprowiczów pojawił się Stanisław Przybyszewski , sąsiad Kasprowicza z czasów pobytu na Kujawach. Jadwiga zakochała się w gościu i zostawiła dla niego męża i dzieci.

Kasprowicz w tym czasie pracował w "Słowie Polskim", jednak praca dziennikarska zaczęła go męczyć. Wyczekiwana zmiana przyszła w 1904 roku, kiedy poeta doktoryzował się na Uniwersytecie Lwowskim, a cztery lata później objął katedrę literatury porównawczej, która utworzona została specjalnie dla niego w związku z jego wieloletnią działalnością przekładową. Kasprowicz tłumaczył m.in. tragedie Ajschylosa , Eurypidesa , dramaty Marlowe'a , Szekspira , dzieła Goethego , Shelleya oraz pisarzy mu
współczesnych: Maeterlincka , Rimbauda . W latach 1921-1922 Kasprowicz był rektorem lwowskiej uczelni.

Po raz trzeci ożenił się w 1911 roku z poznaną we Włoszech Marią Bunin, córką carskiego generała. To małżeństwo okazało się bardzo szczęśliwe, żona wspierała poetę, była jego sekretarką. W czasie wojny i w okresie odzyskiwania przez Polskę niepodległości Kasprowicz , zwolennik państw koalicji, angażował się w działalność narodową, uczestniczył m.in. w 1920 roku w agitacji na rzecz przyłączenia do Polski Warmii i Mazur.

W 1923 roku Kasprowiczowie na stałe zamieszkali w Zakopanem, w wilii "Harenda". Zdrowie poety pogarszało się jednak z roku na rok - zmarł 1 sierpnia 1926 roku. Został pochowany w grobowcu obok "Harendy", którą z inicjatywy Marii Kasprowiczowej w 1950 roku przekształcono w muzeum poety.

Źródło artykułu:

Wybrane dla Ciebie

Po "Harrym Potterze" zaczęła pisać kryminały. Nie chciała, żeby ktoś się dowiedział
Po "Harrym Potterze" zaczęła pisać kryminały. Nie chciała, żeby ktoś się dowiedział
Wspomnienia sekretarki Hitlera. "Do końca będę czuła się współwinna"
Wspomnienia sekretarki Hitlera. "Do końca będę czuła się współwinna"
Kożuchowska czyta arcydzieło. "Wymagało to ode mnie pokory"
Kożuchowska czyta arcydzieło. "Wymagało to ode mnie pokory"
Stała się hitem 40 lat po premierze. Wśród jej fanów jest Tom Hanks
Stała się hitem 40 lat po premierze. Wśród jej fanów jest Tom Hanks
PRL, Wojsko i Jarocin. Fani kryminałów będą zachwyceni
PRL, Wojsko i Jarocin. Fani kryminałów będą zachwyceni
Zmarł w samotności. Opisuje, co działo się przed śmiercią aktora
Zmarł w samotności. Opisuje, co działo się przed śmiercią aktora
Jeden z hitowych audioseriali powraca. Drugi sezon "Symbiozy" już dostępny w Audiotece
Jeden z hitowych audioseriali powraca. Drugi sezon "Symbiozy" już dostępny w Audiotece
Rozkochał, zabił i okradł trzy kobiety. Napisała o nim książkę
Rozkochał, zabił i okradł trzy kobiety. Napisała o nim książkę
Wydawnictwo oficjalnie przeprasza synów Kory za jej biografię
Wydawnictwo oficjalnie przeprasza synów Kory za jej biografię
Planował zamach na cara, skazano go na 15 lat katorgi. Wrócił do Polski bez syna i ciężarnej żony
Planował zamach na cara, skazano go na 15 lat katorgi. Wrócił do Polski bez syna i ciężarnej żony
Rząd Tuska ignoruje apel. Chce przyjąć prawo niekorzystne dla Polski
Rząd Tuska ignoruje apel. Chce przyjąć prawo niekorzystne dla Polski
"Czarolina – 6. Tajemnice wyspy": Niebezpieczne eksperymenty [RECENZJA]
"Czarolina – 6. Tajemnice wyspy": Niebezpieczne eksperymenty [RECENZJA]