Ukazała się Ada albo Żar. Kronika rodzinna Vladmira Nabokova

* Ada albo Żar. Kronika rodzinna Vladimira Nabokova , ukoronowanie twórczości pisarza, jego najambitniejsze przedsięwzięcie artystyczne, jest w księgarniach.*

Jest to pierwszy polski przekład tej książki.

W rozmowie autor przekładu dr Leszek Engelking powiedział, że Ada dotyka najważniejszych tematów nurtujących człowieka.
- O czym jest Ada ? Tu jest całe morze odpowiedzi: o miłości, o przemijaniu, naturze czasu i o śmierci. W książce ważny jest także erotyzm, ten fizyczny wymiar miłości - dodał.

* Ada albo Żar. Kronika rodzinna , którą Nabokov pisał w latach 1964-1968, była ostatnią powieścią w bogatym dorobku pisarza.* Jak zamierzał sam autor, Ada miała być ukoronowaniem jego twórczości, w której zawarł - w swoisty dla siebie sposób - poglądy metafizyczne, epistemologiczne i etyczne.

Książka przedstawia historię życia Vana Veena i jego miłość do siostry Ady. Oboje poznają się, gdy Van przyjeżdża do Ardis - wiejskiej posiadłości jej ciotki. W przekonaniu, że łączy ich jedynie daleka relacja rodzinna zakochują się w sobie do szaleństwa.

Powieść opisuje dzieje tej miłości, jak się okazuje kazirodczej, która - jak napisał jeden z najwybitniejszych znawców prozy Nabokova Brian Boyd - poddawana jest różnorodnym eksperymentom i próbom, ale jednocześnie wnikliwej samoanalizie i samokontroli.

Ada przedstawia mikrokosmos jaki tworzy świadomość ludzka, analizując coraz liczniejsze różnice i podobieństwa między ludźmi i zjawiskami oraz odkrywając coraz głębsze i bardziej powikłane ich powiązania - pisał Boyd i podkreślił, że im trudniej doszukać się w tej gmatwaninie sensu, tym bardziej niezbite staje się przekonanie, że ów ukryty sens istnieje i stanowi esencję bytu ludzkiego.

Akcja powieści dzieje się na planecie Antyterra, która jest geograficznie podobna do Ziemi, ale różni się od niej pod względem historii, polityki i kultury.
- Antyterrańska rzeczywistość to połączenie trzech najważniejszych dla Nabokova kultur: rosyjskiej, anglo-amerykańskiej i francuskiej - tłumaczył Engelking .

Powieść powstała jako połączenie dwóch tekstów Nabokova : Faktury czasu (ang. The Texture of Time), który jest filozoficzną medytacją Nabokova o czasie oraz Listów z Ziemi (ang. Letters from Terra). Jest to najdłuższa powieść Nabokova , która w polskim przekładzie liczy ponad 700 stron.

- To jest książka, która odwołuje się do dziejów gatunku powieści, czytelnikowi cały czas przypomina się, że obcuje z powieścią, jest w niej także mnóstwo odwołań do rozmaitych pisarzy, których Nabkov cenił, m.in. Prousta , Joyce'a , Flauberta , Austen czy Tołstoja - powiedział autor przekładu i dodał, że w powieści są także liczne aluzje malarskie i filmowe.

Jak podkreślił, czytelnik w powieści Nabokova odnajdzie także typowe dla tego pisarza literackie zabiegi: gry słów, aliteracje, fałszywe tropy, zabawy z gatunkami literackimi.
- Mamy tu klasyczne chwyty powieści z XIX czy nawet XVIII w. z wyraźnym ujawnieniem się narratora, aż po strumień świadomości czy też techniki nouveau roman - mówił Engelking .

Ada składa się z kilku części, które - jak podkreślił tłumacz - stają się coraz krótsze.
- Za pomocą tego i innych środków Nabokovowi udaje się pokazać subiektywne przyspieszenia czasu, w miarę gdy człowiek się starzeje - powiedział Engelking .

W jego opinii, * Adę należy zaliczyć do jednej z najwybitniejszych powieści Nabokova*.
- Zaliczam Adę do arcydzieł, ale trudno mi powiedzieć, że jest wybitniejsza niż np. Lolita , Blady ogień czy Dar - powiedział Engelking .

Vladimir Nabokov (1899-1977) - wybitny pisarz rosyjski i amerykański. Urodził się w arystokratycznej rodzinie, w Petersburgu. W 1917 r. po przejęciu władzy w Rosji przez bolszewików zmuszony do emigracji. Początkowo osiadł w Berlinie w Niemczech, studiował także w Cambridge w Wielkiej Brtytanii, gdzie m.in. zajmował się romanistyką i rusycystyką. W 1940 r. wyemigrował do Stanów Zjednoczonych, gdzie m.in. napisał słynną Lolitę , a także pracował na Harvardzie i Uniwersytecie Cornella jako profesor rosyjskiej i europejskiej literatury. Jego najważniejsze dzieła to m.in. Dar , Blady ogień , Obrona Łużyna , Zaproszenie na egzekucję , Patrz na te arlekiny .