Peter Handke laureatem Literackiej Nagrody Nobla 2019. Co wiemy o nagrodzonym pisarzu?

Wokół Literackiej Nagrody Nobla było bardzo głośno już od zeszłego roku, ponieważ nie przyznano wyróżnienia nikomu ze względu na skandal, który wybuchł wokół wydarzenia.

Po lekkich modyfikacjach w tym roku postanowiono uhonorować dwoje pisarzy. Jedną z nagród dostała polska powieściopisarka Olga Tokarczuk (za 2018 r.).

Natomiast laureatem Nagrody Nobla 2019 jest austriacki pisarz i dramaturg Peter Handke. W uzasadnieniu Szwedzka Akademia napisała, że przyznała mu nagrodę za "pracę, która z lingwistycznym geniuszem eksploruje peryferie i specyfikę ludzkiego doświadczenia".

Peter Handke (1942 r.) jest z wykształcenia prawnikiem. Największą sławę przyniosły mu jednak powieści i dramaty, które pisał. Peter Handke dał się również poznać jako teoretyk literatury. Był związany z powojenną austriacką awangardą. Jest uznawany za jednego z najważniejszych literatów po II wojnie światowej.

Debiutował w 1966 r. powieścią "Szarańcza", jednak dopiero kolejna książka "Publiczność zwymyślana" przyniosła mu rozgłos. Poza tym Peter Handke napisał "Leworęczną kobietę", "Mój rok w zatoce niczyjej" czy "Pełnię szczęścia". Część jego książek nie została przetłumaczona na język polski, jednak przypuszczamy, że to się teraz zmieni.

Peter Handke był jednym ze scenarzystów filmu "Niebo nad Berlinem". Zaskoczeniem może być fakt, że noblista napisał również scenariusz do popularnego melodramatu "Miasto aniołów" z Nicolasem Cagem i Meg Ryan. Przy obu filmach współpracował z Wimem Wendersem.

W 1997 r. Peter Handke wydał powieść "Podróż zimowa nad Dunaj, Sawę, Morawę i Drinę albo sprawiedliwość dla Serbii" przedstawiającą Serbów jako ofiary. Tym samym sympatyzował z byłym prezydentem Jugosławii Slobodanem Milosevicem, który częściowo doprowadził do bombardowania Kosowa w 1999 r. W tym samym roku Peter Handke odmówił przyjęcia nagrody Buechnera uzasadniając swój sprzeciw tym, że Niemcy przyłączyli się do NATO podczas nalotu na Jugosławię.

W 2001 r. Slobodan Milosevic został postawiony przed Międzynarodowym Trybunałem Karnym przeciwko byłej Jugosławii w Hadze za nadużywanie władzy, a także dopuszczanie się korupcji. Slobodan Milosevic chciał, by Peter Handke zeznawał w jego obronie, jednak pisarz odmówił. Były prezydent zmarł w haskim więzieniu w 2006 r. Bezpośrednią przyczyną zgonu był atak serca.

Peter Handke pojawił się na pogrzebie Milosevica, wygłaszając kontrowersyjną mowę: "Nie znam prawdy. Ale widzę, słucham i czuję. Pamiętam. Dlatego jestem tu dzisiaj. Blisko Jugosławii, blisko Serbii, blisko Slobodana Milosevica".

W tym samym roku Peter Handke odrzucił nominację do Nagrody Heinricha Heine’a. Kiedy zaś został laureatem Międzynarodowej Nagrody Ibsena, głośno protestowano właśnie ze względu na sympatię Petera Handkego do Milosevica.