Edukacja małego dziecka. Tom 14. Konteksty społeczne i międzykulturowe
Forma wydania | Książka |
Rok wydania | 2019 |
Autorzy | |
Kategoria | |
Wydawnictwo |
Tom 14 serii Edukacja małego dziecka, zatytułowany Konteksty społeczne i międzykulturowe, prezentuje kolejne rozważania teoretyczne i praktyczne nad współczesnymi problemami rozwoju twórczego dziecka.
Kontekstom społecznym i międzykulturowym oraz tendencjom i problemom edukacji małego dziecka poświęcone są opracowania zamieszczone w tej publikacji. W poszczególnych tekstach znajdują się poglądy, propozycje oraz wyniki badań i studiów dotyczące różnych obszarów funkcjonowania dziecka w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym we współczesnej rzeczywistości społeczno-kulturowej.
Prezentowany tom składa się z dwóch części. W pierwszej, noszącej tytuł Społeczne konteksty dziecka i dzieciństwa – propozycje teoretyczne i rozwiązania praktyczne, autorzy zwracają uwagę m.in. na potrzebę opracowania metodologii badań nad dzieciństwem. Jak podkreśla Danuta Waloszek, na świecie, obok nas dorosłych, jest konkretny, rozwijający się człowiek – dziecko/uczeń z imienia i nazwiska oraz z własną biografią, któremu należy się uwaga i powaga. Jest swoiście wyposażoną, wartościową, fascynującą „cząstką elementarną” ludzkości. Uchwycenie niezwykłości „nowego, kolejnego powołanego do życia człowieka”, jego indywidualności i ustosunkowanie się do nich jest podstawowym zadaniem dorosłej części społeczeństwa, w tym nauczyciela. Autorzy poszczególnych tekstów opisują dzieciństwo z dwóch perspektyw: a) węższej – obejmującej indywidualny dziecięcy świat przeżyć, znaczeń, wartości, doświadczeń, aktywności, którego centrum stanowi rodzina, szkoła, rówieśnicy, codzienne kontakty społeczne, oraz b) szerszej – rozumianej jako historyczno-społeczno-kulturowa kategoria, odnosząca się do statusu społecznego dziecka, ukazująca jego położenie w grupie społecznej. Wskazują także na potrzebę edukacji refleksyjnej w pracy pedagogicznej, opartej m.in. na dialogowaniu z dziećmi.
Druga część, zatytułowana Wychowanie międzykulturowe małego dziecka – doświadczenia polskie i zagraniczne, zawiera zarówno teoretyczną, jak i praktyczną egzemplifikację zagadnień związanych z edukacją międzykulturową. W kontekście polskich, słowackich, czeskich, duńskich i niemieckich doświadczeń prezentowane są zagadnienia dotyczące nabywania kompetencji społecznych przez uczniów żyjących w środowiskach zróżnicowanych kulturowo czy funkcjonowania w szkołach większościowych dzieci wywodzących się z mniejszości narodowych i etnicznych. Tę część zamyka przewodnik bibliograficzny, obejmujący najważniejsze lektury do edukacji międzykulturowej dla dzieci. Przemysław P. Grzybowski, autor przewodnika, słusznie zaznacza, że przemyślana praca z lekturami do edukacji międzykulturowej uświadamia, iż każdy z ich bohaterów – nawet najbardziej niezwykły, wręcz dziwaczny – jest wartościowy i przez to godzien szacunku, a jedną z cech konstytuujących jego wartość stanowi właśnie odmienność, różnica, dzięki której świat młodego czytelnika ulega wzbogaceniu o nowe idee, poglądy, wzory postępowania.
