Literacka Nagroda Nobla dla Llosy

Obraz
Źródło zdjęć: © AFP/Pierre-Philippe Marcou

Laureatem Literackiej Nagrody Nobla za rok 2010 został Mario Vargas Llosa .

Peruwiański pisarz, dramaturg, eseista, dziennikarz, krytyk literacki, okazyjnie polityk, niespokojny duch, człowiek o niesamowitej żywotności i pracowitości. Wymieniany jednym tchem z Marquezem, Cortazarem i Fuentesem.

Urodził się w Arequipie, jednym z większych miast Peru, w zamożnej i wpływowej rodzinie dyplomatów i intelektualistów. Rodzice, krótko po jego przyjściu na świat, powzięli decyzję o separacji i tym samym wczesne dzieciństwo Mario Vargas Llosa spędził w Boliwii, gdzie jego dziadek był konsulem. Wychowaniem zajmowały się matka i dość despotyczna babka - być może stąd jego niechęć do latynoskiego machismo. Na szczęście, po ośmiu latach rozłąki, rodzice pogodzili się ze sobą i rodzina, po krótkim zamieszkiwaniu na północy Peru, osiadła w stolicy, Limie. Tam uczył się w wojskowej szkole średniej, z której po dwóch latach przeniósł się do Colegio Nacional San Miguel de Piura. Zanim wstąpił na studia przeżył okres młodzieńczego buntu - rodzina nalegała, aby kontynuował tradycje i poszedł na prawo, Mario zaś bardzo chciał studiować literaturę. Co więcej, w 1955 r. wywołał wielki skandal biorąc potajemny ślub z Julią Urquidi, swoją ponad trzydziestoletnią, rozwiedzioną ciotką.
Dodać wypada, że w Peru pełnoletność to wiek 21 lat ...

Z charakterystyczną dla siebie różnorodnością zainteresowań studiował na Uniwersytecie San Marcos w Limie prawo, literaturę i romanistykę, kończąc zresztą tylko tę ostatnią, i to już w Madrycie. Jakby jeszcze było mu mało nauki na trzech kierunkach na raz, pracował jako dziennikarz w gazecie „La Industria”, w Radiu Panamericana i był współwydawcą pisma literackiego „Cuadernos de Convesacion”.

W 1959 r. zadebiutował zbiorem opowiadań Wyzwanie i wyruszył na podbój Europy.Po krótkim pobycie w Hiszpanii osiadł na kilka lat w Paryżu. Miał szczęście, ponieważ lata sześćdziesiąte były wielkim boomem na literaturę południowoamerykańską na Starym Kontynencie, a o latynoskich problemach społecznych rozmawiano wszędzie. Mario Vargas Llosa utrzymywał się z nauczania hiszpańskiego, pracy dla Agence France Press i francuskiej telewizji. Lata 1964-65 były niezwykle burzliwe w jego życiu osobistym - zakochał się w swojej kuzynce Patricii Llosa, w związku z tym wziął rozwód z Julią i wyjechał z Paryża do Londynu. Ślub z Patricią również nie wywołał zachwytu rodziny, jednak do dziś stanowią przykładne małżeństwo, mają dwóch synów i córkę. Skandal małżeński z pierwszą żoną miał swoje reperkusje dla literatury, w 1977 r. Mario Vargas Llosa wydał jedną ze swoich najlepszych powieści Ciotka Julia i skryba. Eks-małżonka nie pozostała mu dłużna
publikując kilka lat później Moje życie z Mario Vargasem Llosą i przedstawiając swój punkt widzenia
, jak łatwo się domyślić, niezbyt pochlebny dla pisarza.

Koniec lat 60-tych upłynął mu na podróżach po całej Europie i USA z wykładami o literaturze. W 1970 r. przeprowadził się wraz z rodziną do Barcelony, a rok później zrobił doktorat z twórczości Gabriela Garcii Marqueza. Pobyt w Hiszpanii skończył się w 1976, gdy Mario Vargas Llosa postanowił powrócić do kraju, mimo iż rządziła w nim wojskowa dyktatura. W 1977 r. został wybrany na prezydenta światowego PEN Clubu.

