Ukraińskie nowości

Sofija Andruchowycz Kobiety ich mężczyzn

Każde z tych opowiadań jest osobnym światem konkretnej osoby: tajemniczej podróżniczki, aktorki porno, babci klozetowej, zakochanego pijaka, studentki, mordercy. Opowiadanie Notatka wyjaśniająca to wnikliwa i dowcipna satyra społeczna, Roverandum – oniryczna dziewczyńska opowieść z tajemnicą na miarę „Pikniku pod wiszącą skałą”, Luba – kryminał, w którym dowiadujemy się tego, co chce wiedzieć każdy detektyw: jak myśli morderca. Natasza to baśń o kopciuszku z miejskiego szaletu.

Sofija Andruchowycz prześwietla dla nas te światy, pozwala przyjrzeć się intymnym szczegółom, stawia nas za weneckim lustrem, gdzie bezkarnie możemy przyglądać się najpilniej strzeżonym tajemnicom tych ludzi, zwiedzać wnętrza mieszkań. Słyszymy ich myśli, widzimy, jak się miotają, jakich wyborów dokonują, jak bardzo są nieszczęśliwi lub odwrotnie: jakim spokojem wypełniają swoje życie.

Sofija Andruchowycz urodziła się w 1982 roku w Iwano-Frankiwsku (Stanisławów). Pisarka, tłumaczka oraz publicystka. Autorka książek prozatorskich Lito Mileny (Kijów, Smołoskyp, 2002), Stari ludy (Iwano-Frankiwsk, Lileja-NW, 2003), Kobiety ich mężczyzn (Iwano-Frankiwsk, Lileja-NW, 2005) oraz licznych publikacji w gazetach i pismach. Laureatka nagrody literackiej wydawnictwa Smołoskyp (2001). Stypendystka polsko-niemieckiego projektu stypendialnego Homines Urbani (Kraków, 2004). Przetłumaczyła z języka polskiego powieść Manueli Gretkowskiej Europejka. Współredaktorka pisma wizji i tekstów „Czetwer” (2003-2005). Mieszka w Worzlu pod Kijowem.

Taras Prochaśko Z tego można zrobić kilka opowieści

Czyste non fiction, wspomnienia z lat 80., w których nawet nie zmieniono imion i nazwisk bohaterów. Książka stylistycznie skupiona na opisie rzeczywistości poprzez codzienne szczegóły, i najlżejsze odczucia, przekazuje wrażenie zastygłego czasu w trwaniu i tegoż zastygnięcia jednocześnie. Taras Prochaśko (1968) – dziennikarz i pisarz, z wykształcenia botanik. Twórczość Tarasa Prochaśki, młodego pisarza ze Stanisławowa (Iwano-Frankiwska), jednego z czołowych reprezentantów słynnego fenomenu stanisławowskiego, należy do najbardziej interesujących zjawisk ukraińskiej literatury, powstałej w ciągu ostatniego dziesięciolecia - pisze Jurij Andruchowycz i dodaje, że twórczość Prochaśki skupia na sobie zainteresowanie nie tylko krytyków, dziennikarzy i badaczy literatury, ale także wielkiej ilości tzw. wykształconych czytelników, smakoszy innowacji, poszukiwaczy i miłośników innego. Polskim czytelnikom znane są dwie książki Prochaśki: zbiór opowiadań Inne dni Anny oraz powieść Niezwykli.

Serhij Żadan Anarchy in the UKR Anarchy in the Ukr to punkrockowa proza o wydarzeniach lat osiemdziesiątych, a także czasach ostatniej rewolucji w industrialnym Charkowie i jego rozległych okolicach. Osobista historia w czterdziestu rozdziałach, które ułożone są z filmowych ujęć i odautorskiego monologu. Osobliwości autostopu splatają się z opowieścią o niezależnych radiostacjach. Opisy dzieciństwa to nie tylko sentymentalny powrót do kraju rad, właśnie one wprowadzają nas w przeszłość wciąż nieznanej Ukrainy z nowojorskimi przyległościami, a wizja przyszłości przebija spod całej tej nostalgii. Dowodem na to jest choćby ścieżka dźwiękowa do tego filmu - piosenki na stypę, tajemnicza stacja metra, pomniki, hotele i czerwony odcień międzynarodowego biznesu, czyli po prostu Południowa strona północy.

Serhij Żadan (1974) - poeta, prozaik, performer, reżyser. Mieszka w Charkowie. Stworzył oryginalny styl w poezji - udało mu się połączyć tradycję ukraińskiej poezji (szczególnie futuryzmu) i elementy kultury punk z symboliczną przestrzenią industrialną miejskiego krajobrazu. Polskim czytelnikom znane są tom prozy Big Mac, powieść Depeche Mode oraz tom poezji Historia kultury początku stulecia. W 2008 roku nakładem naszego wydawnictwa ukaże się kolejna książka Serhija Żadana Hymn demokratycznej młodzieży.

Jurij Andruchowycz Diabeł tkwi w serze

Wybór tekstów, które ukazywały się wcześniej m.in. w pismach „Dzerkalo tyzhnya”, „Krytyka”, „Potyah 76”, „Stolichnyje novosti”, „Gazeta Wyborcza” i książce „Sarmackie krajobrazy. Głosy z Litwy, Białorusi, Ukrainy, Niemiec i Polski”. Zebrane w tomie Diabeł..... układają się w wyrazistą, autorską, bardzo osobistą wizję współczesnej Ukrainy, Europy, reszty świata.

Przygoda zaczęła się pod koniec zeszłego roku, kiedy zadzwonił do mnie Chrigu Haueter: „Jestem szwajcarskim wieśniakiem, wysoko w Alpach robię ser i właśnie przeczytałem pana Ostatnie terytorium”. Okazało się, że to trochę za wiele informacji, jak na jedno zdanie, nawet równorzędnie złożone. Zdołałem jedynie mruknąć w odpowiedzi coś w rodzaju „Bardzo mi miło”, nie całkiem zresztą do tego „miło” przekonany. A Chrigu ciągnął: „Chciałbym przywieźć panu trochę sera – w prezencie”. To już wyglądało na jakiś (całkiem zresztą chłopski) żart. „I jak my to zorganizujemy?” – starałem się, by zabrzmiało to możliwie sceptycznie. „Przywiozę go panu do domu”. Po chwili milczenia dodał: „Jeśli znajdzie pan dla mnie godzinę”.
(fragment tekstu Szwajcarska Szwajcaria)