Ewa Ogrodzka-Mazur
Numer ISBN | 978-83-8095-563-9 |
Wymiary | 160x235 |
Oprawa | miękka |
Liczba stron | 206 |
Język | polski |
Fragment | Opis książki Spis treści Recenzja Fragment Komentarze Poleć książkę Powiadom mnie Informacja o autorach Marzenna Magda-Adamowicz, dr hab., prof. UZ, Uniwersytet Zielonogórski, Wydział Pedagogiki, Psychologii i Socjologii Jaroslav Balvín, doc. PhDr. Mgr., Tomáš Baťa University in Zlín, Faculty of Humanities, Czech Republic Burak Dalkılıç, student, Free University of Berlin, Faculty of Turkish Studies, Germany Alena Doušková, prof. PaedDr., PhD., Matej Bel University in Banská Bystrica, Faculty of Education, Slovakia Monika Farkašová, Mgr., Museum of Romani Culture, Brno, Czech Republic Baris Giray, student, Free University of Berlin, Faculty of Turkish Studies, Germany Alina Górniok-Naglik, dr hab., prof. PWSZ, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu, Instytut Nauk Humanistycznych Przemysław Paweł Grzybowski, dr hab., prof. UKW, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Wydział Pedagogiki i Psychologii Daniel Hanuš, Mgr. et Mgr. LL.M., MBA, Charles University in Prague, Faculty of Law, Czech Republic Soňa Karikova, prof. PhDr., PhD., Matej Bel University in Banská Bystrica, Faculty of Education, Slovakia Hristo Kyuchukov, prof. dr hab., Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie Elżbieta Maria Minczakiewicz, dr, Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Wydział Nauk Stosowanych Ewa Ogrodzka-Mazur, prof. dr hab., Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie Zofia Olek-Redlarska, dr, Uniwersytet w Białymstoku, Wydział Pedagogiki i Psychologii Iva Staňková, Phdr., Tomas Bata University in Zlín, Faculty of Humanities, Czech Republic Anna Szafrańska, dr hab., prof. UŚ, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie Urszula Szuścik, dr hab., Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie Danuta Ulewicz-Adamczyk, dr, Uniwersytet Śląski w Katowicach, Wydział Etnologii i Nauk o Edukacji w Cieszynie, Szkoła Podstawowa nr 15 w Żorach Lenka Venterová, Mgr., Tomas Bata University in Zlín, Faculty of Humanities, Czech Republic Danuta Waloszek, prof. dr hab., Wyższa Szkoła Biznesu w Dąbrowie Górniczej, Wydział Nauk Stosowanych Z wprowadzenia Rozwój i wychowanie dziecka zawsze cechowała i nadal charakteryzuje intensywna motywacja do poznawania otaczającego je świata ludzi, rzeczy i zjawisk oraz nabywania w procesie uczenia się kompetencji warunkujących efektywność funkcjonowania w różnych sytuacjach społecznych i kulturowych. W myśleniu o złożoności światów społecznych, w których żyje współczesne dziecko, nie może zabraknąć odniesienia do zjawisk, jakimi są wielokulturowość oraz wychowanie i kształcenie międzykulturowe. Inność, odmienność czy obcość kulturowa – jak podkreśla Jerzy Nikitorowicz – […] istnieje i nie jest czymś do usunięcia czy zawłaszczenia, jest za to szansą doświadczania odmienności i umożliwia życiowy rozwój człowieka. Szczególną rolę przypisuje się edukacji, która zapoznawałaby z ideami i zasadami szacunku i uznania wzajemnego, a w efekcie kreowałaby postawy tolerancji. Z jednej strony edukacja wytwarzałaby pneumatofory, które miałyby za zadanie chronić „świat zakorzenienia” przed wstrząsami i konfliktami, osłaniać pierwszą, nośną, fundamentalną warstwę tożsamości, wspierać człowieka w ustawicznym definiowaniu Ja, zachować pamięć o przodkach i bliskich, z drugiej zaś – łączyć z teraźniejszością i antycypowaną przyszłością, z nieustannym poszukiwaniem pokojowego współistnienia kultur. Kreowanie tożsamości dziecka i jego wychowanie międzykulturowe jest/powinno być zatem ściśle powiązane z kształceniem, realizowanym na poziomie edukacji przed- i wczesnoszkolnej. Dziecko funkcjonujące w określonej wspólnocie (wielo)kulturowej, którą tworzy złożony układ związków i interakcji między rodziną, przedszkolem i szkołą oraz bliższym i dalszym otoczeniem społecznym, budowanych na jakościowo zróżnicowanej warstwie aksjologicznej, przejawia często trudności w „odczytywaniu” wielości jej znaczeń oraz konstruowaniu własnej i społecznej tożsamości. Rola tych środowisk jako współczesnych „przewodników i tłumaczy międzykulturowych” dla dziecka jest więc doniosła i nie może być traktowana marginalnie. |
Podziel się opinią
Komentarze