Krzysztof Czyżewski – prezes Fundacji Pogranicze i dyrektor Ośrodka Pogranicze – sztuk, kultur, narodów w Sejnach – odebrał w poniedziałek nagrodę im. Aleksandra Gieysztora za osiągnięcia w ochronie polskiego dziedzictwa kulturowego. Uroczystość odbyła się na Zamku Królewskim w Warszawie.
Czyżewskiego doceniono przede wszystkim za stworzenie Ośrodka Pogranicze – miejsca, które odwołując się w swej działalności do najbardziej szlachetnych elementów tradycji I Rzeczpospolitej, tworzy mosty porozumienia ponad podziałami narodowymi i kulturowymi.
Podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Tomasz Merta, podkreślił podczas poniedziałkowej uroczystości, że Krzysztof Czyżewski dzięki swojej działalności pokazuje, że przeszłość i przyszłość, pamiętanie o tym, skąd przychodzimy, jest bezpośrednio związana z tym, kim naprawdę jesteśmy.
Odbierając nagrodę Czyżewski wyraził pragnienie, by była ona traktowana jako nagroda sejneńska. Jak zauważył, nie byłoby 17-letniej już tradycji Fundacji Pogranicze, jeśli Sejny nie przyjęłyby jej do siebie.
– Wszyscy, którzy znają pracę Pogranicza, wiedzą, że jestem tylko cząstką całego przedsięwzięcia. Chciałbym, żeby ta nagroda rozumiana była jako uhonorowanie trudu zespołowego – powiedział.
Krzysztof Czyżewski – animator kultury, eseista, tłumacz – urodził się w 1958 roku w Warszawie. Ukończył filologię polską na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Był silnie związany z ruchem recytatorskim i teatrem amatorskim. W latach 1978-1983 pracował jako aktor w Stowarzyszeniu Teatralnym Gardzienice. Podczas stanu wojennego w Poznaniu został współzałożycielem i redaktorem podziemnego pisma „Czas Kultury”, z którym współpracował do końca lat 80.
W 1990 r. Czyżewski był jednym z inicjatorów powstania Fundacji Pogranicze, której został prezesem. W 1991 r. zamieszkał – ze współpracownikami – w Sejnach, gdzie zainicjował powstanie Ośrodka Pogranicze sztuk, kultur, narodów i został jego dyrektorem.
W ramach działalności Fundacji i Ośrodka realizował m.in. takie projekty jak Środkowoeuropejskie Forum Kultury, Otwarte Regiony Europy Środkowo-Wschodniej, Centrum Dokumentacji Kultur Pogranicza, Szkoła Pogranicza, Pamięć Starowieku, Klasa Dziedzictwa Kulturowego, Camera Pro Minoritate, Cafe Europa, Człowiek Pogranicza.
Był koordynatorem wielu europejskich projektów dotyczących wielokulturowych regionów, m.in. Małe ojczyzny Europy Środkowo-Wschodniej (Bruksela 1993-1994) i Landscape X (Sztokholm 1998).
Za dotychczasową pracę Czyżewski otrzymał m.in. Nagrodę Fundacji POLCUL (Melbourne 1992), Nagrodę paryskiej „Kultury” za rok 1996, Nagrodę im. Gabora Bethlena dla człowieka Europy Środkowej (Budapeszt 1998), Nagrodę Małego Berła Kultury Polskiej przyznanej przez Jerzego Giedroycia w 1999 r., Medal św. Jerzego przyznany przez „Tygodnik Powszechny” w 2000 r., Dyplom Ministra Spraw Zagranicznych za wybitne zasługi dla promocji Polski na świecie w 2000 r. oraz Międzynarodową Nagrodę im. Aleksandra Langera w 2004 r.
Nagrodę im. Aleksandra Gieysztora, którą Czyżewski został uhonorowany w poniedziałek, przyznaje Fundacja Kronenberga działająca przy Citibanku Handlowym S.A. W tym roku przyznano ją po raz ósmy. Laureat otrzymał medal oraz 50 tys. złotych.
W poprzednich latach wśród nagrodzonych znaleźli się m.in. Społeczny Komitet Opieki nad Starymi Powązkami, dyrektor Biblioteki Polskiej w Paryżu prof. Kazimierz Piotr Zaleski oraz zmarły w zeszłym roku prof. Tadeusz Chrzanowski – przewodniczący Społecznego Komitetu Odnowy Zabytków Krakowa.