Twórczość Josefa Capka w Czeskim Centrum w Warszawie

Reprodukcje obrazów i grafik, zdjęcia oraz cytaty z książek autora zaprezentowano na wystawie Josef Capek - Malarz, Poeta, Pisarz, którą otwarto w czwartek w Warszawie. Wystawa przypomina życie i dzieła twórcy pojęcia "robot". "Czeska kultura nie posiada wiele takich postaci, jakimi byli bracia Capkowie. Straszy z nich - Josef (na zdj.) - żył w cieniu swojego znanego na całym świecie brata, Karla " - powiedziała podczas otwarcia wystawy Kristina Vanova z czeskiego Muzeum Karla Capka .

"Był pisarzem, którego opowiadania, felietony, dramaty, filozoficzne eseje i wiersze wystarczyłyby na życie niejednego artysty. A dodatkowo był również plastykiem, który zasadniczo wpłynął na charakter czeskiej grafiki książkowej w dwudziestoleciu międzywojennym" - przypomniała Vanova.
"Josef był wielkim introwertykiem. To pewnie jeden z głównych powodów, dla których pozostawał w cieniu brata. Podczas różnych głosowań on zawsze głosował jak Karl, było ich dwóch, ale głos liczył się za jeden" - powiedziała PAP dyrektorka Czeskiego Centrum w Warszawie, Pavla Foglova.

* Wystawę przygotowało praskie Muzeum Karla Capka . Składa się na nią 13 plansz. Na planszach ukazane są reprodukcje rysunków i obrazów starszego z braci Capków, który był ilustratorem książek swoich i Karla.* Widzowie mają też możliwość zapoznania z biografią artysty oraz przeczytania cytatów z jego dzieł.

Josef Capek (1887-1945) był prozaikiem i poetą, pisał również bajki. Jego recenzje kulturalne ukazywały się w wydawanym do dziś dzienniku "Lidove Noviny". Wiersze, które pisał po uwięzieniu przez nazistów w obozie w Bergen-Belsen, uratowali i przedstawili światu współwięźniowie.

W największej jednak mierze jego aktywność twórcza skupiała się na malarstwie. "Trudno jednak przypisać go do jakiegoś konkretnego nurtu - mówiła Foglova. - Najbliżej było mu do kubistów, ale kiedy poglądy danej grupy przestawały mu odpowiadać, po prostu ją opuszczał".

Wspólnie z Karlem napisał kilka sztuk teatralnych i opowiadań, m.in. Obrazy z życia owadów. Według Karla to właśnie Josef wymyślił słowo "robot" (po raz pierwszy użyte w dramacie "R.U.R. Karla"), rozpowszechnione w wielu językach jako określenie mechanicznego urządzenia wykonującego automatycznie pewne zadania człowieka.

"On od lat 30. był zagorzałym przeciwnikiem Hitlera. Walczył z niemieckim totalitaryzmem za pomocą sztuki: satyrą, jaką zawierał w swoich tekstach, oraz przez swoją twórczość malarską" - zaznaczyła Vanova.

Josef Capek zmarł na tyfus w Bergen-Belsen tuż przed wyzwoleniem obozu przez wojska alianckie.

Wystawa w Warszawie będzie czynna do 5 października. Potem zostanie pokazana w Bydgoszczy i Opolu.