Rekordowy rok Nagrody Literackiej Gdynia
Maj i czerwiec to kluczowy czas w kalendarzu Nagrody Literackiej Gdynia. Na początek - już 16 maja - Kapituła gdyńskiego lauru przedstawi swoje kolejne nominacje. Praca do wykonania była wyjątkowo trudna, ponieważ kandydatów do otrzymania Kostki Literackiej pojawiło się w tym roku rekordowo dużo.
REKORDOWA LITERACKA GDYNIA OGŁASZA NOMINACJE
Maj i czerwiec to kluczowy czas w kalendarzu Nagrody Literackiej Gdynia. Na początek - już 16 maja - Kapituła gdyńskiego lauru przedstawi swoje kolejne nominacje. Praca do wykonania była wyjątkowo trudna, ponieważ kandydatów do otrzymania Kostki Literackiej pojawiło się w tym roku rekordowo dużo.
Dokładnie 339 – tyle widnieje tytułów (wydanych w 2012 r.) na liście zgłoszeń do Nagrody. Jest to blisko 70 książek więcej aniżeli w poprzedniej edycji. Niezmiennie obowiązuje podział na kategorie: poezja, proza i eseistyka. - Mając je do dyspozycji i dodatkowo specjalną Nagrodę Osobną, możemy tę różnorodność do pewnego stopnia kiełznać, ale i tak przestrzeń wątpliwości pozostaje ogromna. Tym większa, że co roku inna dziedzina zdaje się bardziej aktywna i twórcza. Najczęściej przoduje poezja, czasami wręcz przytłacza bogactwem interesujących, a nawet bardzo wybitnych książek, jednak w ubiegłym roku szczególny „kłopot” mieliśmy z nadmiarem świetnej eseistyki – wyjaśnia prof. Piotr Śliwiński, przewodniczący Kapituły NLG.
Ostatecznie jurorzy wskażą łącznie maksimum 15 tytułów, które wzbudziły ich szczególne uznanie. Oficjalne ogłoszenie nominacji będzie jednym z wydarzeń w ramach Warszawskich Targów Książki, które przeniosły się z Pałacu Kultury i Nauki do zupełnie nowej przestrzeni – Stadionu Narodowego. Pierwszy dzień imprezy jest tzw. dniem branżowym – dedykowanym wydawcom oraz pisarzom, podczas którego ogłaszane są również nominacje do innych prestiżowych nagród literackich.
Nazwiska laureatów zostaną przedstawione podczas Gali Finałowej - 22 czerwca. Uroczystość odbędzie się na scenie rozbudowywanego Teatru Muzycznego i będzie dostępna dla widzów TVP Kultura i TVP Gdańsk. Wydarzenie tradycyjnie poprzedzi trzydniowy Festiwal „LITERATUROMANIE” – Dni Nagrody Literackiej Gdynia, który ponownie trafi w gościnne mury Teatru Miejskiego (20 – 22 czerwca). – Miasto Gdynia konsekwentnie przygotowuje ofertę kulturalną dla miłośników słowa pisanego. Latem i jesienią zapowiada się dużo ciekawych wydarzeń związanych z literaturą, m.in. pod szyldem Nagrody Literackiej Gdynia, ale nie tylko – zapewnia dr Violetta Trella, dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdyni.
Nagroda została powołana do życia w 2006 roku przez Prezydenta Gdyni Wojciecha Szczurka w celu uhonorowania wyjątkowych osiągnięć żyjących, polskich twórców i jest przyznawana rokrocznie autorom najlepszych książek wydanych w poprzednim roku. Zwycięzcy w trzech kategoriach otrzymują pamiątkowe statuetki (Kostki Literackie) oraz nagrody w wysokości 50 tysięcy złotych. Natomiast laureat „Nagrody Osobnej” – 10 tysięcy zł.
