Złota książkowa jesień. 18 najlepszych premier, które musisz przeczytać

Regularne jesienne deszcze oraz coraz dłuższe noce i krótkie dni to dla przeciętnego Polaka koszmar. Tak samo zresztą nienawidzimy śniegu i mrozu zimą, upałów i słońca latem, a pewnie znajdą się i tacy, dla których nawet wiosna ma swoje liczne wady (bo za zielono i w ogóle bez sensu).
Oczywiście, że można się wściekać na jesienną pogodę, tęsknić za lipcowym słońcem i sierpniowymi temperaturami, a w efekcie nie robić nic innego poza marudzeniem. Ale zamiast tak bezproduktywnego trwonienia czasu proponujemy dużo bardziej pożyteczne i przyjemne zajęcie. Oto 18 wspaniałych sposobów na miłe spędzenie nawet najbardziej podłej jesiennej pogody.
Dla wszystkich, którzy wolą czytać niż narzekać, prezentujemy subiektywne zestawienie najlepszych i/lub najważniejszych premier książkowych najbliższych miesięcy. Nowości, które naprawdę warto przeczytać i których żaden książkowy fanatyk nie może przegapić.Od literatury popularnej do wysokiej, od świetnych czytadeł do literackich eksperymentów, od literatury faktu do beletrystyki – każdy znajdzie coś dla siebie. Po które z tych pozycji sięgnięcie? Co sami planujecie przeczytać tej jesieni?

Bez wątpienia jedna z najbardziej oczekiwanych powieści roku. W swoich poprzednich książkach Dorota Masłowska wnikliwie, ale też świeżo, z młodzieńczą beztroską, przyglądała się polskiej codzienności. Robiła to dowcipnie i celnie, a powodzenie jej książek zarówno u czytelników jak i u krytyków dowiodło, że takiego głosu w naszej literaturze współczesnej bardzo brakowało.
W najnowszej powieści, równie dowcipnie i wnikliwie przygląda się tzw. klasie średniej, młodym, zamożnym ludziom, którzy nie mają pomysłu na to, co zrobić ze swoim życiem. Ich losy, wygląd, mieszkania wydają się nam podobne niezależnie od tego czy żyją w Warszawie czy w Nowym Jorku. Naprawdę warto zobaczyć ich oczami Doroty Masłowskiej.
Czy będzie bestseller na miarę „Wojny polsko-ruskiej…”?

Pierwsza "dorosła" powieść autorki "Harry'ego Pottera". Jak nietrudno odgadnąć, cały czytelniczy świat wyczekuje jej niecierpliwie, tym bardziej, że - poza ogólnymi informacjami - bardzo niewiele wiadomo na temat "Casual Vacancy".
Kiedy czterdziestokilkuletni Barry Fairbrother nagle umiera, mieszkańcy Pagford są w szoku. Szybko okazuje się, że w pozornie sielankowym angielskim miasteczku, z brukowanym rynkiem i wiekowym opactwem, wybucha prawdziwa wojna. Wojna bogatych z biednymi, nastolatków z rodzicami, wojna żon z mężami i nauczycieli z uczniami. Pagford z pewnością nie jest tym, czym wydawało się na początku.
A wszystko z powodu miejsca w radzie parafialnej, które zwolniło się po śmierci Barry'ego. Kto zwycięży w wyborach naznaczonych zaciekłością i obłudą? Będziemy świadkami wojny, jakiej Pagford jeszcze nie przeżyło! Pełna czarnego humoru, pasjonująca i zaskakująca, The Casual Vacancy jest pierwszą powieścią J.K. Rowling dla dorosłych.

Kolejny zbiór krótkich próz autorstwa jednej z najwybitniejszych żyjących pisarek, od lat wymienianej jako kandydatki do literackiego Nobla. W Polsce o Munro mówi się dopiero od kilku lat, więc ze sporym opóźnieniem dostajemy tłumaczenia jej kolejnych wspaniałych książek. Tym razem będzie to dziesięć powiązanych ze sobą opowiadań, z których każde tworzy samodzielną, kunsztownie zbudowaną całość, składa się na poruszającą i przenikliwą opowieść o dojrzewaniu.
Rose pochodzi z biedniejszej części Ontario. Mieszka z ojcem i macochą Flo w domu na tyłach należącego do rodziny sklepu meblowego. Jako dziecko z niechęcią i strachem obserwuje życie mieszkańców swojego miasta. Potem ucieka, by zacząć studia w Toronto, wyjść za mąż i podjąć pracę zawodową. I przez cały czas próbuje odpowiedzieć na zawarte w tytule książki pytanie, które w dzieciństwie usłyszała od macochy.
O trudnych wyborach i bolesnych kompromisach Munro opowiada z prostotą, bezpretensjonalnie, z cudowną lekkością człowieka, którego nic nie może zaskoczyć.

