Smutne wieści. Irit Amiel nie żyje

We wtorek 16 lutego zmarła urodzone w Polsce tłumaczka, poetka i pisarka Irit Amiel. Za swoje opowiadania była dwukrotnie nominowana do Nagrody Literackiej "Nike".

Irit Amiel Irit Amiel
Źródło zdjęć: © East News
oprac.  MAM

Irit Amiel - pierwotnie Irena Librowicz - urodziła się w 1931 roku w Częstochowie, w spolonizowanej rodzinie żydowskiej. Podczas II wojny światowej trafiła do getta, skąd udało jej się uciec. Jednak rodziców i najbliższą rodzinę straciła w Treblince.

Po wojnie przyłączyła się do międzynarodowej organizacji syjonistycznej Bricha. W roku 1947 wraz z grupą młodzieży udało się jej nielegalnie przedostać do Palestyny. Tu wyszła za mąż i urodziła dwójkę dzieci: Liona Mosze i Yechuditę (Ditę). Doczekała się sześciorga wnucząt.

Ponoć jeszcze jako dziewczynka mieszkająca w Częstochowie, marzyła by zostać pisarką. Pierwszy tom wierszy wydała w roku 1994. "Egzamin z Zagłady” napisała w języku hebrajskim. "Cały czas czytałam, aż opanowałam możliwość pisania w moim nowym języku. Trwało to długie lata, podczas których nosiłam to wszystko w sobie" - wyznała w rozmowie z Martą Tomczok.

Zobacz: Oni odeszli w 2020 roku

Pięć lat później w Polsce ukazał się jej prozatorski debiut - zbiór opowiadań "Osmaleni". Dziewięć lat później doczekała się kolejnego wydania opowiadań, zebranych w zbiorze "Podwójny krajobraz". Za te dwie książki Amiel otrzymała nominację do Nagrody Literackiej „Nike”.

Była łączniczką miedzy kulturami: tłumaczyła wiersze współczesnych izraelskich poetów na język polski, jak i polskie utwory na język hebrajski. W 2014 roku ukazała się w Polsce jej autobiografia "Życie. Tytuł tymczasowy”. Pisała tam o sobie w drugiej osobie liczy pojedynczej:

"Rodzisz się dwukrotnie. Po raz pierwszy przychodzisz na świat wiosną 1931 roku, kiedy kwitną bzy. Poród jest pośladkowy. No więc czego już może się spodziewać od życia ktoś, kto wysuwa na świat tyłek, a nie głowę?

Masz się nazywać po dziadku Josefie Józefa, ale mama mówi, że ponieważ wszystkie służące w Starym Kraju mają na imię Józka, to jej jedynaczka nie będzie się tak nazywać.

Czterdzieści lat po wojnie, podczas wizyty w Częstochowie, otworzysz katolicki kalendarz i ku swemu wielkiemu zdumieniu zobaczysz, że piąty maja, dzień twoich urodzin, to dzień świętej Ireny. Histerycznie się wtedy rozpłaczesz, zdając sobie sprawę, jak bardzo polscy chcieli być ci polscy Żydzi, którzy zginą za swoje żydostwo".

Wybrane dla Ciebie

Po "Harrym Potterze" zaczęła pisać kryminały. Nie chciała, żeby ktoś się dowiedział
Po "Harrym Potterze" zaczęła pisać kryminały. Nie chciała, żeby ktoś się dowiedział
Wspomnienia sekretarki Hitlera. "Do końca będę czuła się współwinna"
Wspomnienia sekretarki Hitlera. "Do końca będę czuła się współwinna"
Kożuchowska czyta arcydzieło. "Wymagało to ode mnie pokory"
Kożuchowska czyta arcydzieło. "Wymagało to ode mnie pokory"
Stała się hitem 40 lat po premierze. Wśród jej fanów jest Tom Hanks
Stała się hitem 40 lat po premierze. Wśród jej fanów jest Tom Hanks
PRL, Wojsko i Jarocin. Fani kryminałów będą zachwyceni
PRL, Wojsko i Jarocin. Fani kryminałów będą zachwyceni
Zmarł w samotności. Opisuje, co działo się przed śmiercią aktora
Zmarł w samotności. Opisuje, co działo się przed śmiercią aktora
Jeden z hitowych audioseriali powraca. Drugi sezon "Symbiozy" już dostępny w Audiotece
Jeden z hitowych audioseriali powraca. Drugi sezon "Symbiozy" już dostępny w Audiotece
Rozkochał, zabił i okradł trzy kobiety. Napisała o nim książkę
Rozkochał, zabił i okradł trzy kobiety. Napisała o nim książkę
Wydawnictwo oficjalnie przeprasza synów Kory za jej biografię
Wydawnictwo oficjalnie przeprasza synów Kory za jej biografię
Planował zamach na cara, skazano go na 15 lat katorgi. Wrócił do Polski bez syna i ciężarnej żony
Planował zamach na cara, skazano go na 15 lat katorgi. Wrócił do Polski bez syna i ciężarnej żony
Rząd Tuska ignoruje apel. Chce przyjąć prawo niekorzystne dla Polski
Rząd Tuska ignoruje apel. Chce przyjąć prawo niekorzystne dla Polski
"Czarolina – 6. Tajemnice wyspy": Niebezpieczne eksperymenty [RECENZJA]
"Czarolina – 6. Tajemnice wyspy": Niebezpieczne eksperymenty [RECENZJA]