Multimedialna ekspozycja w Muzeum Ikon w Supraślu

MUZEUM IKON W SUPRAŚLU

To pierwsza stała ekspozycja w muzeum. Będzie miała charakter multimedialny, z wykorzystaniem obrazu, światła i dźwięku. Oficjalnie zostanie otwarta w sobotę. Od niedzieli będzie dostępna dla zwiedzających.

Muzeum Ikon w Supraślu zlokalizowane jest w części zabudowań męskiego klasztoru prawosławnego, który ma ponad pięćsetletnią tradycję. Stanowi oddział Muzeum Podlaskiego w Białymstoku, w którego zbiorach jest ok. 1,2 tys. ikon. Duża część tego zbioru, to ikony zatrzymane przez celników w czasie prób przemytu ich do Polski zza wschodniej granicy, które po zakończeniu postępowań sądowych zostały przekazane do muzeum.

W dziewięciu salach wystawowych zaprezentowano „Opowieść o ikonie”, jej znaczeniu i odbiorze w sensie religijnym, historycznym i obyczajowym. Obejrzeć można m.in. ikony związane ze wszystkimi świętami w cerkiewnym roku liturgicznym oraz ikony świętych (najwięcej z wizerunkiem świętego Mikołaja)
. Najstarsze z prezentowanych ikon pochodzą z XVIII wieku. Muzeum zabiega o to, aby w przyszłości stałą ekspozycję wzbogacić o starsze ikony.

Zwiedzający będą mogli też zobaczyć zaaranżowane Święto Jordanu, a w innych salach: pracę ikonopisarza (ikony pisze się, a nie maluje), przydrożną kapliczkę (w niej pierwszą ikonę w zbiorach białostockiego muzeum, podarowaną placówce przez osobę prywatną w 1966 roku), a nawet tzw. święty kąt, czyli domowy ołtarzyk z ikoną, umieszczony w witrynie oryginalnego okna, pochodzącego z jednego ze starych domów na Podlasiu.

Oddzielnie prezentowane są unikalne, XVI-wieczne supraskie freski, dzięki którym oglądający mogą zapoznać się z historią klasztoru w Supraślu. W czasie zwiedzania widzowie obejrzą trzy filmy: o pisaniu ikon, historii supraskiego klasztoru oraz o cerkwiach na Podlasiu.

Dodatkową prezentację przygotowano w pomieszczeniach, gdzie każdy będzie mógł spróbować swych sił w pisaniu ikon. W ramach działalności muzeum ma także prowadzić konserwację ikon, warsztaty edukacyjne i archiwizację zabytków kultury cerkiewnej.

Pomysł utworzenia Muzeum Ikon w Supraślu zrodził się w 1998 roku. Rok później Muzeum Podlaskie podpisało umowę z prawosławną diecezją białostocko-gdańską, dotyczącą m.in. dzierżawy pomieszczeń. Zabrakło jednak środków na remont kapitalny budynku (dawnego Pałacu Opatów znajdującego się na terenie klasztoru), który był w bardzo złym stanie technicznym. Pierwsze pieniądze, na remont dachów, przekazał Generalny Konserwator Zabytków. Po kilkuletnich staraniach z różnych źródeł udało się uzyskać środki na kapitalny remont pomieszczeń i przygotowanie wystawy.

Wszystkie prace, łącznie z przygotowaniem stałej multimedialnej ekspozycji, kosztowały dotąd 4,5 mln zł.

Województwo podlaskie uznawane jest za centrum prawosławia w Polsce. W Bielsku Podlaskim działa jedyna w kraju szkoła ikonograficzna.