Duże festiwale literackie bez wsparcia Ministerstwa. Dostali wydawcy katoliccy

Festiwal Literacki Sopot odbywa się w Sopocie od 11 lat. Co roku w czasie wakacji przez kilka dni Sopot odwiedzają rzesze czytelników z całej Polski. W ofercie są spotkania z najlepszymi pisarzami z Polski i zagranicy. Co roku Festiwal ma patrona zagranicznego, np. Irlandię, Kanadę, Francję. Gośćmi - na miejscu bądź online - byli m.in. Olga Tokarczuk, Zadie Smith, Etgar Keret, Margaret Atwood czy Joyce Carol Oates.

Festiwal to także wystawcy, debaty, warsztaty pisarskie, spotkania dla dzieci, projekcje filmowe. Dotąd festiwal odwiedzało rocznie około 10 tysięcy zwiedzających (wakacje, atrakcyjne usytuowanie w centrum Sopotu), a kolejne kilkadziesiąt tysięcy oglądało spotkania z pisarkami i pisarzami online.

Joanna Cichocka-Gula, dyrektorka Festiwalu, mówi WP: - Przez 11 lat otrzymywaliśmy dotacje z Ministerstwa Kultury. Jakość naszego festiwalu rosła z roku na rok, o czym świadczą opinie gości i publiczności oraz patronaty, choćby Minister Kultury Francji.

W tym roku planowana jest edycja niemiecka. I po raz pierwszy w historii Festiwal nie otrzymał dotacji Ministerstwa Kultury. Wcześniej festiwal mógł liczyć na dofinansowanie w graniach około 150-270 tysięcy złotych.

Tegoroczny wniosek organizatora został oceniony bardzo nisko jeśli chodzi o jakość merytoryczną i strategiczną. To zdziwiło Cichocką-Gulę: - Przecież nadchodząca edycja, poświęcona literaturze i kulturze Niemiec, tak samo jak wcześniejsze, została przez nas zaplanowana z należną starannością o poziom merytoryczny oraz atrakcyjność.

Dofinansowanie, w ramach projektu "Wspieramy czytelnictwo", dostały za to m.in. Ogólnopolskie Targi Wydawców Katolickich (750 tys. zł na trzy lata) oraz Nagroda Stowarzyszenia Wydawców Katolickich "Feniks" (125 tys. zł), a także różne biblioteki promujące rok Aleksandra Fredry.

Pominięto, poza Literackim Sopotem, także warszawski Big Book Festival, Festiwal im. Zygmunta Haupta organizowany przez Andrzeja Stasiuka w Gorlicach czy krakowski Festiwal Miłosza.

- O to, dlaczego nie dostaliśmy w tym roku dotacji, należy zapytać ekspertów Ministerstwa oraz pana Ministra Kultury - mówi dyrektorka festiwalu w Sopocie. - Nie wiem, czy tematyka niemiecka stała się elementem decydującym przy ocenie naszego wniosku. Być może tak. Nie chce mi się jednak wierzyć w taką małostkowość oceniających. Rozumiem, że są to ludzie rozumni, doceniający potrzebę dialogu i działania w duchu pojednania.

W tym roku planowane są w Sopocie spotkania z pisarzami i dziennikarzami niemieckimi (m.in. Antje Rávic Strubel, Harald Jähner, Arne Jysch, Jovana Reisinger), debaty na temat literatury, historii, relacji polsko-niemieckich i antysemityzmu.

Czy festiwal poradzi sobie bez dotacji z Ministerstwa Kultury?

Cichocka-Gula: - Będziemy się oczywiście odwoływali. Muszę podkreślić, że to miasto Sopot jest głównym finansującym nasz festiwal i to Sopotowi zawdzięczamy najwięcej. Brakujących środków będziemy szukać u partnerów, zarówno krajowych jak i europejskich.

W tej sprawie napisaliśmy do rzeczniczki Ministerstwa Kultury Anny Turowskiej. Zapytaliśmy, kto i dlaczego podjął decyzję o nieprzyznaniu w tym roku dotacji i czy może się za tym kryć jakaś niechęć Ministerstwa Kultury do promocji literatury niemieckiej.

Dostaliśmy odpowiedź: "Projekt Festiwal Literacki Sopot nie otrzymał wystarczającej liczby punktów. Wnioski składane w ramach Programów Ministra oceniane są przez niezależne komisje eksperckie na podstawie kryteriów jasno opisanych w regulaminie. Zarówno regulamin, jak i wytyczne do każdego programu są publicznie dostępne na stronie MKiDN. Wnioskodawcy, którzy nie otrzymali dofinansowania w ramach programu "Promocja czytelnictwa" mogą złożyć odwołanie w terminie do 6 kwietnia".

Tegoroczny Festiwal odbędzie się w Sopocie w dniach 17-20 sierpnia. Organizatorzy nie zamierzają rezygnować z tematyki niemieckiej.

Sebastian Łupak, dziennikarz Wirtualnej Polski