W dawnym klasztorze bazylianów w Wilnie, gdzie się znajdowała legendarna Cela Konrada, w której był więziony Adam Mickiewicz , i gdzie się toczy akcja trzeciej części Dziadów , została otwarta stała ekspozycja - Cela Konrada.
Ekspozycję przygotowało Muzeum Literatury im. Adama Mickiewicza w Warszawie.
- Przygotowanie ekspozycji było dosyć trudnym zadaniem. Mieliśmy tylko 25 metrów kwadratowych, a chcieliśmy pokazać jednocześnie Celę Konrada, a także dzieje Mickiewicza - powiedziała kurator ekspozycji Jolanta Pol z warszawskiego muzeum.
Pomieszczenie jest podzielone na dwie części. W jednej - przez otwór w drzwiach, można obejrzeć zaaranżowaną celę; stoi tu prycza i świeca. W drugiej są plansze z informacjami o Adamie Mickiewiczu , filomatach, filaretach, o Wilnie i o profesorach Uniwersytetu Stefana Batorego.
Cela Konrada mieści się jednak nie w miejscu, w którym w okresie międzywojennym polscy literaci wmurowali tablicę z inskrypcją w języku łacińskim: „Gustaw zmarł tu 1 listopada 1823 r. Tu narodził się Konrad 1 listopada 1823 r.” i gdzie się odbywały słynne Środy Literackie.
Obecnie mieści się tam elegancki hotel, a Cela Konrada została przeniesiona do odbudowanego skrzydła klasztoru, które łączyło XV-wieczny unicki kościół Przenajświętszej Trójcy i które zostało zniszczone przez Rosjan na początku XIX wieku, z resztą zabudowań klasztornych. Nie wyklucza się, że Cela Konrada znajdowała się właśnie w tym budynku.
Spór na temat lokalizacji Celi Konrada toczył się już przed wojną. Temat ten wywoływał wiele dyskusji i sporów również w ostatnich latach.
Jak zaznaczył w piątek podczas otwarcia ekspozycji podsekretarz Stanu w polskim Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Tomasz Metra, my Polacy najbardziej przywiązani jesteśmy do tej lokalizacji (przedwojennej), która powstała w skutek pracy profesora Pigonia i profesora Kłosa. Obecnie znajduje się tam tablica pamiątkowa. Natomiast nowa ekspozycja mieści się w jednym z prawdopodobnych miejsc lokalizacji celi.
Minister Metra ocenił, że jest to właściwy sposób rozwiązania tego problemu. Wyraził nadzieję, że gorące spory na temat lokalizacji Celi Konrada należą już do przeszłości.
- Bardzo ważne, że przychodzimy w to miejsce, do klasztoru bazylianów, które z pewnością było miejscem więzienia Mickiewicza i jego przyjaciół i że mamy szanse oddać im hołd - powiedział minister Tomasz Merta.