W Krypcie Zasłużonych klasztoru oo. paulinów na krakowskiej Skałce zainaugurowano w czwartek Rok Wielkich Polaków. Zaplanowane z tej okazji liczne wydarzenia kulturalno-naukowe mają służyć pobudzeniu uczuć patriotycznych u Polaków.
Rok 2007 został ogłoszony przez Sejm rokiem Stanisława Wyspiańskiego i Karola Szymanowskiego. Polska Akademia Nauk chce uczcić pamięć Wincentego Pola w 200-lecie jego urodzin. W tym roku przypadają także: 120. rocznica śmierci Józefa Ignacego Kraszewskiego i 110. rocznica śmierci Adama Asnyka , a także 125. rocznica urodzin matematyka i astronoma, Tadeusza Banachiewicza. Wszyscy oni spoczywają w Krypcie Zasłużonych na Skałce.
Podczas czwartkowej uroczystości fragmenty Wyzwolenia Stanisława Wyspiańskiego i wiersz Wincentego Pola pt. Proroctwo kapłana polskiego recytował Jerzy Trela, zaś Krzysztof Globisz przypomniał o męczeńskiej śmierci bp Stanisława ze Szczepanowa, czytając fragmenty dramatu Stanisłwa Wyspiańskiego pt. Bolesław Śmiały.
– Nastał czas, aby uczcić wielkich Polaków, którzy swym życiem i działaniem zapisali piękne karty historii. Panteon narodowy na Skałce od wielu już lat stanowi miejsce, gdzie odkrywamy ciągle na nowo wielkość i piękno narodowego ducha – mówił przeor klasztoru oo. paulinów na Skałce o. Andrzej Napiórkowski.
O. Napiórkowski przypomniał, że pochówki zasłużonych Polaków w czasach niewoli były, mimo represji zaborców, okazją do manifestacji patriotycznych i to właśnie na Wawel i Skałkę Polacy przyjeżdżali szukać pokrzepienia ducha narodowego.
– W epoce jednoczącej się Europy i globalizacji świata chcemy przez realizację całego kalendarium Roku Wielkich Polaków kształtować właściwe pojęcie patriotyzmu i umiłowania Polski. Naszą zaszczytną powinnością jest uczcić tych, którzy tworzyli nasze niezwykłe narodowe dziedzictwo – mówił o. Napiórkowski.
W liście do uczestników uroczystości prezydent Lech Kaczyński napisał, że Polacy XXI wieku nie muszą bronić się przed próbami wynarodowienia i nikt nie ogranicza naszych swobód religijnych. „Nekropolia przechowująca doczesne szczątki najznakomitszych rodaków nabiera w tym kontekście nieco innego sensu niż dotychczas. Jest nim dbanie o świadomość, że polskość jest wielką pozytywną wartością. Skałka w naszych oczach staje się miejscem manifestacji narodowego patriotyzmu. Patriotyzmu odwagi i otwartości, patriotyzmu trzeciego tysiąclecia” – napisał Lech Kaczyński.
*Prezydent zadeklarował, że będzie wspierał plany modernizacji i rozbudowy Krypty Zasłużonych na Skałce. * Metropolita krakowski kard. Stanisław Dziwisz, który przewodniczył krótkiemu nabożeństwu mówił, że uznając całą wielkość pochowanych na Skałce osób, nie myśli o nich jednak jak o świętych.
– Są nam bliscy właśnie przez swoje zmagania o dobro, o kształt własnego człowieczeństwa. Zmagania nie zawsze uwieńczone oczekiwanym skutkiem. Są nam bliscy, gdyż pokazują, iż Bóg może zawierzyć wielki talent człowiekowi doświadczającemu na innych polach własnej słabości – powiedział kardynał.
Trzynastu Polaków pochowanych na Skałce sportretował prof. Janusz Matuszewski z krakowskiej ASP. Jego obrazy można oglądać na otwartej w czwartek wystawie.
Skałka to wzgórze, na którym stoi barokowy kościół pod wezwaniem św. Michała Archanioła i św. Stanisława oraz zabudowania klasztorne oo. paulinów. Według legendy, na Skałce w 1079 roku zginął z rąk króla Bolesława Śmiałego biskup krakowski Stanisław ze Szczepanowa.
W Krypcie Zasłużonych, w podziemiach kościoła na Skałce, spoczywają prochy m.in. Jana Długosza , Wincentego Pola , Józefa Ignacego Kraszewskiego , Adama Asnyka , Henryka Siemiradzkiego, Stanisława Wyspiańskiego , Jacka Malczewskiego, Karola Szymanowskiego i Czesława Miłosza .
Rozbudowę Krypty Zasłużonych na Skałce i stworzenie centrum edukacyjno - muzealnego planuje Fundacja Panteon Narodowy na Skałce.