„Cmentarz w Pradze” - najnowsza powieść Umberto Eco

Najnowsza, szósta, powieść Umberto Eco Cmentarz w Pradze (Cimitero di Praga) ukazała się w piątek we Włoszech. Jej premierę uznano za najważniejsze wydarzenie literackie tego roku.

Cmentarz w Pradze to szpiegowski kryminał, rozgrywający się w XIX wieku, z bogatym historycznym tłem, dotyczącym między innymi dziejów Włoch i walk o zjednoczenie kraju, prowadzonych przez Giuseppe Garibaldiego. Jednym z najważniejszych wątków, opisanych na ponad 500 stronach powieści, jest działalność służb specjalnych z połowy Europy.

Głównym bohaterem jest urodzony w Turynie, będący na usługach wywiadów kilku krajów fałszerz dokumentów Simone Simonini, obsesyjny antysemita.

Kluczowym momentem jego kariery jest sfabrykowanie, a następnie sprzedaż dossier na temat nocnego, konspiracyjnego spotkania rabinów na cmentarzu żydowskim w Pradze, w którym zawarł całą swą nienawiść do Żydów jednocześnie forsując wersję ich rzekomego spisku w celu uzyskania dominacji nad światem.

W ten sposób Umberto Eco przedstawia genezę okrytych złą sławą, sfabrykowanych na początku XX wieku Protokołów Mędrców Syjonu, które były dla Hitlera jedną z inspiracji zagłady Żydów i elementem nazistowskiej propagandy.

Nienawiść jest wręcz siłą napędową życia głównego bohatera; nienawidzi on masonów i jezuitów, a także kobiet. Powieść, rozgrywająca się w wielu krajach, od Paryża po Amsterdam i Mińsk, pełna jest szpiegowskich intryg wraz z ich licznymi śmiertelnymi ofiarami i opisów gry wywiadów.

Inny aspekt wydarzeń tamtych czasów, opisany na kartach książki to publikacja serii artykułów ze sfałszowanymi dowodami, szkalujących i zniesławiających papieży, na przykład Piusa IX.

* Umberto Eco podkreśla na jednej z ostatnich stron: jedyną postacią, wymyśloną w tej historii jest główny bohater.*

- Ale kiedy dobrze się zastanowić, także Simone Simonini, chociaż jest rezultatem kolażu, któremu przypisane zostały rzeczy, zrobione w rzeczywistości przez różne osoby, w pewnym sensie istniał. A wręcz, prawdę mówiąc, jest wciąż wśród nas - konstatuje autor.

Cmentarz w Pradze ukazał się 30 lat po debiutanckiej powieści profesora semiotyki - Imię róży .