My, Europa i świat

My, Europa i świat to książka, którą Václav Klaus wydał za naszą południową granicą w 2013 roku, na zakończenie swojej dziesięcioletniej prezydentury. Jak pisze:

Książka, którą mają Państwo w rękach, nie traktuje o wysokiej polityce, choć nie próbuję zaprzeczać, że przez ostatnie 23 lata piastowałem wysokie funkcje polityczne i państwowe. Książka ta mówi o przemianach współczesnego świata.

W pierwszym rozdziale autor uzasadnia poczucie rozczarowania rozwojem sytuacji polityczno-gospodarczej w Czechach, Europie i na świecie: Współczesny świat coraz bardziej oddala się od idei wolności, demokracji parlamentarnej, ekonomii rynkowej. Pisze też:

Często słyszę, że moja postawa jest zbyt pesymistyczna. Nie zgadzam się. Jestem gotów przyjąć, że moje analizy czy opisy danych wydarzeń, zjawisk są błędne, jednak ewentualna błędność analizy to nie pesymizm. Z tych samych powodów odrzucam etykietki eurosceptyka czy klimatosceptyka. Zawsze byłem i nadal jestem przekonany, że obowiązkiem człowieka jest uważnie obserwować i nie przymykać oczu na zjawiska niewygodne. Obowiązkiem jest też nazywać rzeczy po imieniu.

Trzon książki stanowi rozdział drugi, w którym były prezydent Czech w 15 podrozdziałach analizuje kluczowe wydarzenia minionych 23 lat. Znajdziemy tu m.in. podrozdziały: Upadek komunizmu, Rozpad Związku Radzieckiego, Zjednoczenie Niemiec, Tragedia w Jugosławii, Zmiany zapoczątkowane w Maastricht, Podział Czechosłowacji (i jej waluty), Rakietowy rozwój Chin, Arabska Wiosna czy Kryzys finansowy i gospodarczy 2008-2009. Szczególnie bliski polskim odbiorcom może się stać rozdział Tragiczna śmierć Lecha Kaczyńskiego a Europa Środkowa i Wschodnia.

W zamykającej publikację części trzeciej Václav Klaus próbuje znaleźć odpowiedź na pytanie: Co z tego wszystkiego wynika albo jakie jest zadanie naszych czasów?

My, Europa i świat to ważna publikacja jednego z najwyraźniejszych współczesnych polityków i ekonomistów europejskich. Václav Klaus jest odważnym i dosadnym mówcą, który swoim wystąpieniem potrafi wywołać niemałą burzę na arenie międzynarodowej (wspomnijmy choćby jego przemówienie w Parlamencie Europejskim z lutego 2009). Takim też jest pisarzem. W książce znajdujemy więc nie tylko rzeczowe argumenty ekonomisty, ale i wiele „ludzkich” przykładów z politycznego życia wziętych, celnych uwag na temat gigantów polityki międzynarodowej czy nieoczywistych, interesujących wniosków płynących z wieloletniego piastowania przez autora najwyższych funkcji państwowych.