Amos Oz doktorem h.c. Uniwersytetu Łódzkiego

Jeden z najważniejszych izraelskich pisarzy Amos Oz , otrzymał w środę doktorat h.c. Uniwersytetu Łódzkiego. Senat uczelni przyznał pisarzowi tytuł za jego mistrzowską literaturę, i w uznaniu dla kultury żydowskiej, która w wielokulturowej Łodzi "zawsze zajmuje ważne miejsce".

W laudacji prof. Grzegorz Gazda zwrócił uwagę, że Amos Oz jest najwybitniejszym pisarzem żydowskim nowożytnego Izraela, tworzącym w języku hebrajskim. Przypomniał, że pisarz debiutował w 1965 roku tomem opowiadań "Tam gdzie wyją szakle" i jest do dziś autorem kilkunastu tomów prozy, powieści, opowiadań, esejów i publicystyki. Jak mówił, jego utwory tłumaczono na przeszło czterdzieści języków. "Oz jest poczytny i lubianym pisarzem także w Polsce" - dodał.

Według prof. Gazdy czytelnik dostrzega w twórczości pisarza m.in. wiarygodność opisywanej rzeczywistości, jej realizm i zmysł obserwacji, niezwykłą umiejętność empatii wobec przedstawianej postaci. Także talent psychologicznej analizy i subtelnej diagnozy uczuć, emocji i życiowych doświadczeń.

Obecny na uroczystości ambasador Izraela w Polsce Zvi Rav-Ner powiedział, że wyróżnienie łódzkiej uczelni przyznane izraelskiemu pisarzowi ważne jest nie tylko z punktu widzenia literatury, ale także z punktu widzenia kontaktów między Polska a Izraelem. "To ważne, że jedna Ziemia Obiecana uhonorowała pisarza drugiej Ziemi Obiecanej" - dodał.

Sam Amos Oz, tuż po otrzymaniu tytułu doktora h.c., mówił, że przyznanie mu tego wyróżnienia wykracza poza uniwersytet, poza ramy literatury. Jest swego rodzajem mostem między Jerozolimą a Łodzią. Przypomniał, że mieszkając w jednym z kibuców poznał parę, która pochodziła z Łodzi i która mówiła mu o życiu w tym mieście. "Teraz możemy mówić o swego rodzaju małżeństwie między mną a miastem" - powiedział.

Na spotkaniu z mediami Oz odniósł się również do stosunków między Palestyńczykami a Izraelem. Według niego nie ma w przyszłości innej alternatywy niż pojednanie miedzy tymi narodami. Oz jest przekonany, że obok siebie mogą funkcjonować niepodległe państwo palestyńskie i Izrael. "Tak jak to zdarzyło się w przypadku rozpadu Czechosłowacji, gdzie obecnie w pokoju żyją obok siebie Czesi i Słowacy" - powiedział.

Oz powiedział również, że codziennie rano czyta fragment biblii - nie z powodów religijnych, ale dla języka.

Postępowanie ws. przyznania tytułu doktora h.c. Amosowi Ozowi rozpoczęło się w lutym ub. roku, kiedy Senat UŁ postanowił przychylić się do wniosku Rady Wydziału Filologicznego uczelni.

Recenzentami procesu przyznania tytułu byli: prof. Monika Adamczyk-Garbowska (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie), prof. Przemysław Czapliński (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) oraz prof. Anna Kuligowska-Korzeniewska z Uniwersytetu Łódzkiego, a promotorem prof. Grzegorz Gazda - dyrektor Instytutu Kultury Współczesnej UŁ.

* Amos Oz (wł. Amos Klausner) urodził się 4 maja 1939 r. w Jerozolimie. W połowie lat 50. osiedlił się w kibucu Hulda. Tam pracował, skończył szkołę średnią, odbył służbę wojskową i zaczął publikować pierwsze opowiadania. Studiował literaturę i filozofię na Uniwersytecie Jerozolimskim. Walczył w tzw. wojnie sześciodniowej w 1967 roku i na Wzgórzach Golan w 1973 roku.*

Oz zadebiutował w połowie lat 60. ubiegłego wieku. Jego najbardziej znane i cenione powieści to m.in. "Mój Michał", "Dotknij wiatru, dotknij wody", "Czarna skrzynka" i "Spokój doskonały". W swojej twórczości podejmuje problemy społeczne i psychologiczne współczesnych mieszkańców Izraela.

Oz jest laureatem wielu prestiżowych nagród i wyróżnień, m.in. nagród im. Goethego, Heinego, Primo Leviego. Jest kawalerem francuskiej Legii Honorowej. Obecnie mieszka w Aradzie, jest wykładowcą akademickim, aktywnym działaczem na rzecz pokojowego unormowania stosunków izraelsko-palestyńskich. Oz jest pisarzem od lat wymienianym jako kandydat do literackiej Nagrody Nobla.

Do tej pory tytuł doktora honoris causa Uniwersytetu Łódzkiego otrzymali m.in.: Julian Tuwim, Tadeusz Kotarbiński, Karl Dedecius, Leszek Kołakowski, Jan Karski, Andrzej Wajda, Kazimierz Dejmek, Margaret Thatcher, Władysław Bartoszewski i Jose Manuel Barroso.