Nowy prezydent Kraju Basków zastąpił przemówienie wierszem Szymborskiej

Nowy prezydent Kraju Basków, Patxi Lopez, obejmując w czwartek w Guernice urząd, odczytał zamiast przemówienia inauguracyjnego dwa wiersze: jeden - baskijskiego poety Kirmena Uribe i drugi - Wisławy Szymborskiej .

Po liryce baskijskiego poety zatytułowanej Maj, prezydent odczytał na uroczystości zaprzysiężenia pod Dębem Guerniki wiersz polskiej noblistki Nic dwa razy się nie zdarza, aby podkreślić wyjątkowość tej chwili.

Pięciuset najwybitniejszych przedstawicieli społeczeństwa baskijskiego, zgromadzonych wokół wiekowego dębu, który jest symbolem Kraju Basków, przyjęło oba wiersze gorącymi oklaskami.

Lopez, pierwszy socjalista, który objął urząd lehendakari, prezydenta autonomicznego Kraju Basków, zastąpił na tym stanowisku lidera Nacjonalistycznej Partii Baskijskiej (PNV), Juana Jose Ibarretxe po trzech dekadach, w ciągu których stanowisko to obsadzali nacjonaliści.

Wiersze zamiast oficjalnej mowy to tylko jedna ze zmian, jaką Lopez wprowadził do ceremonii objęcia urzędu lehendakari. Podkreślając, że jest politykiem laickim, nie złożył tradycyjnej przysięgi na XIX-wieczną Biblię w języku baskijskim, jak jego poprzednicy z PNV, lecz na egzemplarz Statutu z Guerniki. Zawiera on podstawowe prawa autonomiczne Kraju Basków.

Nowy prezydent przysiągł respektować ustanowione prawa i konstytucję Hiszpanii.

Lopez został wybrany w ubiegły wtorek szóstym lehendakari w historii Kraju Basków i czwartym od czasu ustanowienia w Hiszpanii demokracji po dyktaturze generała Franco (1939-1975). Stało się tak w wyniku głosowania, w którym deputowani głównej siły opozycyjnej, Partii Ludowej poparli socjalistów premiera Josa Luisa Rodrigueza Zapatero przeciwko PNV.

Kandydat tej lokalnej koalicji uzyskał w parlamencie baskijskim 39 głosów, o jeden więcej od wymaganej absolutnej większości plus jeden głos. Jose Ibarretxe, który był prezydentem z ramienia baskijskich nacjonalistów od 1999 roku otrzymał 35 głosów.

Dąb z Guerniki symbolizuje średniowieczną tradycję, zgodnie z którą królowie Hiszpanii, stojąc pod dębem potwierdzali specjalne prawa nadawane Baskom. Podczas hiszpańskiej Wojny Domowej Guernika została zbombardowana na prośbę generała Francisco Franco przez lotnictwo hitlerowskich Niemiec i faszystowskich Włoch.

Pablo Picasso uwiecznił sceny bombardowania na swym wstrząsającym obrazie Guernica.