Od Średniowiecza do współczesności - Ogólnopolska Inauguracja EDD

Elbląg, gospodarz tegorocznej, ogólnopolskiej inauguracji Europejskich Dni Dziedzictwa, jest miejscem przenikania i ogniskowania się kultur oraz wielowątkowej historii. Na przestrzeni wieków gospodarzami i mieszkańcami Elbląga, byli Krzyżacy, wielonarodowi kupcy, Niemcy i Polacy. Elbląg powstał jako gród w państwie tworzonym przez Krzyżaków na zdobytych ziemiach. Natomiast wykorzystując walor swojego położenia w pobliżu Zalewu Wiślanego i bliskości Bałtyku, stał się miastem portowym i handlowym, rywalizującym z Gdańskiem. Elbląg był też członkiem średniowiecznej Hanzy, rozległej unii handlowej, do której przyrównuje się dzisiejszą Unię Europejską.

Przed pierwszym rozbiorem Elbląg funkcjonował w granicach Rzeczypospolitej, by potem stać się ważnym miastem niemieckich Prus Wschodnich. W XIX wieku powstał tu nowoczesny przemysł maszynowy i stoczniowy. Wszystkie te zmiany następowały po sobie w sposób ewolucyjny. Jednak rok 1945 wyznaczył nowy bieg w dziejach miasta. W wyniku przesuwającego się frontu, niemiecki Elbing został zdobyty przez Armię Czerwoną. Dotychczasowi jego mieszkańcy w pośpiechu opuścili miasto, a starówka została w ponad 90% zniszczona. Do powojennego Elbląga, miasta na tzw. ziemiach odzyskanych, zaczęli przybywać Polacy z różnych stron kraju.

Odzyskiwanie dziedzictwa na Starym Mieście rozpoczęto od podstaw i dopiero w latach 80-tych XX wieku. Elbląg określany był największym poligonem archeologicznym zlokalizowanym w centrum miasta. Odbudowa odbyła się na zasadzie retrowersji –siatka średniowiecznych ulic i obrysy dawnych fundamentów stanowiły podstawę do wznoszenia nowych kamienic, luźno nawiązujących do budynków niegdyś istniejących. Oznacza to, że dziedzictwo zniszczonej architektury zostało zinterpretowane i dostosowane do nielicznych ocalałych zabytków, które z czasem wtopiły się w nową przestrzeń. Dziś jest tu najmłodsze Stare Miasto, którego proces odbudowy wciąż trwa. Warto to zobaczyć!

Przy okazji Europejskich Dni Dziedzictwa odbywać się będzie w Elblągu „Święto Chleba”. Ten czysty region znany jest z produkcji zdrowej żywności. I dlatego, jak niegdyś do miasta na targ, tak na Stary Rynek, będący głównym traktem odbudowanej starówki, zjadą się wystawcy z całej Polski, by utworzyć wielki jarmark piekarnictwa, naturalnie produkowanej żywności i rękodzieła. Przy okazji odbędą się również warsztaty kulinarne, degustacje i koncerty na wolnym powietrzu.

Na niecodzienne widowisko zaprasza również muzeum we Fromborku. „Odzienie dla ciała i duszy – ubiór zmarłego, a dawne rytuały pogrzebowe" to** **pokaz mody grzebalnej połączony z promocją katalogu wystawy „Mors ianua vitae. Chrześcijańskie obyczaje pogrzebowe”.Organizatorzy chcą w sposób przystępny przywołać myśl o śmierci i przynależnych jej gestach. Ich zamiarem jest stworzenie przestrzeni pamięci, pozbawionej sensacyjności czy lęku, pamięci zbliżającej nas do naszych przodków, dla których śmierć nie była końcem ich drogi, a początkiem.

Muzeum Bitwy pod Grunwaldem w Stębarku przygotowuje** **V Grunwaldzki Turniej Rycerski „Jesień Średniowiecza” połączony z I Ogólnopolską Konferencją Rekonstruktorów Średniowiecza „Rekonstrukcje historyczne – dokonania, perspektywy, pasja, komercja”.W związku z rosnącym zainteresowaniem tą tematyką niezbędne jest usystematyzowanie działalności ruchu rycerskiego pod kątem zwiększania wierności i atrakcyjności imprez historycznych.