TUZINEK szósty, czyli Święty Graal kontra prawdziwa Maria Magdalena

Beniamin Weaver jest Żydem, kiedyś jego rodzina uciekła przed hiszpańską Inkwizycją, teraz on w XVIII-wiecznej Anglii próbuje jakoś przeżyć. Czasem wchodzi na drogę przestępstwa, częściej jednak świadczy nietypowe jak na tamte warunki usługi - pomaga ludziom, którzy popadli w krępujące tarapaty. Jest kimś w rodzaju prywatnego detektywa. Śmierć jego ojca, drobnego maklera giełdowego, potrąconego przez powóz zdaje się być wypadkiem, lecz śledztwo Weavera, prowadzone w innej sprawie nagle stawia ów zgon w innym świetle. Okazuje się bowiem, że przygotowywany jest gigantyczny przekręt giełdowy...

Książkę tę brałem do ręki z pewnym znudzeniem, wszak temat Drakuli i wampiryzmu przewałkowano we wszystkie strony. Ale okazło się, że wcale nie - amerykańska pisarka zaproponowała nam Drakulę bardzo mocno osadzonego na Bałkanach, poznamy jego prawdziwą historię, a także mnóstwo legend i mitów, jakie krążą o nim w tamtym regionie. Poszukiwania głównych bohaterów osadzono w latach stalinizmu, co przydaje powieści dodatkowych smaczków.

Twórczość Rushdiego jedni lubią (w tym i ja), a inni nie (ok. miliarda muzułmanów). Najnowsza jego powieść jest jednak trochę inna, mało w niej autora, za to dużo podróży oraz Kaszmiru. To miejsce, krainy piękna i grozy, jeden ze światowych punktów zapalnych, gniazdo terroryzmu. Podróż, w jaką udaje się główna bohaterka wraz ze swą nietypową świtą ma za zadanie odkrycie prawd rządzących współczesnym światem.

Ta niewielka książeczka jest zjawiskowa. Opowieść umierającego chilijskiego księdza, który na łożu śmierci stara się pojednać z Bogiem i ludźmi, z poezją i literaturą, ze swoim potwornie przez historię umęczonym krajem. Z chaosu myśli konającego wyłania się pasjonująca powieść o obronie wyznawanych wartości przez złem tego świata i o rachunku sumienia ze spełnionego bądź nie życia.

Druga powieść tego zdolnego Francuza wydana w Polsce. Ma on ciągoty do pisania alegorycznego, już Słońce Scortów było specyficzną sagą rodzinną. Tutaj mamy baśniową, uniwersalną opowieść o władzy. Akcja rozgrywa się w wymyślonym, afrykańskim państewku, rządzonym sprawiedliwie przez króla Tsongora, który kiedyś nieopatrznie przyrzekł rękę swej córki nieodpowiedniemu mężczyźnie. Aby zapobiec małżeństwu i zniszczeniu państwa postanawia umrzeć. Ale czy to aby najlepszy sposób?

Komiks rzadko gości w "Tuzinku", ale historia tego kotka jest wyjątkowo urokliwa. Za pomocą dymków i obrazków autorka wprowadza nas w niełatwe meandry judaizmu, przenikliwie mądry kot opowiada nam bowiem o życiu rodziny rabina mieszkającego we Francji, o jego kłopotach i rozterka, o podskórnym antysemityzmie oraz kłopotach w dialogu z chrześcijanami i licznymi we Francji muzułmanami.

Młoda Amerykanka na ochotnika pomaga w wykopaliskach nieopodal Carcassonne. Przypadkiem trafia do ukrytej jaskini, w której znajduje pierścień z oczkiem w kształcie labiryntu. W ten sposób wplątuje się w niesamowitą historię, która rozpoczyna się na tych terenach osiem wieków wcześniej, podczas wielkiej wyprawy krzyżowej na zwolenników kataryzmu.

Arcyciekawa książka polskiego socjologa i filozofa ponowoczesności. Bauman stawia tezę o końcu epoki nowoczesnej, charakteryzującej się państwami narodowymi, wyścigiem imperiów (w różnych formach), pogonią za szczęściem. Właśnie temu ostatniemu poświęca szczególnie dużo miejsca. Dajemy się oblegać, jako społeczeństwo, właśnie ze względu na dążenie do szczęśliwości, najczęściej utożsamianej z bezpieczeństwem. Atak na WTC mocno zachwiał przekonaniem Zachodu o izolacji i spokoju od głodnych tłumów na obrzeżach.

Takie są teraz trendy, że Sienkiewicz niemodny, że Sienkiewicza z lektur wykopywać trzeba, bo brzydko o Ukraińcach pisał, a model patriotyzmu myszką trącący. Ale kto wie, czy nie to nie twórca, który najsilniej wpłynął na naszą tożsamość, na polskość w ogóle, na język w szczególności. Ale gdzie w tym wszystkich człowiek? Gdzie jego miłości i złośliwości, gdzie pracowitość i kaprysy, gdzie marzenia i słabostki. nie był może szczególnie barwną figurą, ale jednak znakomitej biografii tom powstał, kawał rzetelnej roboty, dla wszystkich fanów i wrogów bądź co bądź ważnego pisarza.

Zadeklarowani pacyfiści mówią: wojna zawsze jest zła, niezależnie od przyczyn, stron i skutków. I jest to oczywiście prawda, tyle że historia udowadnia, iż pacyfizm ma swoją podstawową wadę: pozbawia instynktu samozachowawczego. Z drugiej strony nie jest tak, że dopuszczenie istnienia pojęcia wojny sprawiedliwej usprawiedliwia wojnę jako taką. Tymi niuansami, które mogą, przy współczesnych środkach zabijania pozbawić życia milionów ludzi, zajmuje się autor tej książki.

Niezrozumiały sukces powieści Dana Browna uczynił z Marii Magdaleny niemal centralną postać chrześcijaństwa. Tymczasem o tej niewieście nie wiemy niemal nic. Ewangelie zdawkowo o niej wspominają, mylnie połączono ją z kamienowaną jawnogrzesznicą, tworząc ważną świętą, niestrudzenie czczoną w Kościele od samego początku jego istnienia. Literatura i kult przytłoczył tę prostą kobietę, Regis Burnet wydobył jej historię, a także pokusił się o krótką analizę fenomenu popularności nawróconej grzesznicy.

Niektórym się to bardzo podoba, a niektórym nie, ale właśnie kultura francuska w największym stopniu ukształtowała Europę. Ta książka jest fascynującym przeglądem budowania francuskiej tożsamości kulturowej i jej potężnego promieniowania, właściwie na cały świat. Apogeum wpływów to chyba czasy rewolucji i Napoleona, ale do dziś literatura, architektura czy kinematografia tego należą do czołówki światowej.