Ukazała się publikacja na temat oświęcimian, którzy ratowali więźniów Auschwitz
Publikacja Niezwykli Oświęcimianie. Jak ratowano więźniów Auschwitz ukazała się nakładem wydawnictwa Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau z okazji zbliżającej się 62. rocznicy wyzwolenia niemieckiego obozu Auschwitz.
Rzecznik muzeum Jarosław Mensfelt powiedział w środę, że zawiera ona teksty i zdjęcia dotyczące zarówno byłych więźniów obozu Auschwitz, jak i Polaków, którzy nieśli im pomoc w czasie niemieckiej okupacji.
Do książki dołączono 30-minutowy film DVD, w którym bohaterowie publikacji opowiadają o wojennych latach. Uzupełnia go komentarz historyków Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau.
Jarosław Mensfelt przypomniał, że jednym z elementów uroczystości rocznicy wyzwolenia Auschwitz, która przypada 27 stycznia, będzie wręczenie odznaczeń państwowych Polakom niosącym pomoc więźniom KL Auschwitz w latach 1940-1945.
– Najnowsza publikacja, która uzupełnia wcześniej wydaną książkę Ludzie dobrej woli. Księga Pamięci mieszkańców Ziemi Oświęcimskiej niosących pomoc więźniom KL Auschwitz, ważna jest nie tylko jako dokument ukazujący pomoc niesioną w czasie wojny więźniom obozu przez Polaków, mieszkańców Oświęcimia i okolic. Ważna jest także jako świadectwo prawdy, która, choć oczywista, z trudem przebija się do opinii publicznej poza granicami Polski. Nadal żywe są na świecie fałszywe stereotypy dotyczące Polaków i niemieckich obozów koncentracyjnych. Wciąż można usłyszeć i przeczytać doniesienia o „polskich obozach” – powiedział Mensfelt.
To, co działo się w obozie, nie mogło ujść uwagi mieszkańców miejscowości leżących w pobliżu. Obserwując więźniów podczas ich przemarszów do pracy lub do obozu, zauważali, że znajdowali się w stanie skrajnego wyczerpania, byli wychudzeni, pobici, chorzy. Pomimo grożących ze strony niemieckich władz surowych represji, Polacy nieśli więźniom pomoc. Polegała głównie na dożywianiu, dostarczaniu lekarstw i środków opatrunkowych. Zbiegłym z obozu zapewniano opiekę. Od więźniów przejmowano dokumenty ujawniające zbrodnie SS.
Oprócz pomocy doraźnej i spontanicznej, istniała także pomoc zorganizowana, niesiona przez przyobozowe tajne organizacje, wchodzące w skład krajowych struktur ruchu oporu – głównie Związku Walki Zbrojnej/Armii Krajowej, Batalionów Chłopskich i Polskiej Partii Socjalistycznej.
Działalność na rzecz więźniów nie zakończyła się z chwilą wyzwolenia obozu. Uratowanym w dniu 27 stycznia 1945 roku kilku tysiącom chorych, słabych i wycieńczonych kobiet, mężczyzn i dzieci pospieszyły z pomocą radziecka wojskowa służba medyczna oraz lokalne władze i okoliczni mieszkańcy. Jako ochotnicy pracowali w radzieckich szpitalach polowych i w szpitalach PCK.
Chorych przyjęły też do swojego zakładu siostry serafitki. Mieszkańcy gościli i leczyli w swoich domach byłych więźniów nieraz przez okres kilku miesięcy. Niektórzy z nich zaopiekowali się też dziećmi, które nie miały rodziców. Część tych dzieci została później adoptowana przez ich opiekunów.
Obóz Auschwitz powstał w 1940 roku, KL Auschwitz II-Birkenau – dwa lata później i stał się przede wszystkim miejscem masowej zagłady Żydów. Kompleks uzupełniała sieć ponad 40 podobozów. W Auschwitz Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona osób, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców sowieckich.
Wydawnictwo Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau powstało w 1956 roku. Wydało dotychczas ponad 400 pozycji w nakładzie ponad 6 milionów egzemplarzy w różnych wersjach językowych.