Atlas polskiego podziemia niepodległościowego w latach 1944-1956 pod red. Rafała Wnuka i _ Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944-1990_ Ryszarda Terleckiego zostały najlepszymi książkami historycznymi roku.
Nagrody w I edycji konkursu "Książka Historyczna Roku" o nagrodę im. Oskara Haleckiego, zostały wręczone w sobotę podczas uroczystej gali w Belwederze. Honorowy patronat nad konkursem objął prezydent Lech Kaczyński.
Gratulując nagrodzonym prezydent zwrócił uwagę, że uhonorowane zostały książki opisujące dzieje tych którzy walczyli o Polskę oraz tych, którzy walczyli z tymi, którzy walczyli o Polskę. Dodał, że konkurs jest sposobem na przybliżenie polskiemu społeczeństwu literatury dotykającej najbardziej istotnych problemów historii najnowszej.
Nie ma żadnego końca historii. (...) Proces historyczny, który wpływa na nasze losy, trwa. (...) Jesteśmy jednym z narodów, który ma już ponad tysiącletnią historię, jednym z narodów, którym świadomość historyczna jest niezwykle potrzebna, jednym z narodów, który miał w historii luki - mówił prezydent.
Jak dodał, nagrodzone w sobotę pozycje mówią właśnie o tematach, o których nie wolno było pisać wcześniej.
Przewodniczący jury konkursu prof. Piotr Franaszek powiedział, że konkurs ma za zadanie promować książki opisujące dzieje Polski i Polaków w XX w. i chociaż są to dzieje najnowsze, to niekoniecznie najlepiej znane. Paradoksalnie ogromne obszary historii XX w. stanowią jeszcze białą plamę. Ale nie ma nic ukrytego, co nie miałoby być jawne - dodał.
Nagroda w konkursie "Książka Historyczna Roku" przyznano w dwóch kategoriach: najlepsza książka naukowa opisująca losy Polski i Polaków w okresie PRL oraz najlepsza książka popularnonaukowa poświęcona historii Polski w XX wieku. Nagrodę Jury w pierwszej kategorii otrzymała książka Atlas polskiego podziemia niepodległościowego w latach 1944-1956 pod red. Rafała Wnuka . Odbierając nagrodę Wnuk powiedział, że cieszy się że książka ma cechy publikacji naukowej a jednocześnie trafia do uczniów, którzy dopiero zaczynają swoją przygodę z historią.
Ta sama publikacja została w tej kategorii nagrodzona w plebiscycie czytelników.
W kategorii książka popularnonaukowa, nagrodę otrzymała _ Historia aparatu bezpieczeństwa w Polsce 1944-1990, autorstwa Ryszarda Terleckiego . Dziękując za przyznanie nagrody, Terlecki powiedział, że historykom przychodzi czasem _badać ponurą historię zła. Byłoby nam wszystkim przyjemniej, gdybyśmy mogli zajmować się tylko pięknymi i dumnymi kartami naszych dziejów. Jednak niekiedy historia staje się wymiarem sprawiedliwości, służącym odkryciu nierozliczonych krzywd - powiedział autor.
Nagrodę czytelników w kategorii książka popularnonaukowa otrzymała publikacja Enigma - bliżej prawdy, autorstwa Marka Grajka. Autor powiedział, że nagrodę odbiera w imieniu matematyków, którzy złamali szyfr Enigmy a tym samym zmienili losy II wojny światowej, a którym uwarunkowania polityczne nie tylko odebrały zasłużoną nagrodę, ale też szansę na zasłużone miejsce w historii. Gdyby jednak los potoczył się inaczej, tak jak powinien się był potoczyć i oni sami staliby tutaj, czuliby się zapewne równie zakłopotani jak ja - powiedział Grajek.
Jak dodał, przekaże im w myślach wyrazy uznania, korzystając ze specjalnej więzi, jaka rodzi się między autorem, a bohaterami opisywanej przez niego historii.
Organizatorami I edycji konkursu "Książka Historyczna Roku" o nagrodę im. Oskara Haleckiego są Telewizja Polska S.A., Polskie Radio S.A. oraz Instytut Pamięci Narodowej.
Patronem konkursu jest prof. Oskar Halecki (1891-1973), historyk Europy Środkowo-Wschodniej i badacz dziejów Kościoła, działacz społeczny i katolicki, który zyskał sobie uznanie na Zachodzie, ale w PRL był prawie nieznany.