Gardner urodził się 20 listopada 1926 roku. Debiutował w 1964 roku powieściami szpiegowskimi o przygodach Boysie Oakesa.
Wśród wymyślonych przez niego literackich bohaterów są także Derek Torry, Herbie Kruger oraz rodzina Railton. Zarówno Oakes jak i Torry doczekali się kinowych adaptacji.
W latach 70. John Gardner opublikował dwie powieści, których bohaterem uczynił, znanego z kart historii o Sherlocku Holmesie, profesora Moriarty. Gardner zasłynął głównie jako człowiek, który w 16 lat po śmierci Iana Fleminga wskrzesił postać Jamesa Bonda i w latach 1981-1996 napisał aż 16 powieści o przygodach agenta Jej Królewskiej Mości, m.in. Licencja Na Zabijanie oraz Goldeneye na podstawie scenariuszy filmowych.
Przez całą drugą połowę lat 90. Gardner toczył batalię z rakiem, co spowodowało, iż na kilka lat całkowicie zrezygnował z pisania. Powrócił w 2001 roku powieścią Day of Absolution, a rok później ukazała się pierwsza, z pięciu, osadzonych w latach 30. XX wieku powieści o przygodach policyjnej detektyw Suzie Mountford.
Pisarz zmarł 3 sierpnia, wkrótce po tym, jak zasłabł w pobliżu swojego domu w Basingstoke.