Wielkanoc. Kiedy wypada? Jaka jest historia święta? Jakie są zwyczaje?
Święta Wielkanocy to jeden z najważniejszych okresów w kalendarzu, szczególnie dla Kościoła katolickiego. Co roku Wielkanoc wypada w inny dzień. Sprawdzamy, dlaczego tak się dzieje, jaka jest dokładnie historia Wielkanocy oraz jak się ją obchodzi.
Wielkanoc — data i historia święta
W 2019 roku Wielkanoc wypada 21 kwietnia. Data tego święta jest ruchoma, ponieważ zależy od pierwszej wiosennej pełni Księżyca i przypada na pierwszą niedzielę po niej.
Wielkanoc jest najstarszym i najważniejszym świętem chrześcijańskim. Upamiętnia misterium paschalne Jezusa Chrystusa: jego mękę, śmierć i zmartwychwstanie.
W tradycji chrześcijańskiej utarło się celebrować Wielki Tydzień, w którym najważniejsze są piątek, sobota i niedziela. W Wielki Piątek upamiętnia się śmierć Chrystusa na krzyżu. W Wielką Sobotę przy święceniu pokarmów odwiedza się symboliczne groby, w których znajduje się ciało Mesjasza. Z kolei w Wielką Niedzielę świętuje się zmartwychwstanie Jezusa i jest to kulminacyjny moment Wielkanocy. Wedle tradycji biblijnej Chrystus wstał z grobu nocą, stąd też nawiązanie w nazwie świąt i podkreślenie tej pory dnia tak jak całego tygodnia mianem “wielkiej”.
Wielkanoc — jakie są zwyczaje wielkanocne?
Z obchodami Wielkanocy związanych jest wiele zwyczajów ludowych (z których część wywodzi się ze starosłowiańskiego święta Jarego.
Największą tradycją jest śniadanie wielkanocne i nim rozpoczynamy Wielką Niedzielę. Na stole powinny znaleźć się przede wszystkim żurek, jaja, biała kiełbasa, pasztet i ciasta.
Tradycyjnie maluje się też jajka. Można je pokolorować jednym kolorem, kilkoma lub zrobić jakiś wzór. Pisanki są bardzo ładną ozdobą do stołu czy koszyka wielkanocnego. Mają symbolizować rodzącą się do życia przyrodę, a w chrześcijaństwie dodatkowo nadzieję wynikającą z wiary w zmartwychwstanie Chrystusa.
Tydzień przed Wielkanocą obchodzona jest Niedziela Palmowa. Została ustanowiona na pamiątkę przybycia Jezusa do Jerozolimy — mieszkańcy witali go i rzucali na ziemię gałązki palmy.
Inną tradycją, ale już wziętą od ludów pogańskich, jest Lany Poniedziałek, znany też jako śmigus-dyngus. Dawni Słowianie uważali, że oblewanie się wodą sprzyja płodności. Dzisiaj oblewa się wszystkich na znak oczyszczenia.