NAGRODA LITERACKA GDYNIA 2013
KALENDARIUM WYDARZEŃ* *
OGŁOSZENIE NOMINACJI
16 maja, godz. 14:00, Centrum Konferencyjne Stadionu Narodowego w Warszawie, Sala Amsterdam
FESTIWAL "LITERATUROMANIE"
20 - 22 czerwca, Teatr Miejski im. Witolda Gombrowicza, Gdynia
GALA FINAŁOWA
22 czerwca – Teatr Muzyczny im. Danuty Baduszkowej, Gdynia
CYKL JESIENNYCH SPOTKAŃ Z LAUREATAMI ÓSMEJ EDYCJI
październik - listopad 2013 r. (daty do ustalenia z przyszłymi laureatami)
NAGRODA LITERACKA GDYNIA* KAPITUŁA*
dr hab. Agata Bielik-Robson, prof. UW – ur. 1966, zamieszkała w Warszawie. Pracuje w Instytucie Filozofii i Socjologii PAN oraz w Ośrodku Studiów Amerykańskich UW. Jest Członkinią Stowarzyszenia Naukowego Collegium Invisible. Autorka książek m.in.: „Na drugim brzegu nihilizmu. Filozofia współczesna w poszukiwaniu nowego podmiotu” (1997), „Inna nowoczesność. Pytania o współczesną formułę duchowości” (2000), „Duch powierzchni. Rewizja romantyczna i filozofia” (2004), „Romantyzm, niedokończony projekt. Eseje” (2008), „Na pustyni. Kryptoteologie późnej nowoczesności” (2008) oraz “The Saving Lie: Harold Bloom and Deconstruction" (Northwestern University Press 2011). Zajmuje się współczesną filozofią podmiotu, teorią literatury oraz filozofią religii, ze szczególnym uwzględnieniem judaizmu.
dr hab. Marek Bieńczyk – prozaik, tłumacz, eseista. Absolwent romanistyki na Uniwersytecie Warszawskim, historyk literatury w Instytucie Badań Literackich PAN. Jest współpracownikiem francuskiego kwartalnika L'atelier du roman. Ponadto jest Członkiem International Federation of Wine and Spirits and Writers. Wraz z Wojciechem Bońkowskim stworzył pierwszy polski przewodnik enologiczny " Wina Europy". Specjalizuje się w literaturze polskiego romantyzmu i współczesnej humanistyki francuskiej. Zajmuje się tłumaczeniem książek Milana Kundery (m.in. „Nieśmiertelność”; „Powolność”; „Tożsamość”; „Niewiedza”; eseje), a także Emile Ciorana i Rolanda Barthesa. Ponadto jest autorem powieści „ Terminal” i „Tworki” (nominacja do Nagrody Literackiej Nike, Nagroda Literacka im. Władysława Reymonta za książkę roku 2000, Paszport Polityki w 1999 r.) jak również dwóch książek eseistycznych „Melancholia. O tych, co nigdy nie odnajdą straty” (wyróżnienie Fundacji Kultury, nominacja do Nagrody Literackiej Nike), „Oczy Dürera. O
melancholii romantycznej” oraz zbioru szkiców „Książka twarzy”, który w 2012 roku otrzymał Nagrodę Nike.
dr hab. Jerzy Jarniewicz, prof. UŁ – poeta, tłumacz i krytyk. Wykłada współczesną literaturę angielską na uniwersytetach w Łodzi i Warszawie; jest członkiem zespołu redakcyjnego Literatury na Świecie. Jako krytyk stale współpracuje z Gazetą Wyborczą, Tygodnikiem Powszechnym i Tyglem Kultury, a także z pismami brytyjskimi. Opublikował wiele tomów poetyckich m.in.: „Korytarze” (1984), „Rozmowa będzie możliwa” (1993), „Po śladach” (2000), „Dowód z tożsamości” (2003), „Oranżada” (2005), „Skądinąd. 1977-2007” (2007), „Makijaż” (2009), a także szkice literackie o dwudziestowiecznej poezji brytyjskiej i irlandzkiej: „Lista obecności” (2000), „W brzuchu wieloryba” (2001), „Larkin. Odsłuchiwanie wierszy” (2006; zbiór szkiców o twórczości Philipa Larkina), czy „Szkice o współczesnej prozie amerykańskiej i kanadyjskiej” (2007), „Od pieśni do skowytu. Szkice o poetach amerykańskich” (2008), „Heaney. Wiersze pod dotyk” (2011). Został odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi oraz Brązowym Medalem Zasłużony Kulturze Gloria Artis,
zaś w roku 2008 Jego książka krytycznoliteracka „ Znaki firmowe. Szkice o współczesnej prozie amerykańskiej i kanadyjskiej” była nominowana do Nagrody Literackiej Nike.
