Najstraszniejsze książki naszego dzieciństwa

To napisane z reportażowym pietyzmem opowiadanie zaznajomi czytelnika z młodym eskimoskim chłopcem Anarukiem i jego przygodami. Przede wszystkim jest to przewodnik po świecie Eskimosów, ukazując realia ich życia, zwyczaje i kulturę, jakże odmienne od naszych.

Dzieje sierotki Marysi i historia walki ubogiego chłopa Skrobka z ugorem - oba te główne wątki książki splotła poetka z baśniową wędrówką krasnoludków, istot sprzyjających dobrym poczynaniom i szlachetnym zamiarom. Tylko dlaczego w tak nudny sposób?

To opowieść o grupie dzieci zamieszkujących małe miasteczko Bullerbyn. Autorka opisuje liczne przygody, które przytrafiły się grupie przyjaciół oraz ich rodzinom. Ciepła historia podkreśla siłę przyjaźni i jej rolę w życiu.

Wiele baśni H. Ch. Andersena kończy się śmiercią lub inną tragedią bohatera, czego dzieci nie są w stanie pojąć.

Bohaterem noweli jest chłopiec, który tylko na pozór jest taki sam jak inne wiejskie dzieci. Jednak otaczający świat był inny niż jego rówieśników, był to bowiem świat muzyki. Grało mu wszystko: las, karczma, wieś, wiatr na pustynnych polach, szumiące drzewa, nawet widły, którymi miał rozrzucać gnój. Marzył o muzyce, o skrzypcach. Mógł przecież wyrosnąć na artystę, lecz...

Portret psychologiczny 13-letniej dziewczynki, córki właściciela folwarku, który przez swoją nieudolność i próżniactwo doprowadził do ruiny majątku i rozkładu rodziny... Losy tytułowej bohaterki kończą się śmiercią.

To jedna z najbardziej znanych nowel Bolesława Prusa. Napisana w 1880 roku pokazuje trudne życie na wsi polskiej w XIX wieku - zacofanie społeczeństwa, wykorzystywanie dzieci do ciężkich prac fizycznych oraz brak możliwości kształcenia i rozwijania ich talentów.

Staś Tarkowski i Nel Rawilison to dzieci inżynierów budujących Kanał Sueski w Egipcie, gdzie toczy się akurat "święta wojna" przeciwko kolonizatorom. Dzieci zostają porwane i od tej chwili zaczyna się ich podróż przez Afrykę, podczas której przeżywają przygodę za przygodą, jedną niebezpieczniejszą od drugiej. Jednak dla dzieci zbyt długa...

Książka ta, osnuta wokół autentycznej historii marynarza, który spędził kilka lat na bezludnej wyspie, jest powieścią przygodową.Od ponad dwóch wieków cieszy się niesłabnącym powodzeniem i bywa popularyzowana w licznych adaptacjach, skrótach i przeróbkach. Robinson Kruzoe jako lektura szkolna, nie przyciąga uwagi uczniów. Młodych czytelników nużą długie opisy przyrody i powolność akcji.

Mieszkańcy Greenall Bridge w północnej Anglii podziwiali szkockiego owczarka o imieniu Lassie, który codziennie przybiegał pod szkołę, aby spotkać się ze swym ukochanym Joe. Aż pewnego dnia rodzice chłopca sprzedali Lassie, bo nie stać ich było na utrzymanie tak pięknego psa. Jednak ten zawsze wracał do swojego pana.

Ogniem i mieczem, pierwsza z powieści tworzących Trylogię, przedstawia dzieje Polski w dobie powstania Chmielnickiego (1648–1654). Pisarz, starając się wzbudzić w czytelnikach patriotyczne uczucia, nadał prozie cechy rycerskiego eposu, wprowadził baśniowość oraz wyrazistych bohaterów reprezentujących dobre i złe postawy. Zbuntowani Kozacy pod wodzą Chmielnickiego zostali przedstawieni jako żądni krwi barbarzyńcy, a Polacy jako prawi i odważni obrońcy ojczyzny. W czarno-biały schemat zostali wpisani także (wbrew prawdzie historycznej) przywódcy walczących stron. Głównym wątkiem spajającym fabułę pierwszej części Trylogii uczynił pisarz burzliwe dzieje miłości rycerza bez skazy – Jana Skrzetuskiego i urodziwej szlachcianki – Heleny Kurcewiczówny, którzy rozdzieleni przez wrogów i przeciwności losu, przeżywają liczne perypetie... Jednak nie są w stanie zainteresować już współczesnych młodych czytelników. Podstawowy zarzut uczniów dotyczy oczywiście obszerności.

Czy ktokolwiek z nas zastanawia się dziś, co tak naprawdę oznaczała rosyjska szkoła w Królestwie Polskim lat osiemdziesiątych XIX wieku? Jak i do czego dojrzewało się pod władzą nauczycieli, którzy w majestacie praw i regulaminów mogli stosować kary cielesne, rewidować bagaże przyjezdnych uczniów, kontrolować ich prywatne lektury ze spisem dzieł zakazanych w ręku, podsłuchiwać każdą rozmowę, nie mówiąc już o upokarzających karach za rozmowy po polsku? Do czego dorastali chłopcy przymierający głodem na ohydnych stancjach, pozbawieni pomocy i wsparcia rodziców - pokolenia zmiażdzonego klęską powstania styczniowego? Kto do podłości? Kto do niepodległości?

Niespodziewanie "wyspa stała się terenem zdarzeń, które każde z czworga zapamiętało na długo, a może zapamięta na całe życie. Zaczęło sie to jedenastego lipca, we wtorek, w dzień dżdżysty i chłodny". Wtedy właśnie czwórka przyjaciół znalazła na wyspie śpiącego pod leszczyną Zenka, który był dla nich zupełnie obcy... Książka interesująca, ale przeważnie tylko dla dziewczynek.