236. rocznica urodzin Samuela Bogumiła Lindego

Tablicę pamiątkową z okazji urodzin Samuela Bogumiła Lindego odsłonięto w Toruniu. Twórca pierwszego słownika języka polskiego urodził się w Toruniu 236 lat temu. Tablica zawisła na murze kamienicy u zbiegu ulic Królowej Jadwigi i Małe Garbary, w której mieszkała rodzina wybitnego językoznawcy, bibliografa i pedagoga. Pod wygrawerowaną podobizną słynnego torunianina umieszczono napis: „W tym miejscu mieszkał Samuel Bogumił Linde , twórca Słownika języka polskiego. W 160. rocznicę śmierci i 200. rocznicę wydania słownika”.

Odsłonięcie tablicy to jedna z imprez zaplanowanych na rok 2007, ogłoszony przez Radę Miasta Torunia Rokiem Samuela Bogumiła Lindego . W tym roku przypada 160. rocznica śmierci wielkiego leksykografa (8 sierpnia), a także 200. rocznica wydania I tomu Słownika języka polskiego jego autorstwa.

O Roku Lindego w Toruniu przypominają plakaty na słupach reklamowych oraz wielkoformatowe bannery. Oprócz podobizny lingwisty, umieszczono na nich hasła z jego słownika, np. znaczenie słowa ‘akademia’ - według słownika Lindego jest to ‘zbiór szkół wszystkich nauk w jednym miejscu, z mocą kreowania doktorów (...)’.

Z okazji obchodów zostało wybitych sto okolicznościowych medali. Rada Miasta przyznawać je będzie osobom, które zgłosi prezydent Torunia lub instytucje kultury i nauki.

Do końca 2007 roku w Toruniu odbywać się będą imprezy popularyzujące postać Lindego i jego dokonania oraz znajomość języka polskiego. Adresowane będą przede wszystkim do młodzieży szkolnej i akademickiej.

* Samuel Bogumił Linde urodził się jako najmłodszy syn majstra ślusarskiego i rajcy, imigranta ze Szwecji, Jana Jacobsena Linde.* W Toruniu uczęszczał do Szkoły Nowomiejskiej i Gimnazjum Akademickiego, a później opuścił miasto, by studiować teologię i filologię w Lipsku.

Na emigracji współpracował ze zwolennikami obalonej Konstytucji 3 Maja, m.in. tłumacząc na język niemiecki ich materiały propagandowe. W okresie insurekcji kościuszkowskiej przebywał w Warszawie, gdzie m.in. był jednym z inicjatorów wieszania zdrajców 28 czerwca 1794 roku.

Po klęsce powstania związał się z Józefem Maksymilianem Ossolińskim, pełniąc funkcję jego osobistego bibliotekarza w Wiedniu. W tym okresie zebrał podstawowy materiał leksykograficzny do dzieła swego życia, słownika języka polskiego.

* 1 marca 1804 roku Linde opublikował prospekt słownika języka polskiego, mającego liczyć wówczas tylko 4 tomy.*Mimo poparcia ze strony króla pruskiego, trudno było o fundusze, ale ostatecznie do 1815 r. wydanych zostało 6 tomów słownika w nakładzie 1200 egzemplarzy.