Jeśli weźmiemy pod uwagę walory artystyczne i umiejętności pisarskie autorki, bestsellerowej sadomasochistycznego romansu E L James w ogóle nie powinno być w niniejszym zestawieniu. Ale skoro mowa także o najważniejszych i najgłośniejszych premierach tej jesieni, zabraknąć jej nie może.
Powieść pornograficzna, w której zaczytują się gospodynie domowe, ale także nastolatki, babcie i mężczyźni. Ci ostatni robią to tylko po kryjomu, najczęściej na czytnikach e-booków, dzięki którym ich wstydliwa przyjemność może pozostać anonimowa.
„Pięćdziesiąt twarzy Greya” to napisana przez gospodynię domową E. L. James powieść, którą obecnie czytają lub zamierzają przeczytać (prawie) wszyscy.Pełna opisów sadomasochistycznego seksu książka rozeszła się już w ponad 40 milionach egzemplarzy – zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej czy jako audiobook. Jest to w tym momencie najlepiej sprzedająca się książka na świecie – co minutę jeden egzemplarz znajduje nowego nabywcę.

14 lutego 1989 roku, w dzień świętego Walentego, do Salmana Rushdiego zadzwoniła dziennikarka BBC z wiadomością, że autor został „skazany na śmierć” przez ajatollaha Chomeiniego. Po raz pierwszy usłyszał wtedy słowo fatwa. Jego przewina? Napisał powieść pod tytułem Szatańskie wersety, której zarzucano, że jest „przeciwko islamowi, Prorokowi i Koranowi”.
Tak rozpoczyna się ta niesamowita historia o pisarzu zmuszonym do ukrywania się, przenoszenia z jednego domu do drugiego, wiecznie w towarzystwie uzbrojonej obstawy. Poproszono go, by wybrał sobie nowe nazwisko, którym mogłaby się posługiwać policja. Pomyślał o pisarzach, których uwielbiał, i kombinacjach ich imion; i wtedy zaświtało mu: Conrad i Czechow – Joseph Anton.
Książka napisana ze szczególną szczerością i otwartością, frapująca, prowokacyjna, wzruszająca i niezmiernie ważna. Ponieważ to, co się przydarzyło Salmanowi Rushdiemu, było pierwszym aktem dramatu, który wciąż się rozgrywa gdzieś na świecie każdego dnia.

Kolejna niewielka objętościowo, ale wielka jakościowo powieść Philipa Rotha, najwybitniejszego być może żyjącego pisarza amerykańskiego. W „morderczym upale tropikalnego Newark” szerzy się złowroga epidemia – przebywającym w mieście dzieciom grozi paraliż, kalectwo, a nawet śmierć. Oto zaskakujący temat nowej powieści Philipa Rotha: epidemia polio w środku wojennego lata 1944 roku.
Centralną postacią Nemezis jest dwudziestoparoletni opiekun szkolnego boiska, Bucky Cantor, oddany swoim obowiązkom, a jednocześnie niemogący pogodzić się z tym, że słaby wzrok wykluczył go z udziału w wojnie. Analizując wewnętrzne rozterki Bucky’ego, po tym jak polio zaczyna siać zniszczenie także na jego boisku, Roth przedstawia całą gamę emocji, jakie może wywołać taka zaraza: strach, wściekłość, cierpienie i ból.

W 1551 roku portugalski król Joao III podarował arcyksięciu Maksymilianowi osobliwy prezent ślubny: słonia zwanego Solomonem. W towarzystwie arcyksięcia, jego młodej małżonki i ich straży przybocznej niezwykły bohater przemierza Europę rozdartą reformacją i wojnami domowymi.
Podróż słonia z Lizbony do Wiednia zapisała się w pamięci uczonych, historyków i zwykłych ludzi. Saramago stworzył powieść, którą hiszpański dziennik „El País” określił jako „triumf języka, wyobraźni i humoru”.

