Wolność na winklu Niepodległości

Obraz
Źródło zdjęć: © Inne

Książka Piotra Pytlakowskiego jest rozstrzygającym dowodem na to, że mimo szczerych wysiłków nie da się zostać hipisem, jeśli się od najmłodszych lat słuchało muzyki klasycznej. To zresztą zdumiewające, jak bardzo przyszłe losy rówieśników autora (rocznik 1951) determinowały słuchane przez nich stacje radiowe: ci, którzy spędzali noce z uchem przyklejonym do Radia Luksemburg, zostali władającymi angielskim światowcami, słuchacze Wolnej Europy - posmutniałymi panami od polityki, a słuchacze Polskiego Radia, zanim utknęli tam, gdzie rzucił ich los albo nakaz pracy, składali grosz do grosza na własną gitarę i wzmacniacz.

Dla młodego Piotra radio było jednak całkiem pozbawione magii, jako oglądane od kulis miejsce pracy rodziców, a także, przez krótką chwilę, własne miejsce pracy, jak się okaże – nudne do obłędu. Piotr dzielił czas miedzy zachłanne pożeranie książek i życie towarzyskie, czyli wystawanie z kumplami na winklu ul. Niepodległości i Dąbrowskiego, na Starym Mokotowie.

Z tego winkla uważny obserwator rzeczywistości mógł zobaczyć zdumiewająco dużo, by teraz przetworzyć to w gawędę, trochę plotkarską, trochę literacką, pełną oryginalnych postaci. To właśnie we "Wspomnieniach…” najsmakowitsze: cała galeria portretów, od tuzów literatury po przegranych kolegów z podwórka. Długi szereg wielbicieli starszej siostry, odmalowany jako korowód oryginałów, ma urok "Niewinnych czarodziejów” albo "Do widzenia, do jutra”. Krysia była jeszcze z pokolenia radosnej odwilży, Piotrowi, niestety, przyszło przeżywać młodość w czasach "małej stabilizacji”, która z bliska okazywała się wielką stagnacją, zatrzymanym bezczasem, w którym kolejne dni zabijało się wystawaniem na ulicy, tanim winem, improwizowanymi wyjazdami bez grosza i pracą, którą dziś nazwalibyśmy McPracą. Prekariat epoki Gomułki i wczesnego Gierka.

Dziś już pewnie nie każdy wie, że wówczas po maturze można było zdawać (tak, zdawać, i to niełatwy egzamin) tylko na jeden kierunek na jednej uczelni, a gdy się nie udało, otwierał się przymusowy "gap year”, spędzany w takiej właśnie, przypadkowej pracy, przypadkowej szkole, przez chłopców na miganiu się od wojska, przez dziewczęta, bywało, na polowaniu na męża. Część tych pechowców po roku już nie podejmowała kolejnej próby. Piotrowi też coraz bardziej podobała się niezależność finansowa od rodziców, romantyka (i romansowość) zawodu konduktora wagonów sypialnych…

Po wspomnieniach z gomułkowskiej młodości można by się spodziewać martyrologii albo Barei, lecz "Wspomnienia konduktora wagonów sypialnych”, pogodne, choć wcale nie powierzchowne, czerpią z najlepszych wzorów lekkiej literatury wspomnieniowej z czasów międzywojennych, od Słonimskiego po Samozwaniec. Zachłanne czytanie, jak widać, ma sens.

Wybrane dla Ciebie
Po "Harrym Potterze" zaczęła pisać kryminały. Nie chciała, żeby ktoś się dowiedział
Po "Harrym Potterze" zaczęła pisać kryminały. Nie chciała, żeby ktoś się dowiedział
Wspomnienia sekretarki Hitlera. "Do końca będę czuła się współwinna"
Wspomnienia sekretarki Hitlera. "Do końca będę czuła się współwinna"
Kożuchowska czyta arcydzieło. "Wymagało to ode mnie pokory"
Kożuchowska czyta arcydzieło. "Wymagało to ode mnie pokory"
Stała się hitem 40 lat po premierze. Wśród jej fanów jest Tom Hanks
Stała się hitem 40 lat po premierze. Wśród jej fanów jest Tom Hanks
PRL, Wojsko i Jarocin. Fani kryminałów będą zachwyceni
PRL, Wojsko i Jarocin. Fani kryminałów będą zachwyceni
Zmarł w samotności. Opisuje, co działo się przed śmiercią aktora
Zmarł w samotności. Opisuje, co działo się przed śmiercią aktora
Jeden z hitowych audioseriali powraca. Drugi sezon "Symbiozy" już dostępny w Audiotece
Jeden z hitowych audioseriali powraca. Drugi sezon "Symbiozy" już dostępny w Audiotece
Rozkochał, zabił i okradł trzy kobiety. Napisała o nim książkę
Rozkochał, zabił i okradł trzy kobiety. Napisała o nim książkę
Wydawnictwo oficjalnie przeprasza synów Kory za jej biografię
Wydawnictwo oficjalnie przeprasza synów Kory za jej biografię
Planował zamach na cara, skazano go na 15 lat katorgi. Wrócił do Polski bez syna i ciężarnej żony
Planował zamach na cara, skazano go na 15 lat katorgi. Wrócił do Polski bez syna i ciężarnej żony
Rząd Tuska ignoruje apel. Chce przyjąć prawo niekorzystne dla Polski
Rząd Tuska ignoruje apel. Chce przyjąć prawo niekorzystne dla Polski
"Czarolina – 6. Tajemnice wyspy": Niebezpieczne eksperymenty [RECENZJA]
"Czarolina – 6. Tajemnice wyspy": Niebezpieczne eksperymenty [RECENZJA]
MOŻE JESZCZE JEDEN ARTYKUŁ? ZOBACZ CO POLECAMY 🌟