Zmarł polski wydawca emigracyjny Kazimierz Romanowicz

Kazimierz Romanowicz, jedna z czołowych postaci polskiej emigracji, twórca księgarni i wydawnictwa "Libella" w Paryżu, działających w latach 1946-93, zmarł w sobotę w Orleanie we Francji. Miał 94 lata.

Kazimierz Romanowicz był mężem znanej pisarki emigracyjnej Zofii Romanowiczowej (1922-2010), która zmarła pół roku temu. Ostatnie lata spędził w domu spokojnej starości w Lailly-en-Val. Jak poinformował PAP Marek Szypulski, kierujący tym domem, Romanowicz zmarł w szpitalu w Orleanie, gdzie przebywał od kilku dni po pogorszeniu się jego stanu zdrowia.

Znany działacz polonijny, były wieloletni korespondent Radia Wolna Europa w Paryżu Maciej Morawski powiedział PAP, że wraz z księgarzem odszedł "jeden z ostatnich Mohikanów naszej drugiej wielkiej emigracji politycznej".

Przyjaciel zmarłego Andrzej Wat, syn pisarza Aleksandra Wata , przypomniał w rozmowie z PAP, że małżeństwo Romanowiczów w latach powojennych odegrało wielką rolę kulturalną i polityczną. "Powojnie były w Paryżu trzy ośrodki polskiej emigracji politycznej. Pierwszy to oczywiście "Kultura" - Maisons-Laffitte. Potem byli właśnie Romanowiczowie, a nieco później powstał ośrodek księży pallotynów" - podkreślił Wat. Zaznaczył, że organizowane przez Romanowiczów spotkania z pisarzami i wystawy przyciągały nie tylko Polaków, ale także wielu członków francuskiej inteligencji.

"Co najważniejsze, Kazimierz Romanowicz miał specjalny fundusz, który mu pozwalał na ofiarowywanie książek. Dzięki temu rzesze ludzi przewoziły do kraju wolną od cenzury emigracyjną literaturę, np. publikacje paryskiej "Kultury" czy "Libelli" - dodał.

Kazimierz Romanowicz urodził się w 1916 r. w Lemieszówce k. Kamieńca Podolskiego.

W 1937 r. został wysłany na praktykę zawodową do Księgarni Polskiej w Paryżu. 3 września 1939 r. zgłosił się jako ochotnik do formującego się we Francji Wojska Polskiego. W 1942 r. został skierowany do 2. Korpusu Polskiego na Bliski Wschód, przeszedł z nim kampanię włoską. Po zakończeniu wojny został kierownikiem Księgarni "Libella" - utworzonej początkowo jako placówka kontynuująca działalność wydawniczą oddziału kultury i prasy 2. Korpusu, z siedzibą na paryskiej Wyspie św. Ludwika.

Od 1947 r. aż do zamknięcia księgarni 31 grudnia 1993 r. zajmował się zarówno działalnością księgarską, jak i wydawniczą.

W 1959 r. wraz z żoną założył w przylegającym do księgarni pomieszczeniu "Galerię Lambert", prezentującą dokonania nowoczesnego malarstwa polskiego i światowego - na kilkudziesięciu wystawach swe prace prezentowali m.in. Tadeusz Dominik, Jan Lebenstein, czy Jacek Fedorowicz . W galerii odbywały się także wieczory autorskie m.in. Józefa Czapskiego , Zbigniewa Herberta , Gustawa Herlinga-Grudzińskiego , Konstantego Jeleńskiego , Jana Nowaka-Jeziorańskiego , Krzysztofa Pomiana , czy Aleksandra Wata .

Romanowicz został odznaczony m.in. Krzyżem Virtuti Militari i Krzyżem Walecznych (dwukrotnie). Zostanie pochowany na cmentarzu wiejskim w pobliżu swojego dawnego letniego domu w Jours w Burgundii, obok żony Zofii.