Było to lato, gdy umarł Coltrane, lato miłości i zamieszek, lato, gdy przypadkowe spotkanie na Brooklynie pchnęło dwoje młodych ludzi na drogę twórczości artystycznej, poświęcenia i inicjacji. Patti Smith została poetką i wykonawczynią, a Robert Mapplethorpe rozwijał swój bardzo prowokacyjny styl w dziedzinie fotografii. Połączeni niewinnością i entuzjazmem, przemierzali Nowy Jork, od Coney Island po Czterdziestą Drugą Ulicę, aż dotarli do słynnego okrągłego stołu w lokalu Kansas City, w którym brylował krąg Andy'ego Warhola.
W 1969 roku para zamieszkała w hotelu Chelsea i weszła do środowiska ludzi okrytych – dobrą i złą – sławą, wpływowych artystów z barwnej alternatywnej cyganerii. Były to czasy wzmożonej świadomości, gdy światy poezji, rock and rolla, sztuki i seksualności zderzały się i wybuchały z całą mocą. W tym środowisku dwoje dzieciaków zawarło pakt, że będą się o siebie troszczyć… „Poniedziałkowe dzieci” zaczynają się jako historia miłosna, a kończą jako elegia. To także hołd złożony Nowemu Jorkowi na przełomie lat sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, jego bogaczom i biedakom, sprzedajnej miłości i demonom. Książka Poniedziałkowe dzieci została nagrodzona National Book Award. Znalazła się także w finale wielu innych nagród. Przez 37 tygodni utrzymywała się na liście bestsellerów "New York Timesa".

Prorocza, sceptyczna refleksja nad kondycją naszego kontynentu nakreślona tuż po powstaniu Unii Europejskiej i przystąpieniu do niej państw byłego bloku wschodniego. Tony Judt stawia w niej pytania, na które wciąż musi sobie odpowiedzieć europejska wspólnota narodów:
Jakie są perspektywy tego młodego organizmu? Które kraje powinny należeć do Unii Europejskiej i wedle jakich kryteriów? Czy jej rozrastanie się nie doprowadzi do upadku? Jak duża byłaby zbyt duża? I wreszcie – cóż to w ogóle jest Europa? Co łączy państwa i narody tworzące tę współczesną wieżę Babel?

Siedemdziesiąt sześć felietonów o kinie, literaturze, polityce i Polakach, czyli kilka słów Krzysztofa Vargi o tym, jak kultura masowa wkroczyła na salony.
Polska według Krzysztofa Vargi, czyli co łączy Wokulskiego i wampiry, naszą telewizję i Berlusconiego, dynastię Piastów i współczesne seriale. W siedemdziesięciu sześciu felietonach – zaskakujących, kąśliwych i niewygodnych, bo do bólu prawdziwych – znany pisarz zastanawia się nad tym, w którą stronę w ostatnich latach podążają polska kultura, obyczaje i polityka.
„Żyjemy w czasach ostatecznych, koniec świata zbliża się nieuchronnie, nie mam co do tego wątpliwości, i nie myślę tu wcale o apokaliptycznym wieszczeniu końca naszej planety, niestety, nasza planeta pociągnie jeszcze parę milionów lat. Mam tu na myśli koniec świata jako koniec ludzkości, która umie czytać, słuchać i oglądać ze zrozumieniem. Dla tych, którzy jeszcze czytają, słuchają i oglądają, piszę swoje felietony” – pisze sam autor.

9 czerwca 1865 roku Charles Dickens - najsłynniejszy i najpopularniejszy powieściopisarz na świecie, będący u szczytu sławy i zdolności twórczych - jadąc pociągiem do Londynu w towarzystwie swojej potajemnej kochanki, przeżył katastrofę kolejową, która na zawsze zmieniła jego życie. Czy po tym wypadku zaczął prowadzić mroczne podwójne życie?Czy conocne eskapady do najohydniejszych londyńskich slumsów i nasilająca się obsesja na punkcie ukrytego przed światem podziemnego Londynu, trupów, grobowców, morderstw, palarni opium i rozpuszczania zwłok w dołach z wapnem były tylko przejawem zwykłej pisarskiej ciekawości, czy jednak czymś znacznie bardziej przerażającym?
Podobnie jak w „Terrorze”, Dan Simmons w sposób nienaganny sięga po prawdziwą historię, by na jej bazie snuć fantastycznie wciągającą i budzącą grozę opowieść. Oparty na faktach z życia Charlesa Dickensa i opowiedziany przez Wilkiego Collinsa (przyjaciela Dickensa) Drood zgłębia nierozwikłane tajemnice ostatnich lat życia pisarza, a także, być może, odsłania sekret ostatniego, niedokończonego dzieła Dickensa, „Tajemnicy Edwina Drooda”. Mrożący krew w żyłach, niedający się zapomnieć i absolutnie oryginalny „Drood” - Dan Simmons w szczytowej formie.

