Jasienica wraca do księgarń

Po latach przerwy do polskich księgarń wracają książki Pawła Jasienicy .

Książki prezentowane są na stoisku wydawnictwa Prószyński i S-ka, które obecnie publikuje książki Jasienicy . Nakładem tego samego wydawnictwa ukazała się też książka córki pisarza, Ewy Beynar-Czeczott , w której opowiada ona o swojej walce o prawa autorskie do spuścizny po ojcu.

– Splot okoliczności, w wyniku, których w Trzeciej Rzeczypospolitej nie ukazywały się książki Pawła Jasienicy , skłonił mnie do tego, że ja, jedyna córka, postanowiłam spisać zapamiętane wydarzenia. Wydaje mi się bowiem ważne i istotne przedstawienie go nie tylko jako pisarza, ale także jako człowieka i ojca. Przy okazji podejmuję próbę wyjaśnienia spraw, których on wyjaśnić nie mógł i nie zdążył – mówiła Ewa Beynar-Czeczott na sobotnim spotkaniu z czytelnikami podczas targów książki.

W grudniu zeszłego roku sąd przyznał wyłączność praw autorskich do dzieł Pawła Jasienicy jego córce. Spór o prawa autorskie po cenionym autorze esejów historycznych uniemożliwiał od 10 lat wznowienie jego książek. Ewa Beynar-Czeczott nie chciała, by wpływ na wydawanie książek Jasienicy miał syn Neny Obretenny, drugiej żony Pawła Jasienicy , która jako agentka „Ewa” donosiła SB na jej ojca.

* Jasienica (właściwie Leon Lech Beynar) urodził się w 1909 r. w Symbirsku w Rosji. Skończył historię na Uniwersytecie Stefana Batorego w Wilnie.*

W czasie II wojny światowej był oficerem Armii Krajowej, m.in. w kontynuującej walkę po 1945 r. 5. Wileńskiej Brygadzie AK, gdzie pełnił funkcję adiutanta „Łupaszki”, słynnego dowódcy brygady. Ranny, opuścił partyzantkę.

W 1948 r. aresztowany przez UB, wyszedł na wolność po interwencji szefa PAX-u Bolesława Piaseckiego, dzięki czemu uniknął losu większości kolegów z oddziału, skazanych na śmierć i straconych. W PRL był prześladowany za sprzeciwianie się cenzurze i aktywną działalność w opozycji. Poparł otwarcie protest młodzieży akademickiej w 1968 r., co doprowadziło do zakazu publikacji jego prac.

Szef PZPR Władysław Gomułka powiedział wtedy publicznie, że w latach 40.śledztwo przeciw Jasienicy zostało umorzone z powodów, które są mu znane, co odebrano jako sugestię związków pisarza z UB. W tej atmosferze pisarz zmarł w 1970 r. Po latach córka historyka z pierwszego małżeństwa, Ewa Beynar-Czeczott , z akt Instytutu Pamięci Narodowej dowiedziała się, że druga żona jej ojca była agentką SB.

Ewa Beynar-Czeczott opisuje w książce Mój ojciec Paweł Jasienica swoją 10-letnia walkę o prawa autorskie do dzieł ojca z synem Neny. Sprawa zakończyła się wyrokiem sądu w grudniu tego roku.

Poza trylogią o historii Polski, wydawnictwo Prószyński w najbliższym czasie wznowi Pamiętniki Jasienicy .