Imiona anomii. Literatura wobec doświadczenia stanu wyjątkowego

„Stan wyjątkowy, w którym żyjemy, jest regułą”.

Teza Waltera Benjamina, postawiona w obliczu II wojny światowej, nie straciła nic ze swej aktualności. Według włoskiego filozofa Giorgia Agambena, stan wyjątkowy stał się wręcz paradygmatem nowoczesnego rządzenia, kształtującym wszystkie dzisiejsze instytucje społeczne, polityczne i ekonomiczne. Choć zagadnienie logiki wyjątku wyznacza oś najważniejszych dyskusji humanistyki, wciąż niewystarczająco dobrze wybrzmiało pytanie: w jaki sposób problem anomii pozwala przemyśleć literatura?

Imiona anomii to pierwsza w Polsce monografia poświęcona analizie relacji między literaturą a problematyką stanu wyjątkowego. Wychodząc od intuicji, że język literatury pozwala na oryginalne ujęcie złożonych modalności problemu, książka bada zdolność literatury do zakwestionowania dominującego modelu stanu wyjątkowego i do wynajdywania odmiennych postaci anomii, ustanawianych już nie dla rozciągnięcia władzy nad życiem, ale w celu wzmocnienia życia bezwzględnie jednostkowego. Umożliwiając odczytywanie „imion anomii”, literatura podsuwa nam scenariusze prawdziwego wybawienia. Pozwala wreszcie wyobrażać sobie wyjście ze stanu wyjątkowego, który stał się regułą.