„Solo” to fascynująca, doskonale napisana opowieść stuletniego Ulricha, który ociemniały siedzi samotnie w fotelu i podróżuje we wspomnieniach, płynnie przekraczając granice czasu i przestrzeni. Jak w kalejdoskopie zmieniają się obrazy z Bułgarii, Gruzji, Niemiec i USA, a z nimi przypływają wspomnienia - burzliwa polityką, niespełniona miłość do muzyki, utracone uczucie, pasja do chemii.
Zanim stracił wzrok, przeczytał w jakimś piśmie o papugach mówiących językiem wymarłego plemienia. Językoznawcom nie udało się jednak zapisać drogocennego narzecza – wyczerpane przeżyciami ptaki zmarły. Starzec czuje, że tak jak one nosi w sobie szczątki dziedzictwa czasu, lecz zanadto ucierpiał, żeby je komuś przekazać. W samotności przygląda się swemu życiu, którego wspomnienie jest jedynym dowodem istnienia.

Opowieść o amerykańskim okresie życia Tyrmanda. Przewodniczką po nim jest trzecia żona pisarza, Mary Ellen Tyrmand, matka ich dwojga dzieci. Ta amerykańska Żydówka, niemająca związków z Polską, która poślubiła go wbrew woli matki, mówi o wspólnie spędzonych piętnastu latach, do nagłej śmierci Tyrmanda 19 marca 1985.Wraz z niepublikowaną dotychczas korespondencją ich obojga (niemal sto listów!) pokazuje inne oblicze dawnego „pornografa”, który po latach gorszył się nawet "Playboyem". Książka zawiera wiele nieznanych fotografii rodzinnych Tyrmandów.
On: Miał 50 lat, gdy ją poznał. Za sobą wojnę, legendę playboya w komunistycznej Polsce, literackie laury i gorycz politycznego wygnania. Stawał się znaczącą postacią w intelektualnych kręgach Nowego Jorku. Przedstawiał własne, szczególne spojrzenie na amerykańską demokrację: „Postanowiłem bronić Ameryki przed nią samą”.
Ona: Studentka iberystyki znakomitej uczelni Yale, czytała z młodzieńczym zachwytem jego artykuły, które jak niczyje inne wyrażały jej poglądy na świat. Marzyła o poznaniu owego niezwykłego moralisty. Miała 23 lata, kiedy napisała do niego pierwszy list i doprowadziła do spotkania.

Steven Spielberg i George Lucas, kręcąc pierwszą część przygód Indiany Jonesa, stwierdzili, że chcą oglądać takie filmy, jakie kiedyś sami oglądali. W ten sposób zdefiniowali nowy gatunek filmowy, który zrewolucjonizował kino pod koniec lat siedemdziesiątych XX wieku.W „Poszukiwaczach zaginionej Arki” są więc gwałtowne zwroty akcji, wartkie tempo wzajemnie napędzających się wydarzeń, mroczne tajemnice, raptowne zaskoczenia, wyjątkowe zbiegi okoliczności, straszliwe niebezpieczeństwa, sytuacje pozornie bez wyjścia, obrazy wstrząsające rozmachem, makabrą lub okrucieństwem, groza, egzotyka i co pewien czas przerwa na odśmianie.
Dzisiaj, kiedy musi walczyć nie tylko z telewizją, ale również z internetem, Kino Nowej Przygody przeżywa renesans. I chociaż oczarowuje widzów coraz większym rozmachem trójwymiarowych efektów, pozostaje wierne zasadom, które przyświecały mu w chwili narodzin.