Zbigniew Kruszyński – prozaik i tłumacz; opublikował m.in. „Schwedenkräuter”, „Szkice historyczne”, „Na lądach i morzach” (nagrodzona w konkursie literackim Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek i Biblioteki Raczyńskich w dziedzinie prozy), „Powrót Aleksandra” (nominacja do Nagrody Literackiej Nike, Nagroda im. Andrzeja Kijowskiego), „Ostatni raport”. Laureat m.in. nagród: Brulionu, Fundacji Kultury oraz Radomskiej Nagrody Kulturalnej. Mieszka w Kotlinie Kłodzkiej, na uniwersytecie w Sztokholmie prowadzi warsztaty translatorskie.
Małgorzata Łukasiewicz – tłumaczka literatury pięknej, krytyk literacki, eseistka, wybitny znawca kultury kręgu języka niemieckiego, stały współpracownik Literatury na Świecie i Znaku. Przekładała dzieła m.in. Adorno, Horkheimera, Nietzschego, Simmla, Süskinda i R. Walsera. Laureatka nagrody "Literatury na świecie", nagrody PEN Clubu, nagrody "Zeszytów Literackich" im. Pawła Hertza, nagrody im. Hermanna Hessego, Nagrody Polsko - Niemieckiej . Jest autorką następujących książek: "Robert Walser" "Rubryka pod różą" (nominacja do Nagrody Literackiej Nike), "Jak zostać artystą. Na przykładzie Thomasa Manna".
prof. dr hab. Aleksander Nawarecki – ur. 1955 w Katowicach, kierownik Zakładu Teorii Literatury w Uniwersytecie Śląskim, historyk literatury. Autor książek o fenomenie księdza Baki („Czarny karnawał”), wyobraźni poetyckiej skamandrytów („Rzeczy i marzenia”) polskim romantyzmie („Pokrzywa”, „Mały Mickiewicz”), a także podręczników szkolnych i edukacyjnych multimediów (wspólnie z Dorotą Siwicką). Jest inicjatorem badań mikrolo-gicznych (redaktor serii Miniatura i mikrologia literacka). Pisze eseje o śląskim genius loci. Laureat Nagrody Górnośląski Tacyt za książkę „ Lajerman”.
prof. dr hab. Piotr Śliwiński – przewodniczący Kapituły, historyk i krytyk literacki, znawca i badacz poezji współczesnej; profesor w Instytucie Filologii Polskiej Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Autor wielu artykułów i książek krytycznoliterackich (m.in. „Przygody z wolnością. Uwagi o poezji współczesnej”), współautor „Literatury polskiej XX wieku” (razem z Anną Legeżyńską i Bogumiłą Kaniewską), „Literatury polskiej 1976-1998” (razem z Przemysławem Czaplińskim) i „Poezji polskiej po 1968 roku” (razem z Anną Legeżyńską). Laureat wielu nagród m.in. Nagrody im. Józefa Łukaszewicza oraz Nagrody im. Kazimierza Wyki za wybitne osiągnięcia w dziedzinie krytyki literackiej, eseistyki i historii literatury.
dr Violetta Trella – sekretarz Kapituły Nagrody Literackiej Gdynia, Dyrektor Miejskiej Biblioteki Publicznej w Gdyni, absolwentka Uniwersytetu Gdańskiego i Wyższej Szkoły Dziennikarskiej w Warszawie. Ukończyła Filologiczne Studia Doktoranckie na Uniwersytecie Gdańskim.
