Kościół stoi dziś w obliczu wielkiego niebezpieczeństwa rozbicia na religijne stronnictwa, zgrupowane wokół poszczególnych nauczycieli lub kaznodziejów - napisał kard. Joseph Ratzinger w przedmowie do książki Kościół. Wspólnota w drodze. Ukaże się ona we wrześniu po polsku, nakładem wydawnictwa Jedność.
„Kościół został zepchnięty na dalszy plan przez partie, a my w efekcie dajemy posłuch ludzkim opiniom, a nie wspólnemu słowu Bożemu, które jest ponad wszystkimi i którego gwarantem jest jeden Kościół. Tylko jedność wiary Kościoła i jej wiążący dla każdego z nas charakter zabezpieczają nas przed pójściem za ludzkimi opiniami i przed popieraniem stronnictw o autonomistycznych roszczeniach, sprawiając, że stajemy po stronie Pana i jesteśmy Jemu posłuszni” - napisał kard. Ratzinger w końcowym rozdziale Partia Chrystusa czy Kościół Jezusa Chrystusa?.
Z wydanego w 2006 r. w Watykanie włoskiego oryginału La Chiesa. Una comunita sempre in cammino przetłumaczył pracę obecnego papieża Dariusz Chodyniecki.
Jak czytamy we wprowadzeniu do książki pytanie o Kościół obraca się dzisiaj w dużej mierze wokół kwestii, w jaki sposób go zmieniać i czynić lepszym. „Kto jednak chce uzdrowić jakiś organizm, powinien przede wszystkim dokładnie zbadać, jak ten organizm jest zbudowany. Poza tym, jeśli pragnie on, by jego działanie nie było ślepe, a co za tym idzie, aby nie było niszczące, powinien najpierw zapytać o to, z czym w istocie ma do czynienia” - napisał w przedmowie Benedykt XVI .
W opinii Ojca Świętego, wola działania w Kościele wymaga szczególnie cierpliwości w dociekaniu, czym jest Kościół, skąd bierze on swój początek i w jakim celu został ustanowiony. Zdaniem papieża, również w obecnym czasie etyka kościelna może być właściwie ukierunkowana tylko wtedy, gdy oświecać ją będzie i prowadzić logos (nauka) wiary.
Pierwsze trzy rozdziały książki stanowią materiały do wykładów z teologii, które od 23 do 27 lipca 1990 r. zgromadziły w Rio de Janeiro około stu biskupów z Brazylii. Główny temat tych wykładów dotyczy relacji między Kościołem powszechnym a Kościołem partykularnym, w szczególności zaś prymatu Piotra i jego odniesienia do posługi biskupiej.
Do tych trzech rozdziałów dołączony został tekst, który kard. Joseph Ratzinger wygłosił w październiku 1990 roku - na otwarcie Synodu Biskupów na temat kapłaństwa - jako wprowadzenie do dyskusji o formacji kapłańskiej.
Tom zawiera ponadto wystąpienie o Kościele i reformie kościelnej, które miało miejsce 1 września 1990, na zakończenie corocznego mityngu w Rimini. Kard. Ratzinger włączył do swej książki także konferencję na temat sumienia i prawdy, wygłoszoną najpierw w Dallas w USA, a następnie powtórzoną w Sienie.
Podejmuje ona zagadnienie relacji pomiędzy absolutnym, wiążącym charakterem sumienia wobec Boga i współczesną zależnością eklezjalną, w celu wyjaśnienia fundamentu i granicy tego wewnętrznego związku.
„Koncepcja bowiem Kościoła tylko wówczas dotyka jego najgłębszej natury, gdy jasne staje się, do jakiego stopnia Kościół przenika moje wnętrze, moją duszę i sumienie” - podkreśla autor teologicznego studium.
Zamykająca książkę homilia, którą kard. Ratzinger wygłosił w styczniu 1990 r. w seminarium w Filadelfii w Stanach Zjednoczonych, stara się po raz kolejny wyjaśnić duchowe ukierunkowanie całego tomu.
„Mam zatem nadzieję, że w dobie współczesnego kryzysu świadomości kościelnej pozycja ta może stanowić pomoc we właściwym naświetleniu i wyjaśnieniu nurtujących nas problemów” - zwrócił się do czytelników papież.