Ambasador kultury i sztuki z pustą kasą
Od chwili założenia korony Poniatowski rozpoczął działalność reformatorską. I od razu napotkał opór Potockich, Radziwiłłów czy Rzewuskich, gdyż reformy uderzały w ich przywileje, władzę i dochody, bo - jak wiadomo - pieniędzy w kasie zawsze brakowało, a Stanisław August lubił wydawać: szczególnie na kulturę i sztukę, mniej na armię, co zresztą zarzucał mu bratanek, książę Józef Poniatowski. Rosły więc jego długi - po III rozbiorze Polski wynosiły one 40 milionów złotych polskich, czyli kwotę, za jaką można było utrzymać 120-tysięczną armię przez rok!
Zasłynął z organizowania na Zamku Królewskim obiadów czwartkowych, na których spotykali się ludzie sztuki i literatury. Do grona uczestników tych spotkań należeli m.in.: Ignacy Krasicki, Józef Wybicki, Franciszek Bohomolec, Adam Naruszewicz, Stanisław Trembecki, Stanisław Konarski, Andrzej Zamoyski, Franciszek Zabłocki czy też Hugo Kołłątaj. W 1765 roku założył Szkołę Rycerską - elitarną uczelnię wojskową, która miała kształcić przyszłą armię. Z kolei w 1773 roku powstała Komisja Edukacji Narodowej - pierwsza na świecie centralna instytucja o charakterze dzisiejszego Ministerstwa Edukacji.