Zrabowany podczas wojny. Wrócił do Polski. Zbadali go naukowcy
Naukowcy zbadali szczegółowo Pontyfikał Płocki. To najstarsza księga liturgiczna, jaka zachowała się na terytorium Polski. Zrabowany podczas II wojny światowej manuskrypt dopiero w 2015 roku wrócił na swoje miejsce.
Pontyfikał Płocki to najstarsza kompletna księga liturgiczna w zbiorach polskich. Na 221 pergaminowych kartach opisano 85 obrzędów. Tekstowi liturgicznemu towarzyszą liczne zapisy melodii.
Manuskrypt powstawał najprawdopodobniej w latach 1180-1215 i był dziełem zbiorowym. Badacze na podstawie stylu wywnioskowali, że jeden z pisarzy musiał wywodzić się z opactwa św. Wawrzyńca w Liege. Przez kilkaset lat księga liturgiczna była dumą biskupstwa płockiego. W 1940 roku Pontyfikał Płocki został zrabowany przez Niemców.
Zobacz: Odnaleźli zaginiony po wojnie zabytek
"Po kilku latach przejęli go Rosjanie i przekazali do NRD, gdzie w Centralnym Antykwariacie w Lipsku strzegło go STASI. 'Wymknął się' jednak spod tej opieki i już w 1973 r. trafił na aukcję do zachodnich Niemiec. Kupiła go Biblioteka Państwowa w Monachium. Tam odkrył go prof. Julian Lewański i zaalarmował płockich biskupów. Sprawa toczyła się 30 lat, aż wreszcie, w 2015 r. Pontyfikał Płocki wrócił na swoje miejsce" - czytamy w nocie przygotowanej przez Uniwersytet Kardynała Wyszyńskiego.
Szerszą wiedzę na temat manuskryptu zawdzięczamy wspólnym pracom badawczym naukowców z kilku ośrodków, poza wspomnianym UKSW, byli wśród nich przedstawiciele Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie oraz Uniwersytetu Warszawskiego.
Ich badania są istotne dla zrozumienia powiązań średniowiecznego Mazowsza z kulturą łacińskiego Zachodu. Swoje wnioski badacze opublikowali w obszernej, trzytomowej monografii "Studia nad Pontificale Plocense". Edycji dzieła podjęło się pelplińskie Wydawnictwo Bernardinum.