Wielki sukces odniosła już pierwsza powieść Llosy Miasto i psy , w której pisał o swoich doświadczeniach w szkole wojskowej w Limie. Otrzymał za nią prestiżową Hiszpańską Nagrodę Krytyków.

Niektórzy krytycy za najważniejszą powieść Llosy uważają Rozmowa w Katedrze . W tej powieści politycznej autor, nie rezygnując z wątku sensacyjnego, przedstawia przekrój społeczeństwa peruwiańskiego i mechanizmy władzy dyktatorskiej w krajach latynoamerykańskich.

Międzynarodowy sukces odniosła powieść Pantaleon i wizytantki . Z kolei powieść Zielony Dom , została nagrodzona Międzynarodową Nagrodą Literacką im. Romulo Gallegosa oraz Peruwiańską Nagrodą w dziedzinie powieści.

Inne utwory peruwiańskiego pisarza to: opowiadania Szczeniaki oraz powieści: Święto kozła , Pochwała macochy , Ciotka Julia i skryba , Wojna końca świata , Kto zabił Palomina Molero? , Gawędziarz , Zeszyty don Rigoberta .

Mario Vargas Llosa jest doktorem honoris causa Hebrajskiego Uniwersytetu w Jerozolimie, Connecticut College w USA, Queen Mary College w Londynie i Uniwersytetu w Bostonie. Jest członkiem Peruwiańskiej Akademii Języka oraz Hiszpańskiej Akademii Języka.

Ostatnim pisarzem z Ameryki Południowej, który został odznaczony przez szwedzką Akademię, był Gabriel García Márquez nagrodzony w 1982 r.

Literacka Nagroda Nobla przyznawana jest od 109 lat.

Wybrane dla Ciebie

Po "Harrym Potterze" zaczęła pisać kryminały. Nie chciała, żeby ktoś się dowiedział
Po "Harrym Potterze" zaczęła pisać kryminały. Nie chciała, żeby ktoś się dowiedział
Wspomnienia sekretarki Hitlera. "Do końca będę czuła się współwinna"
Wspomnienia sekretarki Hitlera. "Do końca będę czuła się współwinna"
Kożuchowska czyta arcydzieło. "Wymagało to ode mnie pokory"
Kożuchowska czyta arcydzieło. "Wymagało to ode mnie pokory"
Stała się hitem 40 lat po premierze. Wśród jej fanów jest Tom Hanks
Stała się hitem 40 lat po premierze. Wśród jej fanów jest Tom Hanks
PRL, Wojsko i Jarocin. Fani kryminałów będą zachwyceni
PRL, Wojsko i Jarocin. Fani kryminałów będą zachwyceni
Zmarł w samotności. Opisuje, co działo się przed śmiercią aktora
Zmarł w samotności. Opisuje, co działo się przed śmiercią aktora
Jeden z hitowych audioseriali powraca. Drugi sezon "Symbiozy" już dostępny w Audiotece
Jeden z hitowych audioseriali powraca. Drugi sezon "Symbiozy" już dostępny w Audiotece
Rozkochał, zabił i okradł trzy kobiety. Napisała o nim książkę
Rozkochał, zabił i okradł trzy kobiety. Napisała o nim książkę
Wydawnictwo oficjalnie przeprasza synów Kory za jej biografię
Wydawnictwo oficjalnie przeprasza synów Kory za jej biografię
Planował zamach na cara, skazano go na 15 lat katorgi. Wrócił do Polski bez syna i ciężarnej żony
Planował zamach na cara, skazano go na 15 lat katorgi. Wrócił do Polski bez syna i ciężarnej żony
Rząd Tuska ignoruje apel. Chce przyjąć prawo niekorzystne dla Polski
Rząd Tuska ignoruje apel. Chce przyjąć prawo niekorzystne dla Polski
"Czarolina – 6. Tajemnice wyspy": Niebezpieczne eksperymenty [RECENZJA]
"Czarolina – 6. Tajemnice wyspy": Niebezpieczne eksperymenty [RECENZJA]