Naukowcy biją na alarm - jeśli nie zmienimy diety naszych dzieci, będą chorować przez całe dorosłe życie

Twarożek z migdałów, bazyliowe lody z awokado czy czekolada z daktyli. Autorka kultowego bloga "Am Mniam" prezentuje swoje najlepsze przepisy w książce, która zachwyci każdego estetę- tak kulinarnego jak i książkowego.

Co wyróżnia "Więcej warzyw na talerzu” Magdaleny Gembackiej od innych tego typu propozycji na rynku wydawniczym? Przede wszystkim pomysłowość i cel. Motywacją autorki jest podzielenie się przepisami, które doceni każda mama, chcąca wychować dziecko na silne i zdrowe. Bo choć żyjemy w świecie wielu możliwości, gdzie orientalne przyprawy i składniki kolorowych potraw stały się powszechnie znane i dostępne, to żyjąc w kulturze masowego przekazu (często zniekształconego przez reklamy) trudno jest zachęcić dzieci do zdrowej diety. A szkolne stołówki i kinderbale pełne chipsów i przesłodzonych tortów często jeszcze bardziej utrudniają to zadanie.

Magdalena Gembacka udowadnia, że zdrowe, a przede wszystkim roślinne jedzenie nie musi być nudne. Wręcz przeciwnie! Są tu potrawy, które nie dość, że zawierają wszystkie składniki potrzebne do prawidłowego rozwoju dziecka, to jeszcze cieszą oko i zachęcają do skosztowania nawet wybrednych niejadków.

Nad książką czuwała słynna polska dietetyk, Małgorzata Desmond, która we wstępie do lektury przytacza zatrważające dane na temat chorób cywilizacyjnych udostępniając dane na temat stanu zdrowia polskich nastolatków. Dzięki uprzejmości wydawnictwa Marginesy, udostępniamy fragment wstępu książki "Więcej warzyw na talerzu". Książkę napisała blogerka, Magdalena Gembacka, autorką wstępu jest Małgorzata Desmond.

Małgorzata Desmond

Zdrowa dieta, zdrowe życie

Zdrowy styl życia, którego podstawą jest zdrowa dieta, stanowi fundament naszego zdrowia. Udowodniono, że może zapobiec 93 procentom przypadków cukrzycy, 81 procentom zawałów, 50 procentom udarów i 36 procentom nowotworów! Żaden lek ani zabieg medyczny nie jest w stanie dać tak imponujących efektów.

Mimo, że potrafimy wyhodować dziś różne części ciała w laboratorium, przeszczepić człowiekowi twarz, rozpuścić zaćmę czy stworzyć sztuczne oko dla osób niewidomych, współczesna medycyna nie radzi sobie z epidemią schorzeń, które wynikają z niezdrowego trybu życia.

Choroby krążenia, cukrzyca i nowotwory dotyczą 55 procent naszej populacji i odpowiadają za ponad 75 procent wszystkich zgonów. Co więcej, na chorowanie tracimy między 70 a 90 procent naszego życia. Choroby wynikające ze złej diety stanowią też największą część wydatków w służbie zdrowia.

Powyższe statystyki dotyczą osób, które w dzieciństwie jadły co innego niż współczesne dzieci. Ci którzy dziś dobiegają czterdziestki, czyli ludzie, u których dopiero zaczynają się objawy wspomnianych chorób, dorastały w latach osiemdziesiątych, kiedy dostępność słodyczy, słodkich napojów, czipsów i innych wysoko przetworzonych produktów była nieporównywalnie niższa.
Dzieci XXI wieku nie mają takiego szczęścia. Są pierwszym pokoleniem, której jak przewidują naukowcy - może żyć krócej niż ich rodzice. Powodem jest jeden z największych problemów zdrowia publicznego na świecie - dziecięca nadwaga i otyłość.