NAGRODA LITERACKA GDYNIA*IDEA*
Nagroda Literacka Gdynia, dzięki swej niespotykanej dotąd formule równorzędnego wyróżniania poetów, prozaików oraz eseistów, szybko stała się ważnym i unikalnym wydarzeniem w polskim środowisku literackim.
Pośród tak popularnych i nagradzanych już autorów jak Wiesław Myśliwski czy Andrzej Stasiuk, w gronie nominowanych oraz laureatów "Gdyni" regularnie i licznie pojawiają się także przedstawiciele młodego pokolenia (m.in. Justyna Bargielska, Michał Witkowski) czy też pisarze bardzo niszowi - prof. Marian Pankowski czy Eugeniusz Tkaczyszyn - Dycki (dwukrotnie nagrodzony w Gdyni). Niezwykle istotnym werdyktem wydaje się być również laur za eseistykę. W ten sposób doczekała się ona prestiżowej nagrody na równi z prozą i poezją, a także silnego bodźca promocyjnego, którego wcześniej wyraźnie brakowało.
Nagroda Literacka Gdynia (NLG) została powołana do życia w 2006 roku przez Prezydenta Gdyni Wojciecha Szczurka, w celu uhonorowania wyjątkowych osiągnięć żyjących, polskich twórców. Jest przyznawana rokrocznie autorom najlepszych książek wydanych w poprzednim roku. Nagroda ta jest de facto rozbudowaną inicjatywą miasta, skierowaną zarówno do polskich pisarzy, jak i odbiorców współczesnej literatury. NLG nieustannie ewoluuje i poszerza zakres swojej działalności. Pod szyldem "Gdyni" przyznawane są nie tylko laury, ale też organizowane liczne proczytelnicze i środowiskowe przedsięwzięcia:
- Ogłoszenie nominacji podczas Warszawskich Targów Książki
- Dni Nagrody Literackiej Gdynia - "Literaturomanie" (od 2008 roku)
- Gala Finałowa NLG
- Jesienne Spotkania z Laureatami NLG
Ponadto Gdynia powołała do życia "Dodatek LITERAcki", 24-stronicowy półrocznik, który emitowany jest bezpłatnie wraz z wybranymi tytułami prasowymi. Pod redakcją Mariusza Grzebalskiego powstał niszowy periodyk, do którego pisują cenieni krytycy oraz literaci, a także największe polskie nadzieje literackie.
- Idea Nagrody Literackiej Gdynia rodziła się powoli. Zaczynaliśmy skromnie, od idei konkursu literackiego, ale doszliśmy do wniosku, że jeśli już mamy organizować tego typu wydarzenie, to warto nadać mu odpowiednią rangę. Tworząc kolejne wydarzenia na wysokim poziomie artystycznym chcemy między innymi pokazać wielowątkowość nowoczesnego miasta. – przekonuje Prezydent Gdyni. Jednakże pośród wszystkich tych przedsięwzięć najważniejsza pozostaje sama Nagroda. Zwycięzcy w trzech kategoriach – proza, poezja i eseistyka, otrzymują pamiątkowe statuetki (Kostki Literackie) oraz nagrodę w wysokości 50 tysięcy złotych.
Wybór zarówno nominowanych, jak i laureatów to decyzje członków Kapituły NLG złożonej ze znawców i cenionych badaczy literatury. Na specjalny wniosek Kapituły przyznawana jest również specjalna "Nagroda Osobna" - Nie jest to nagroda za tzw. całokształt, lecz raczej za to, co pozostaje kształtem nieznanym, co stanowi wyzwanie dla czytelników i zdaje się obietnicą wielu nowych, intrygujących odczytań – wyjaśnia prof. Piotr Śliwiński, przewodniczący Kapituły.