Gustaw Herling-Grudziński

pisarz, eseista, krytyk literacki

Studiował polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim. Publikował recenzje w wielu przedwojennych tytułach. Podczas wojny zaangażował się w działania konspiracji.

W 1940 roku aresztowało go NKWD, został skazany na 5 lat obozu pracy w Jarcewie. Na podstawie tych doświadczeń powstał Inny świat. Wstąpił do Armii Polskiej generała Andersa. Walczył pod Monte Cassino. Został odznaczony krzyżem Virtuti Militari.

Po wojnie pozostał na emigracji. Wraz z Giedroyciem zakładał paryską "Kulturę". Współpracował z Radiem Wolna Europa. Po śmierci pierwszej żony poślubił Lidię Croce - córkę wybitnego filozofa.

Dużo publikował we włoskiej prasie. W Polsce druk jego utworów był zabroniony, wydawano go w drugim obiegu.

Po 1989 roku odwiedzał Polskę i publikował w polskich gazetach. Był wielokrotnie nagradzany, przyjął tytuł honoris causa kilku uniwersytetów. Wzbudzał kontrowersje swoimi skrajnie antykomunistycznymi przekonaniami.

Debiutował zbiorem szkiców literackich Żywi i umarli (1945). Sławę w Polsce i na świecie zyskał książką Inny świat (1951), potem przyszły Skrzydła ołtarza (1960) - nowele, Drugie przyjście oraz inne opowiadania i szkice (1963), Upiory rewolucji (1969) - szkice o literaturze rosyjskiej i cztery tomy Dziennika pisanego nocą.

Znaczenie, a także waga i problematyka późniejszej twórczości Herlinga-Grudzińskiego przerosły Inny świat, ale ta właśnie książka, także dzięki walorom obiektywnego dokumentu, najbardziej utrwaliła się w świadomości czytelniczej.

Przedmiotem eseistyki Grudzińskiego są: literatura, moralność, historia i polityka. Najważniejsi dla Grudzińskiego pisarze to: Dostojewski, Camus, Kafka, Stendhal.