Kolejki po girlandy papieru toaletowego, „Brutal” obok „Pani Walewskiej”, rodzinna podróż maluchem do Bułgarii. Czasy, w których panie nosiły trwałą, a panowie „męski zwis”, dobrze znamy z filmów Barei albo przeżyliśmy na własnej skórze... Ale warto spojrzeć na nie w zupełnie inny sposób.
Dwójka dziennikarzy, Iza i Witek, postanowili na pół roku przenieść się do rzeczywistości przełomu lat 1981/1982. Zamieszkali w bloku z wielkiej płyty, zrezygnowali z Internetu i komórek, a po Warszawie jeździli fiatem 126p. Dziecku wręczyli zabawki pamiętające czasy Jaruzelskiego, a w ich kuchni zagościły dania polecane przez kultową „Przyjaciółkę”.
Po co to wszystko? Autorzy sprawdzili czym różni się współczesne życie od tego sprzed trzech dekad. Zabrali nas w sentymentalną podróż, przyjrzeli się absurdom PRL-u, ale przede wszystkim szukali odpowiedzi na pytanie, czy dziś żyje się nam lepiej.

Ekscentryczni kolonizatorzy, sprytni arabscy kupcy, zakonnicy niosący Słowo Boże - przez książkę "Daleko stąd. Podróż afrykańska" przewija się korowód barwnych postaci. Evelyn Waugh, uznawany za jednego z najwybitniejszych prozaików brytyjskich XX wieku, przemierzał Czarny Ląd na początku lat trzydziestych. Jego relacja z wyprawy pełna jest celnych przemyśleń i obserwacji. Błyskotliwy pisarz, ceniony za cięte pióro i zmysł satyryczny, nie oszczędza nikogo. Z dużą dozą ironii opisuje zarówno rdzennych mieszkańców odwiedzanych krajów, jak i przebywających w brytyjskich koloniach rodaków.
Wszystko zaczyna się od koronacji cesarza Hajle Sellasje w 1930 roku, na którą Waugh przyjechał jako korespondent "Timesa". Pisarz brawurowo, z iście angielskim poczuciem humoru opowiada o chaosie panującym w Addis Abebie w tym szczególnym dniu. A to dopiero początek. Książka "Daleko stąd. Podróż afrykańska" wywoła jeszcze u czytelnika niejedną salwę śmiechu.

Portret postaci, która przez pół wieku wychowywała niezależnie myślących Polaków.
Zapiski z dzienników, fragmenty listów, ale przede wszystkim relacje osób, które z Turowiczem pracowały i przyjaźniły się, budują niezwykłą opowieść o jednej z największych postaci kształtujących powojenną historię Polski. Opowieść Anny Matei przybliża nam między innymi atmosferę dworu w Goszycach, codzienną pracę w redakcji „Tygodnika Powszechnego” czy klimat mieszkania przy ulicy Lenartowicza, w którym przez kilkadziesiąt lat znajdowała schronienie ogromna liczba zaprzyjaźnionych lokatorów.
Głosy ponad pięćdziesięciu przyjaciół Redaktora składają się na portret dziennikarza, publicysty, działacza ruchu soborowego, szefa i opiekuna. Dodatkowy atut książki stanowią niezwykłe fotografie, wiele z nich o dużym znaczeniu historycznym.

Jeden z najbardziej wpływowych francuskich intelektualistów i najgłośniejszy współczesny francuski pisarz mierzą się we wciągającym pojedynku z samymi sobą i ze światem. Książka jest zbiorem dowcipnej i niekiedy brutalnie szczerej korespondencji autorów.
Levy: „Wszystko tu jest. Pańska miernota. Moja nicość. Owa donośna pustka, która zastępuje nam myśli. Owo wspólne nam zamiłowanie do komedii, jeśli nie do oszustwa. Od trzydziestu lat zadaję sobie pytanie, jak ktoś taki jak ja mógł, i nadal może, zwodzić”.
Houellebecq: „Nie pragnę być kochanym wbrew temu, co we mnie najgorsze, lecz właśnie z racji tego, co we mnie najgorsze, posuwam się nawet do pragnienia, by to, co we mnie najgorsze, było tym, co ludzie we mnie wolą”.
_****Wybór i opracowanie: Grzegorz Wysocki, książki.wp.pl._**Wybór i opracowanie: Grzegorz Wysocki, książki.wp.pl.**