Nowy budynek poznańskiej Biblioteki Raczyńskich ma być gotowy do 2011 roku. Umowę w sprawie dofinansowania budowy podpisał w środę w Poznaniu minister kultury i dziedzictwa narodowego Bogdan Zdrojewski.
Na mocy innego podpisanego również w środę przez Zdrojewskiego porozumienia, w ciągu roku poznański ratusz stanie się własnością miasta.
Biblioteka Raczyńskich otrzymała 42 mln zł dofinansowania z budżetu Unii Europejskiej w konkursie Kultura i dziedzictwo kulturowe. W ramach konkursu wpłynęło 120 wniosków. Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wybrało do dofinansowania 28 przedsięwzięć. Jak podkreślił na konferencji prasowej Bogdan Zdrojewski, projekt rozbudowy Biblioteki Raczyńskich znalazł się na pierwszym miejscu jako najlepiej przygotowany. Dofinansowanie ze środków Unii Europejskiej pokryje 40 proc. inwestycji, której całkowity koszt oceniono na ponad 106 mln zł. Pozostała kwota pokryta zostanie ze środków Miasta Poznania.
- Ten projekt jest nie tylko jakościowo i merytorycznie dobrze zbudowany, ale także bardzo dobrze wygląda z punktu widzenia realizacyjnego - będzie realizowany w krótkim czasie. Dzięki takim projektom inne instytucje kultury w Polsce, które do tej pory nie otrzymały środków, będą mogły liczyć na dofinansowanie - powiedział.
Obecnie biblioteka posiada 40 tys. książek przechowywanych w magazynach zastępczych, poza murami głównego gmachu. Nowy budynek, o 12 tys. m kw. powierzchni użytkowej, w dużej mierze umożliwi zgromadzenie zbioru w jednym miejscu. Ułatwi to korzystanie ze zbiorów. Gmach będzie całkowicie przystosowany dla potrzeb ludzi niepełnosprawnych.
Początek budowy planowany jest na przełom 2009/2010 roku.
Jak powiedział dyrektor biblioteki Wojciech Spaleniak, dzięki rozbudowie Biblioteki Raczyńskich mieszkańcy Poznania i Wielkopolski uzyskają szerszy dostęp do unikatowych zbiorów stanowiących europejskie dziedzictwo kulturowe.
- Społeczeństwo dostanie bibliotekę, która opierając się na bogatej tradycji będzie nowoczesną biblioteką - kompletnie skomputeryzowaną, przyjazną dla czytelników. Będzie multimedialna, klimatyzowana czytelnia książek i czasopism, magazyny do zbiorów specjalnych i magazyny wystarczające na 100 lat - powiedział.
Minister Zdrojewski podpisał także w środę w Poznaniu wraz z prezydentem miasta Ryszardem Grobelnym list intencyjny, który zakłada, że w ciągu najbliższego roku miasto, resort kultury i Muzeum Narodowe porozumieją się w sprawie poznańskiego ratusza.
Budynek na powrót ma się stać własnością miasta. Obecnie renesansowy budynek stojący na poznańskim Starym Rynku jest własnością Skarbu Państwa. Jest siedzibą Muzeum Historii Miasta Poznania.
Bibliotekę Raczyńskich ufundował hrabia Edward Raczyński, a została otwarta 5 maja 1829 roku.
Początkowo księgozbiór liczył około 13 tys. książek. W pierwszych zbiorach biblioteki znalazły się zbiory rodzinne Raczyńskich. Żona Edwarda Raczyńskiego, Konstancja, ofiarowała na otwarcie biblioteki ponad 1500 książek, a w 1835 r. przekazała zakupione od Juliana Ursyna Niemcewicza fragmenty prywatnej biblioteki pisarza, w skład której wchodziło m.in. wiele cennych rękopisów, starodruków i atlasów z XV-XVIII wieku.
W styczniu 1945 roku podczas walk o Poznań biblioteka została zniszczona, spłonęło około 180 tys. woluminów.
Obecnie w zbiorach biblioteki, prócz tradycyjnych książek, znajdują się płyty analogowe, kompaktowe, kasety magnetofonowe z archiwalnymi nagraniami muzyki poważnej i rozrywkowej, tzw. książki mówione dla niewidomych, a także książki pisane alfabetem Braille'a.
Najstarsze pozycje księgozbioru pochodzą z XIII w. Wśród pereł piśmiennictwa w Bibliotece Raczyńskich znajdują się m.in.: XIII- wieczny rękopis pergaminowy z klasztoru cystersów w Paradyżu, listy królów polskich do rodziny Radziwiłłów z XVI i XVII w. i jedyny zachowany egzemplarz – unikat w skali światowej - kancjonału husyckiego z 1541 r. drukowanego w Pradze u Jana Roha.