Tajemnice obozu Colditz. Wspomnienia niemieckiego strażnika Oflagu

Część z nas witała przybyszów na stacji i dla for­malności oprowadzała po mieście. Nikt z miesz­kańców nie mógł przecież przeoczyć potężnych brył budynków górujących nad miastem na wschodnim brzegu rzeki. Każdy z tutejszych, cała okolica, z pew­nością każdy obóz jeniecki w Niemczech wiedział, że znajdował się tam jeniecki obóz specjalny IV C, jedyny taki funkcjonujący podczas drugiej wojny światowej.

Kwadrans podróży ze stacji i grupa znajdowała się na dziedzińcu, oczekując na przeszukanie. Nasz telefon był do dyspozycji oficera eskortującego, aby ten mógł poinformować, że jakiś więzień był niepo­słuszny. Wczuwaliśmy się w ich sytuację. Trzeba było spodziewać się takich scenariuszy.

Mowa bowiem o Colditz, a jego więźniowie to naj­gorsze przypadki, niepożądane w oczach Naczelnego Dowództwa Wehrmachtu (Oberkommando der Wehr­macht, dalej OKW – przyp. tłum.). Wielu z nich dało już się poznać jako wichrzyciele, którzy często podej­mowali próby ucieczki na wolność. Dlatego właśnie wysyłano ich do nas.

Dobrze odżywieni i przyodziani dzięki paczkom otrzymywanym z domu, jako ludzie bystrzy i ener­giczni otrzymali od nas w Coldtiz najważniejszy zasób niezbędny do połączenia tych dwóch cech przy plano­waniu ucieczki – czas. Jako iż byli jeńcami wojennymi w stopniu oficera, nie obowiązywała ich przymusowa praca i mieli aż zanadto wolnego czasu, aby wynaleźć sobie jakieś zajęcie. Obsesja na punkcie sztuki ucieka­nia przekształciła się w zajęcie każdego uciekiniera.

Trzymaliśmy ich w ryzach przy pomocy pistole­tów, bagnetów i karabinów maszynowych, szperaczy do śledzenia, a nawet mikrofonów do wychwytywania odgłosów kroków. Obserwowaliśmy ich dniem i nocą, każdego z osobna, jak i całe grupy. Sprawdzaliśmy ich korespondencję, książki oraz paczki. Kontrolowali­śmy podczas apeli, przy pomocy fotografii i odcisków palców. Mimo to, nadal nam uciekali.

W Colditz mieliśmy pełne ręce roboty, gdyż wła­śnie tam, począwszy od 1940 r. przez całą wojnę, będą gromadzić się najbardziej zahartowane jed­nostki. Jako przedstawiciele „siły nadzorującej” po­bieraliśmy od nich cenne lekcje i wskazówki na temat sztuki uciekania, które naszym obowiązkiem było systematycznie im przerywać. Z naszej strony mogli spodziewać się stosownych kar oraz głęboko skrywanego podziwu.

Fragment Rozdziału I Lekka nauka