Dziedzictwo pedagogiczne dla przyszłości. DEBATA WOKÓŁ ODDECHU MYŚLI BOGDANA NAWROCZYŃSKIEGO

Z recenzji wydawniczej prof. dr. hab. Jerzego Nikitorowicza:

Bogdan Nawroczyński należy […] do Wielkiego Pokolenia pedagogiki polskiej. Żył i tworzył w kilku epokach, uczestniczył w kształtowaniu naszej dyscypliny po odzyskaniu niepodległości, po II wojnie światowej, ale „skazywano go także na niebyt, odsuwano od pracy akademickiej”, na co zwracają uwagę już we wprowadzeniu Redaktorzy i co jest niejednokrotnie podkreślane w całym dziele. […]

Niniejszy zbiór tekstów i odpowiedzi na nie ukazuje, jak ważna i potrzebna była debata wokół wydanego w 2020 roku Oddechu myśli Bogdana Nawroczyńskiego. Jestem przekonany, że książka Dziedzictwo pedagogiczne dla przyszłości może służyć za przykład sposobu prezentowania faktów, ich interpretacji, przedstawiania obiektywnych i subiektywnych sądów oraz wniosków. Taki dialog powinniśmy ustawicznie prowadzić w środowisku akademickim, w gronie pedagogów: dialog nad pełnym odczytywaniem tradycji i losów indywidualnych, uwzględniający zmieniające się warunki społeczno-polityczne; dialog odczytywania tradycji na nowo przez kolejne pokolenia w celu uświadamiania sobie jej wartości i roli osób znaczących w tej kulturze, aby możliwa była refleksja nad złożonym rozwojem naszej dyscypliny, nauk humanistycznych i społecznych. Praca wykonana przez Profesora Witkowskiego stała się inspiracją do dialogowania, dzielenia się doświadczeniami, sądami, do analiz, realizowania projektów badawczych itp.

Wszystkie wypowiedzi zebrane w książce mogą dla pedagogów stanowić przykład prowadzenia dialogu w kontekście dbałości o historię naszej dyscypliny, wyrażania szacunku do autorytetów kształtujących ją w przeszłości i współcześnie. Lektura tej pracy zachęca do refleksji, dopytywania, konfrontacji, poszukiwania nowych argumentacji, indywidualnego odczytywania, uzupełniania, modyfikacji. […] Autorzy uzupełniają, pogłębiają analizy dokonane przez Witkowskiego, prezentują treści w świetle własnego odczytywania tradycji, jej doświadczania, wydobytych z pamięci faktów. Dialog prowadzony w tej pracy uczy także ostrożności w osądzaniu, które może być krzywdzące wobec złożoności uwarunkowań i niepełnych danych. Dobrze więc się stało, że Lech Witkowski „rozpracowuje” każdy z tekstów, dziękuje każdemu Autorowi, zauważa wartość jego spostrzeżeń, komentuje, interpretuje, a przede wszystkim tłumaczy i wyjaśnia swoje odczytywanie, nadawanie znaczenia, argumentację. To szczególnie cenne w tej książce.