Parnicki po raz ostatni

Do księgarń trafiła ostatnia powieść Teodora Parnickiego, jednego z najciekawszych polskich pisarzy. "Ostatnia powieść" nie została ukończona przed śmiercią Parnickiego w 1988 roku, wydawca - Noir sur Blanc - opublikował ją na podstawie pozostawionego przez pisarza rękopisu.

Parnicki, przez jednych niezwykle ceniony, przez innych dyskredytowany za "niezrozumiałość" pisanych powieści, pozostaje jednak jednym z najważniejszych i najciekawszych polskich pisarzy. Stworzył własny rodzaj powieści historycznej - tajemniczej, o przenikających się, skomplikowanych wątkach, opartej na historycznych źródłach, a jednak z licznymi odniesieniami do współczesności.

Wielu głównych bohaterów powieści Parnickiego to, jak określał ich sam pisarz, "mieszańcy" - spadkobiercy różnych kultur, obcy w świecie, w którym przyszło im żyć, na przykład Bizantyjczyk w średniowiecznej Polsce. Ulubionym okresem historycznym Parnickiego było pogranicze antyku i średniowiecza, czas, gdy kształtowały się zręby dzisiejszej Europy.

"Ostatnia powieść" to rzeczywiście ostatnia, nie mająca autorskiego tytułu książka Parnickiego, pieczołowicie odczytana przez wydawcę z autografu pisarza.

Dwutomowa powieść pozostała bez zakończenia. Jej fabuła rozgrywa się na tle walki wywiadów wieku XIX w Azji i w Europie, polityki wielkich mocarstw i spisków, których stawką jest niepodległość kilku narodów ówczesnego świata (przede wszystkim Polski). W całą opowieść wkomponowana jest stała, antynacjonalistyczna idea twórczości Parnickiego o mieszańcach rasowych i narodowych, którzy kulturze nadają uniwersalny, ogólnoludzki charakter.

Teodor Parnicki urodził się w 1908 r. na przedmieściu Berlina, potem z rodzicami wyjechał do Rosji. Studiował anglistykę i orientalistykę na Uniwersytecie Jana Kazimierza we Lwowie. Po kilku drobniejszych utworach zadebiutował przed wojną powieścią historyczną "Aecjusz, ostatni Rzymianin".

Skomplikowane przypadki okresu wojennego rzuciły go do Meksyku, gdzie pozostał aż do 1967 r., kiedy to na stałe przeniósł się do Polski. Od tego czasu ukazało się wiele bardzo ważnych w jego twórczości książek, m.in. "Srebrne Orły", "Koniec Zgody Narodów", "Słowo i Ciało", pierwsze powieści z cyklu "Nowa baśń". Teodor Parnicki otrzymał za swój dorobek literacki wiele nagród, w 1983 r. Uniwersytet Jagielloński przyznał mu doktorat honoris causa. 5 grudnia 1988 r. śmierć przerwała mu ostatnie zdania "Ostatniej powieści".