W Polsce problem ten dotyczy około 14 procent polskich dziewcząt i prawie 20 procent chłopców. To ponad dwukrotnie więcej niż w latach osiemdziesiątych i liczby te cały czas rosną.
Z czego to wynika? Ponad 30 procent polskich dzieci nie je śniadania. Mniej niż połowa jedenastolatków spożywa owoce każdego dnia, a młodzież w wieku piętnastu lat – mniej niż jedna trzecia. Spożycie warzyw jest jeszcze niższe: sto procent niemowląt oraz dzieci w wieku do trzech lat nie spożywa ich wystarczającej ilości. Natomiast dzienne spożycie napojów słodzonych wzrasta wraz z wiekiem: z 18 i 24 procent wśród jedenastolatków do 20 i 27 procent wśród piętnastolatków. W diecie polskich dzieci nie brakuje też białego pieczywa, ziemniaków, wysoko przetworzonej żywności oraz słonych i słodkich przekąsek. W rezultacie jedzą za dużo tłuszczów, soli, prostych węglowodanów i cukru.

Nadmierne otłuszczenie sieje spustoszenie w młodym organizmie. Bezpośrednio zwiększa ryzyko nadciśnienia, miażdżycy, cukrzycy, stłuszczenia wątroby, astmy, schorzeń mięśni i stawów bezdechu sennego. Otyłość w dzieciństwie może również przyczynić się do problemów z zachowaniem i do zaburzeń emocjonalnych, takich jak depresja, oraz skutkować gorszymi wynikami w szkole.
Co więcej, jeżeli raz doprowadzimy dziecko do nadwagi lub otyłości, to konsekwencje - nawet jeżeli potem schudnie - będą mu towarzyszyły do końca życia. Nadwaga w okresie rozwoju pozostawia swoisty ślad, który zwiększa ryzyko wystąpienia chorób serca i cukrzycy, a koniec końców skraca życie, niezależnie od BMI osoby dorosłej. Otyłe dzieci staną się też najprawdopodobniej otyłymi dorosłymi.

Dieta naszych dzieci jest na tyle niezdrowa, że nieprawidłowości w fizjologii widoczne są nawet wtedy, jeżeli dzieci pozostają szczupłe. W badaniach które przeprowadziłam w Klinice Pediatrii, Żywienia i Chorób Metabolicznych "Instytutu Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka (IPCZD)", 32 procent dzieci z województwa mazowieckiego o prawidłowej masie ciała w wieku 3-10 lat, żywionych tradycyjnie, miało podwyższone stężenie cholesterolu we krwi, a 98 procent z nich przekraczało maksymalnie zalecane spożycie nasyconych kwasów tłuszczowych, czyli tych, które najbardziej podwyższają cholesterol. Spożycie białka wynosiło 250 procent dziennej zalecanej dawki.

Wysokie stężenie cholesterolu "buduje" blaszkę miażdżycową już w dzieciństwie. Dzieci z podwyższonym cholesterolem najprawdopodobniej staną się dorosłymi z hipercholesterolemią. Nadmiar białka w diecie dziewczynek, szczególnie zwierzęcego przyśpiesza dojrzewanie. Wczesna miesiączka (przed dwunastym rokiem życia) zwiększa ryzyko nowotworu piersi oraz zawału i udaru w przyszłości.

Nierzadko zdarza mi się widzieć tez w gabinecie nastolatki i nastolatków, którzy jeszcze nie kwalifikują się do kategorii nadwagi, ale których wyniki wskazują na stan przedcukrzycowy! Niestety pytani o świadomość problemu, twierdzą że polowa szkoły odżywia się tak samo i nie widzą w swojej diecie niczego nieprawidłowego.

Magda Gembacka - psycholog społeczny, propagatorka zdrowego odżywiania, zafascynowana medycyną żywienia i dietetyką, autorka książki Kolorowa kuchnia roślinna. Uczta dla podniebienia i zdrowie dla organizmu. Od 8 lat prowadzi blog ammniam.pl na którym dzieli się przepisami na zdrowe roślinne dania dla małych i dużych. Prowadzi warsztaty kulinarne grupowe i indywidualne, na których uczy roślinnego gotowania opartego o produkty naturalne i nieprzetworzone. W kuchni uwielbia eksperymentować i szukać nowych połączeń. Uzależniona od zielonych koktajli, pierogów i czekolady. Oprócz gotowania jej pasją jest fotografia kulinarna. W wolnym czasie biega, jeździ na rowerze i czyta książki. Prywatnie żona, mama Kacpra i Karoliny.