Błędy należy poprawiać natychmiast

Samurajowie, postępujący według kodeksu bushido, nieodmiennie kojarzą się z Krajem Kwitnącej Wiśni – długie kimona, miecze, całkowite skupienie i odrąbywanie głów wrogów prawie bez poruszania się. Ten dosyć charakterystyczny obraz jedynie podkreśla, jak bardzo odmienna jest kultura japońska od ogólnie pojętej kultury Zachodu, chociaż autor często skupia się na wypunktowaniu różnic między Japonią a Stanami Zjednoczonymi i w takim kontekście mówi o kulturze Zachodu. Mieszkający długi czas w Japonii autor próbuje przybliżyć czytelnikowi motywy postępowania Japończyków, a jego rady, poparte przykładami z życia, mają pomóc w uniknięciu błędów i klasycznych wpadek w kontaktach z Japończykami, niedopuszczalnych zwłaszcza w biznesie.

Tak więc dostajemy do ręki 58 krótkich rozdziałów czy może bardziej rad, wyjaśniających głęboko zakorzenione postawy i zachowania, najczęściej silnie zakorzenione w tradycji samurajskiej. Niektóre z nich są wręcz zaskakujące, jak choćby zwyczaj „mizu shobai” – swoiste „opijanie” przez kilka kolejnych wieczorów interesów, przy czym wskazane jest picie alkoholu w tempie równym japońskim gospodarzom, którzy wierzą, że jedynie pod wpływem alkoholu ludzie są całkiem szczerzy. Co ważne – Japończycy godzą się, aby ich towarzysz biznesowy nie pił jedynie wtedy, gdy jest to zalecenie lekarza. Poznajemy także podstawowe cechy, charakteryzujące mieszkańców Kraju Kwitnącej Wiśni. Te cechy to m.in. upór i konsekwencja czy też dawanie z siebie najwięcej, na ile człowieka stać. To także ciągłe dążenie do doskonałości, które wyraża się m.in. poprzez ciągłe udoskonalanie sprzętów, służących ludziom – gdy w wielu krajach jakiś konkretny sprzęt jest uznawany za taki, który nie wymaga dodatkowych udoskonalających poprawek,
w Japonii równolegle będą trwały prace, mające na celu stworzenie jeszcze lepszego sprzętu.

Warto także zanotować, że to właśnie „dzięki” kulturze Zachodu Japończycy spisują (tzn. nadają postać formalnego dokumentu) wszelkie umowy. Dla Japończyków jasne jest, że obie strony umowy wywiążą się z podjętych zobowiązań, dlatego formalna umowa nie jest potrzebna. Do tego warto pamiętać o drobiazgu – umowa w pojęciu japońskim może się zmieniać w zależności od niespodziewanych wydarzeń, które mogą mieć wpływ na termin czy efekt końcowy, stąd wszystkie nagłe i nieoczekiwane elementy powinny być negocjowane w czasie ich zaistnienia, a jest to utrudnione w przypadku umowy papierowej, podpisanej przez obie strony.
W rozważaniach na temat Japonii nie mogło zabraknąć chyba najbardziej znanego kulturalnego japońskiego wynalazku, czyli barów karaoke. Okazuje się, że Japończycy stawiają sobie za punkt honoru, aby zaśpiewać publicznie oraz że... najczęściej ćwiczą kilka piosenek w zaciszu domowym, tworząc w ten sposób własny repertuar do zaprezentowania w konkursach karaoke.

Każdy aspekt życia ma podane japońskie określenie wraz z krótkim wyjaśnieniem, co to oznacza dosłownie i jak dane słowo czy wyrażenie należy rozumieć w odniesieniu do życia w tym dosyć egzotycznym kraju. Oprócz tego nie mogło także zabraknąć filozofii zen i sugestii, że właściwie jako kultura Zachodu powinniśmy nauczyć się czerpać z tej filozofii i spróbować osiągnąć choć część tej pełni spokoju, jaką mają w sobie Japończycy. Spokoju właściwie pozornego, o czym autor już nie wspomina.

Książeczka to wielce pouczająca i wyjaśniająca wiele aspektów japońskiej kultury. Widać, że jest napisana przez znawcę tematu, któremu nieobca jest nie tylko kultura Zachodu, a również kultura japońska, którą chce przybliżyć szerszemu gronu czytelników. Tyle, że temat jest chyba zbyt obszerny jak na jeden „podręcznik” o zachowaniach Japończyków, liczący trochę ponad 200 stron. To właściwie taki krótki wstęp do dalszych studiów nad Japonią i jej historią.