Zrozumienie i konsekwencje
Jeśli się na to zdobędziemy, na pewno łatwiejsze stanie się zrozumienie zachowań Polaków w czasie II wojny światowej."Bez wiedzy, jak wyglądała codzienność lat 30. XX wieku w Polsce, nie można zrozumieć, dlaczego w czasie okupacji Polacy gotowi byli do największych poświęceń w imię baleronu i rąbanki, ulotek czy broni, ale nie stać ich było na tak heroiczną odwagę w obronie ginących Żydów. Mój bohater, pan Cukier mówi: Ja rozumiem, że ludzie nie chcieli pomagać, że się bali. Sam bałbym się pomagać chrześcijanom, jeśli za to groziłoby mi więzienie lub śmierć. Ale dlaczego - DLACZEGO! - wydawali tych ludzi na śmierć? Dlaczego sami zabijali?
Jeśli przyjmiemy, że te zachowania były kontynuacją, konsekwencją antagonizmu pomiędzy Polakami a Żydami, który miał miejsce przed wybuchem wojny, wszystko staje się łatwiejsze do zrozumienia.